HET VOLK
Net als eind 1999 was ook eind 1899 een punt van discussie of op 1 januari aanstaande nu wel of niet een nieuwe eeuw zou beginnen.
Waar in onze tijd het met de bestrijding van de gevreesde millennium-bug belaste Millenniumplatform uitkomst bood, was het honderd
jaar geleden de Duitse keizer Wilhelm II die bepaalde dat op 1 januari 1900 (en niet 1901) de twintigste eeuw zou beginnen. De nieuwe
eeuw was nog maar ruim twee maanden oud toen Ajax werd opgericht. In het eerste decennium van zijn bestaan speelde de club een
marginale rol in een toen nog marginaal onderdeel van het maatschappelijk leven. Wat gebeurde er verder in Nederland en de wereld in
het eerste decennium van de vorige eeuw?
WMlttl UttC JEUfl ttn BORREL NU kruê
HEERLIJKE
JtlCtntMUE
mmm nmfmm
mntrwcï*
j jfis tatsj
I «'JfiRijKfmfi
ututrcsfMttm,
WCMW
s-a» nMjnmianB
SWBSfltBJi KttMK
In 1903 maakte generaal Van
Heutsz op bloedige wijze een eind
aan de opstand in Atjeh, waarna hij
in 1904 benoemd werd tot
gouverneur-generaal van
Nederlands-lndië.
In 1903 leidde een conflict aan de
Amsterdamse haven tot een spontane
spoorwegstaking. Verrast door de onrust
moesten de werkgevers capituleren voor de
eisen van de stakers, maar de triomf was
slechts van korte duur. De regering reageerde
met een aantal wetten om het stakingsrecht
te beperken. Tevergeefs probeerden de
arbeiders deze 'worgwetten' met een tweede
staking tegen te houden.
Op 2 januari 1909 werd, met
tweeëntwintig deelnemers, voor het eerst
een Elfstedentocht verreden. Tijdens de
tocht namen in Harlingen de latere
winnaar Minne Hoekstra (midden),
nummer twee Gerlof van der Leij (rechts)
en journalist jhr. Jan Feith (links) op de
loopplank even tijd voor de fotograaf.
Het Ajax-elftal viert de eerste verjaardag van de club. Ajax speelde in het
eerste decennium van zijn bestaan in een verticaal gestreept rood-wit shirt. Bij
de promotie naar de eerste klasse in 1911 werd het witte shirt met de rode
baan geïntroduceerd. Toen begon ook de grote opmars van de club.
Op 16 oktober 1900 kondigde koningin Wilhelmina haar verloving aan
met de Pruisische legerofficier hertog Hendrik van Mecklenburg-
Schwerin. Op 7 februari 1901 werd in Den Haag het huwelijk
voltrokken, en toen de koningin
op 30 april 1909 het leven ^^BÊtÊÊÊÊÊÊÊÊtF^ÊÊ^UA
schonk aan haar dochter Juliana
Louise Emma Maria Wilhelmina
(roepnaam: Juliana) kwam een
eind aan de onzekerheid over de
troonopvolging. De vrees dat de
vorstin kinderloos zou blijven, ^H|
bleek ongegrond.
Theaters en concertzalen werden,
vooral door de beau monde, druk
bezocht in een tijd die nog geen
radio, film en televisie kende.
In 1907 schilderde Pablo
Picasso 'Les Demoiselles
d'Avignon'.
De regering van ARP-leider
Abraham Kuyper trachtte het
alcoholmisbruik tegen te gaan
met een nieuwe Drankwet,
die vooral gericht was tegen
de clandestiene verkoop van
sterke drank in bier- en
melkhuizen. Ook het
uitbetalen van loon in
kroegen werd aan banden
gelegd.
AJAX MAGAZINE MAART 2000 59