'Mijn broertje leefde om te voetballen. Alle plezier en creativiteit wordt nu bij voorbaat gesmoord in pakken geld, dikke auto's, sponsorverplichtingen, interviews en groupies' speler spleten tussen zijn tanden heeft.' Mooier dan hoofden zijn, is de loop, het bewegen. 'Jari Litmanen! Prachtig, zoals hij over het veld ging. Een karakteristieke tred. Frank Rijkaard ook mooi. Net als Gerald Vanenburg, Sunday Oliseh, Tijani Babangida, Richard Witschge. Wamberto weer niet. Wamberto doet me denken aan een sprintende rolmops. Echt verschrikkelijk waren René en Willy van de Kerkhof. Logge harken. En Wim Kieft: heel erg. Zo sloom. Ik had de neiging het veld op te lopen en hem te slaan.' Zwembadpas De cultuurschok voor jonge voetballers die van ver naar Nederland komen, is enorm. Ze weet wat het is die schok mee te maken. Als 'veldwerk' voor Nframa verbleef ze in 1998 vier weken in Ghana. Ze wist wel iets van voetbal, maar niets van de manier waarop voetbal wordt gespeeld en beleefd in Afrika. Pas toen ze er midden tussen stond, besefte ze haar eigen, beperkte en cultuurgekleurde denkkader. 'In Nederland kopen ouders een paar kicksen en maken ze hun kinderen lid van een club. In Afrika is dat onmogelijk. Clubs kiezen, tot op het allerlaagste niveau, de spelertjes. Voetbal vindt plaats op basis van liefdadigheid. Wie nét iets meer te verteren heeft dan hij opeet, richt een voetbalclub op. Zo'n figuur is voorzitter, leider, trainer en verzorger tegelijk.' 'Voetbal is bij ons bloedserieus. Doelmatig ook. In Afrika staan plezier, blijdschap en enthousiasme voorop. De salto's en dansjes van Afrikaanse spelers na een doelpunt gaan in Europa door voor vertederende, exotische folklore. In Afrika hoort die blijdschap erbij. Het publiek in Afrika staat op de banken als een speler bezig is aan een solo, ook als je van tevoren ziet dat al die trucs in eindeloosheid zullen sterven. Het gaat de toeschouwers erom dat ze prachtige passeerbewegingen zien. Het innige geluk is van hun gezicht af te scheppen. Blijdschap, enthousiasme: de essentie van voetbal. Waar kom je het nog tegen? Morten Olsen heeft vergeefs die elementen weer terug proberen te brengen in het spel van Ajax.' In Afrika is voetbal een hulpmiddel naar roem en rijkdom. Niettemin is voetbal er nog een spel. Die naam mag voetbal in 233

AJAX ARCHIEF

Magazine (1987-2007) | 1999 | | pagina 239