zegt Waas, was het 'hop-d'r-op'. Altijd
loerde het gevaar, overal diende je alert te
zijn, voortdurend moest je weten wat je
tegen wie zei. In de kleedkamer regeerde de
grootste bek. Nee, op zijn mondje was hij
niet gevallen. Maar dat was hooguit op
school in zijn voordeel. Bij Ajax golden
andere wetten. Wie laag in de pikorde
staat, moet zich aanpassen. 'Ik wist: als ik
me bij Ajax gedroeg zoals ik op school
deed, zou ik het niet redden. Ik moest
voortdurend schipperen tussen twee
werelden. School en Ajax. Bij Ajax stond ik
op de rem, was ik veel minder mijzelf, je
moest ervoor zorgen niet het lulletje te
zijn. Kleedkamerhumor is leuk, maar
tegelijk ook verschrikkelijk. Dodelijk soms.
Als je als 14-jarige nog geen schaamhaar
hebt, heet je Kojak. Als je je haar wilt
wassen, is de shampoo vervangen door
barbecuesaus. Aan al die rotgeintjes heb ik
meegedaan. Ik heb me kunnen handhaven,
omdat ik had geleerd van me af te bijten.
En nog steeds kan ik heel primair, direct en
hard reageren. Bij Ajax heb ik geleerd hoe
ik mensen kan raken.'
Eén wereld
In het tweede jaar bij de A-junioren komt
een einde aan 'de gevaarlijke, onzekere
periode'. Met zijn vwo-diploma op zak
meldt hij zich aan bij de ALO. Het
puberale is er bij hem en zijn medespelers
af. In de onderlinge omgang hoeft niet
meer zo gescoord te worden. 'Ajax en het
leven buiten Ajax werden één wereld. Alles
werd veiliger, rustiger. En ondertussen
ging ik steeds beter voetballen.'
Het eerste A-junioren-elftal, voorportaal
van het betaalde voetbal, blijft net buiten
bereik. Op z'n 18de gaat hij over naar het
derde seniorenteam, een elftal dat in die
jaren dienst deed als een verlengde
wachtkamer van het eerste. 'Een goed
elftal, maar vooral een vriendenploeg. Ik
was eindelijk thuis.' Waas gaat op voor zijn
finest hour bij Ajax. 'Op m'n 20ste en 21ste
was ik op m'n top. Te oud - dat wist ik op
dat moment ook.'
Niettemin komen de vier muren van het
stadion, die hem vanaf z'n achtste als het
walhalla waren geschetst, steeds dichter bij.
In het voorjaar van 1981 vraagt Leo
Beenhakkers assistent Hassie van Wijk
hem voor een wedstrijd van het tweede
team. Uit tegen Eindhoven. 'Jezus, dacht
ik, nou gaat het gebeuren.' In de bus met
Van 't Schip, Vanenburg, Rijkaard,
Wiggemansen, Kieft en Edwin Godee.
Voor Waas de droom die uitkomt, voor de
rest een verplicht nummer. Onderweg naar
Eindhoven worden weddenschappen
afgesloten wie de langste solo gaat maken,
wie vanaf de middenlijn op doel durft te
schieten. Ajax verliest, maar Waas heeft
'lekker' gespeeld. Dat beaamt zelfs Gerald
Vanenburg na afloop. En ja, zoiets streelt,
ook al is hij Vanenburg in leeftijd ver de
meerdere.
'Het lijkt of ik dicht in de buurt
van het profvoetbal heb
gezeten. In werkelijkheid ben
ik er mijlenver van verwijderd
gebleven.'
Ook het jaar erna blijft de droom levend.
Af en toe is hij reserve bij het tweede. Maar
ja, bij een 2-0 voorsprong invallen voor
John Bosman en dan meemaken dat de
wedstrijd in 2-2 eindigt, met zoiets maak je
geen indruk. Ook niet als je wordt
gevraagd om bij het tweede te komen en
dan zegt dat je het te druk met school hebt.
De scène staat op zijn netvlies gebrand: hij
op een rotan kruk in de keuken, rood
telefoontoestel in de hand, hulptrainer
Tonnie Bruins Slot aan de andere kant van
de lijn. 'Natuurlijk had ik ja moeten
zeggen. Iedereen in mijn positie had dat
gedaan. Ik durfde niet. Ik moet te bang zijn
geweest om opnieuw in die ellebogen-
wereld te komen die ik kende uit m'n
juniorentijd. Ik wilde niet opnieuw de
gevarenzone binnengaan.'
Ruim vijftien jaar later dwingt Waas zich
ertoe zijn voetbaljaren te relativeren. 'Ik
moet dat doen. Ik moet oppassen dat ik de
dingen niet mooier maak dan ze waren.
Het lijkt of ik dicht in de buurt van het
profvoetbal heb gezeten, maar in
werkelijkheid ben ik er mijlenver van
verwijderd gebleven. Ik moet verbeelding
en werkelijkheid goed uit elkaar blijven
houden. Ik moet tegen mijzelf blijven
zeggen: ik kon goed meekomen, maar ik
was geen topper.'
Kruistochtvan NUHR is vanaf begin
november a.s. tot half mei 2000 te zien op
diverse plaatsen in het land. Van 1 t/m 5
februari 2000 in de Kleine Komedie in
Amsterdam.
De Ploeg toert met 'En nu.... revue!'
gedurende de maanden september en oktober
door Nederland. Van 19 t/m 23 oktober a.s.
in de Kleine Komedie.
Voor inlichtingen: 't Bos Theaterprodukties:
020-4211221. m
AJAX MAGAZINE NOVEMBER 1999