De krenten in de pap
Het shirt van
Marco van Basten
In de rubriek 'Museumstukken' worden voorwerpen uit het Ajax Museum
besproken. Deze keer is dat een oorspronkelijk shirt, dat ooit is gedragen door
Marco van Basten. Het is te bewonderen in een afdeling van het museum die
geheel gewijd is aan het Ajax-tenue.
Wie de veelheid aan foto's, documenten,
trofeeën en andere relikwieën in het Ajax
Museum gadeslaat, jpfciet willen geloven
dat het af en toe een heidense klus is
geweest ze te achterhalen en te verwerven.
Toch blekefi sommee voorwerpen die
hoog op het verlanpijstje van de
samenstellers stonden, gewoon zoek te
■zijn. Het Intertotobeeld bijvoorbeeld, de
eerste Europese prijs die Ajax - in 1962 -
won, lijkt geheel van de aardbodem
verdwenen. Zelfs met een speciale oproep
in de krant is het niet gelukt de trofee weer
terug te krijgen.
Het mag daarom gerust een klein wonder
genoemd worden dat het museum erin is
geslaagd zo'n groot aantal originele shirts
in zijn bezit te krijgen. Op de gehele tweede
verdieping bijvoorbeeld, die grotendeels
gewijd is aan de Europa Cups, de
wereldbekers en het Nederlands elftal,
prijkt alleen al een schat aan - soms
behoorlijk waardevolle - tricots. Zo is er
van elke finale die Ajax ooit speelde een
authentiek shirt van een speler die voor de
tegenstander uitkwam. Tegenwoordig kun
je gewoon in de winkel een shirt kopen
met de naam van je favoriet erop, maar
vroeger was daarvan geen sprake. In het
museum hangen bijna uitsluitend echte
MUSEUMSTUKKEN
door Carel Berenschot
foto Jasper Wiedeman
shirts, die ook werkelijk in de betreffende
wedstrijd zijn gedragen. Ze komen uit de
verzamelingen van onder anderen Barry
Hulshoff, Ruud Krol, Dick Schoenaker,
Frank Rijkaard, Johnny Bosman, John van
't Schip en Frank en Ronald de Boer.
Ook op de benedenverdieping zijn een
aantal zeer zeldzame shirts te bewonderen
en eigenlijk zijn ze de krenten in de pap.
Zo staat in het kabinet dat aan Johan
Cruijff is gewijd, temidden van enkele
unieke trofeeën uit zijn persoonlijke bezit,
ook een shirt met nummer 14 erop.
Vroeger werden er aan het eind van een
seizoen shirts verdeeld onder de
medewerkers en vrijwilligers van Ajax en
zo kwam dit exemplaar in het bezit van
Ajax-perschef David Endt, die het aan het
museum in bruikleen heeft gegeven.
Maagdelijke periode
Een ander, bijna even zeldzaam tricot uit
David Endts verzameling is te bewonderen
in het eerste kabinet, dat de geschiedenis
van het Ajax-tenue behandelt. Het shirt,
met rugnummer 9, was ooit van Marco
van Basten. Diens vader heeft een eigen
museum, waarin bijna alles van Marco een
plaats kreeg. Omdat Van Basten senior niet
wilde dat de bezoekers van zijn museum
een onderwerp of object moeten missen,
heeft hij geen voorwerpen willen uitlenen
aan het Ajax Museum. Het exemplaar uit
de collectie van David Endt kwam dan ook
als een geschenk uit de hemel.
Het shirt van Van Basten is niet alleen
bijzonder omdat het van hém is geweest,
maar het illustreert ook de tijd waarin voor
het eerst de naam van de hoofdsponsor -
toentertijd TDK - op de voetbalkleding
verscheen. In 1982 namelijk, hetzelfde jaar
waarin Van Basten debuteerde, werd
shirtreclame in Nederland toegelaten.
Vóór die tijd was het alleen de
kledingfabrikant toegestaan de merknaam
op het shirt af te drukken. Op de foto
hiernaast is het niet te zien, maar bij het
Van Basten-shirt was dat destijds Kappa.
De eerste kledingfabrikant die - begin jaren
zeventig - zijn naam op een Ajax-shirt wist
te krijgen, was Le Coq Sportif. In het
museum hangt nog een van de laatste
exemplaren uit de 'maagdelijke periode',
188
AJAX MAGAZINE MEI 1999
