K M N X Nelissen lachte spottend. 'Nee, hier...' Hij zwaaide met zijn arm in het rond en wees tenslotte woedend naar de deur. 'Nee, hier leren jullie nazeggen in plaats van nadenken, weten in plaats van begrijpen, en ik doe er net zo hard aan mee.' Hij schudde zijn hoofd. 'Maar niet langer doe ik mee! Niet langer, begrijpen jullie?' Nelissen wees nog altijd naar de deur. 'Ga maar. Liever geen Kunstgeschiedenis dan deze Kunstgeschiedenis. Want Kunst, en de echte Kunst bedoel ik dan, echte Kunst is nooit geschiedenis!' Hij liep terug naar zijn katheder en. duwde zijn tas onder zijn arm. Hij wierp zijn colbertje losjes over zijn schouder en draaide zich om. Alsof hij verbaasd was dat er nog iemand in de klas aanwezig was maakte hij een wuivend gebaar. Als een scheidsrechter die een speler het veld uitstuurt. 'Ga nu maar, ik regel het wel met de rector. Ga nu maar.' Niemand stond op. 'Ga maar. Hup hup hup. D'r uit!' 'Maar waarom vertelt u daar dan niet over?' vroeg Richard voorzichtig. 'Over die echte kunst?' Er weerklonk hier en daar instemmend gemompel. Nelissen draaide zich om en glimlachte verward. 'Menen jullie dat?' 'Ik word toch pas om zeven uur vanavond opgehaald' 'Als we het niet leuk vinden, gaan we heus wel alsnog weg.' Gerard voegde zich grinnikend bij Richard. 'Dus zorg maar dat het de moeite van het blijven waard is!' 'Maar mag dat dan wel, zomaar zo'n duur lesboek negeren?' protesteerde Jacques van Dorp van achter uit de klas. 'Ik bedoel, stel je voor dat Gorteveld plotseling over iets heel anders dan Scheikunde gaat lesgeven! Dan zit je bij het examen wel goed in de problemen.' 'Gorteveld!' schamperde Richard, 'alsof Gorteveld over iets anders kan praten dan over Scheikunde.' 'Van Dorp!' klonk het dreigend door het lokaal. Ketelaar. 'Ik denk dat je voorlopig maar beter je muil kan houden, ik kan Nelissen niet verstaan.' Nelissen zette zijn tas weg, wreef zich in de handen en ging stralend voor de klas staan. 'Goed, eh..., waar zal ik eens beginnen? Wel, wat is kunst?' 'Wat is kunst?' Richard kwam er niet uit. Sinds die les van Nelissen maalde het door zijn hoofd. 'Wat is kunst?' Een schilderij van Van Gogh. Dat is vanzelfsprekend kunst, daar was hij snel klaar mee. Maar stel dat Van Gogh vroeger een schilderij had gemaakt toen hij nog maar tien jaar oud was? Was dat dan ook al kunst? Of begon kunst pas op je vijftiende? Of al op je vijfde? Was kunst alleen maar kunst als het de bedoeling was? En als je nu per ongeluk iets heel moois maakte, waarom was dat dan geen kunst? En trouwens, moest kunst wel mooi zijn? Waren daar regels voor. En wie bepaalde dan die regels? Of veranderden die regels voortdurend? Want Vincent van Gogh was tijdens zijn leven onbegrepen en arm geweest. Toen was een Van Gogh blijkbaar nog geen kunst geweest. Maar wie veranderde die regels dan? En hoe kwam je erachter of ze veranderd waren? Volgens Nelissen moest kunst verbeelden. Moest kunst prikkelen. Enthousiasmeren. En moest kunst, de ware kunst, hoe dan ook persoonlijk en uniek zijn. Dat klonk logisch. En het was ook van toepassing op alles wat Nelissen in de klas liet zien. De Echte Kunst! Maar was voetbal dan bijvoorbeeld ook kunst?! Richard dacht eigenlijk van niet. Hij hoopte zelfs van niet. Alleen al om het niet nog ingewikkelder te maken zou het fijn zijn als voetbal geen kunst was. Maar Johan Cruijff was toch zeker wel een kunstenaar? Zoals Cruijff indertijd scoorde tegen FC Den Haag, Ton Thie nog in het doel, dat was toch unieker, prikkelender, enthousiasmerender en tot de verbeeldingsprekender dan welk schilderij ook? Terwijl hij nog met het hem zo-even vanuit de dug-out toegeworpen nieuwe kousenlintje in de hand stond, kwam de bal plotseling vanuit de Ajax-verdediging hoog op Cruijff af. Met een vloeiende beweging tikte hij de bal over Den Haag verdediger Weimar, passeerde deze op pure snelheid, om onmiddellijk daarna - buitenkantje links! - de net gestuiterde bal met een lob over de uitgelopen keeper heen te liften. Doelpunt van de eeuw, daar waren de kenners het snel over eens. Dat AJAX MAGAZINE DECEMBER 1999

AJAX ARCHIEF

Magazine (1987-2007) | 1999 | | pagina 225