Jesper
Gronkjaer
deze kijk op Denemarken van
buitenstaanders onmiddellijk af. 'In
Kopenhagen heerst inderdaad een tamelijk
open mentaliteit. De mensen leven in een
grote stad en kunnen vrij uitbundig zijn,
wat zelfs in hun dialect tot uiting komt.
Maar dit geldt lang niet voor alle mensen
in Denemarken. Ik kom zelf uit Jutland, uit
een heel rustige omgeving. Die mensen zijn
echt heel anders. Veel introverter. Daar
kijken ze eerst de kat uit de boom als er
nieuwe gezichten zijn.'
Denemarken bestaat uit verschillende
(schier-)eilandengroepen, omgeven door
de Noordzee, het Skaggerak, het Kattegat
en de Grote Belt. De hoofdstad
Kopenhagen ligt op het eiland Seeland. Het
schiereiland Jutland - dat direct aan
Duitsland grenst - is groter dan Seeland.
Hier, in het noordwestelijk gelegen plaatsje
Thisted, groeide Gronkjaer op. De net
geboren Jesper aanschouwde echter het
eerste levenslicht in Nuuk, de hoofdstad
van Groenland, waar zijn ouders indertijd
in een ziekenhuis werkten. Na zes
maanden keerde de familie Gronkjaer terug
naar Denemarken. Gronkjaer: 'Ik heb in
Thisted geleefd tot ik bijna achttien was.
Toen ik voor Aalborg tekende, dat
honderd kilometer oostelijk van Thisted
ligt, moest ik wel verhuizen en nu woon ik
dus in Nederland. De omgeving waar ik
ben opgegroeid, is zeer natuurrijk. Er is
veel heide en het is er dunbevolkt. In
Thisted wonen 15.000 mensen. De
Noordzee ligt op twintig kilometer afstand
maar er zijn ook veel inlandse
watergebieden. Er zijn verschillende bossen
en er is ook een beschermd natuurgebied
voor de dieren. Het is vreemd, ondanks dat
ik uit een weinig bevolkt gebied kom, voel
ik me toch stadsmens. Dat zal wel komen
omdat Thisted in mijn omgeving een van
de grootste steden is. Eigenlijk kun je
Denemarken ruwweg in twee gedeelten
opsplitsen, Jutland en Seeland. Jutland is
meer voor de boeren en Seeland meer voor
zakenmensen. Het is moeilijk hard te
maken, maar ik denk dat in Jutland de wat
Foto: Deens Verkeersbureau/Cees van Roeden
rustigere Denen wonen. Er is meer natuur
in Jutland en de mensen praten er rustiger
dan de mensen die in Seeland wonen. Als
een Deen mij hoort praten, weet hij direct
dat ik uit Jutland kom.'
Kroketten
Een ander raakvlak tussen Nederland en
Denemarken is het gebrek aan een echte
eetcultuur. De Deen eet net zo gemakkelijk
aardappelen als bonen en pasta. Gronkjaer
vindt dat Nederland een rijkere eetcultuur
dan Denemarken heeft. 'Jullie hebben
kroketten, wij niet.' Gevraagd naar zijn
mening over deze typisch Hollandse
lekkernij, trekt hij een vies gezicht. Het is
duidelijk, de behendige aanvaller houdt
niet van kroketten. Over godsdienst in
Denemarken kunnen we al net zo kort zijn
als over de eetgewoonten. Er leven veel
christenen in Denemarken, maar de
opvattingen zijn zeer vrij. Gronkjaer: 'Zelf
ga ik bijvoorbeeld bijna nooit naar de kerk,
maar ik geloof wel in iets, een hogere
macht. Veel Denen denken hierover net als
ik.'
Hoe zit het nu met de Denen en hun
consumptieve gedrag? Het lijkt nauwelijks
een vooroordeel om te veronderstellen dat
de gemiddelde Deen niet vies van een
glaasje is. Gronkjaer lacht. 'Als het over
Denemarken gaat, krijg ik dit bijna altijd
voorgelegd. Wij Denen hebben hiervoor
een standaardantwoord bedacht: in
Noorwegen en Zweden is het nog erger!
Als je uitgaat, is een pilsje in Denemarken
overigens niet veel duurder dan in
Nederland. In Zweden en Noorwegen wel,
daar zijn de prijzen van bier meestal twee
maal zo hoog. Er wordt in Denemarken
heus wel wat gedronken, maar dan vooral
bij sociale gelegenheden. Een diner met
lekkere wijn en vrienden is een goed Deens
gebruik in het weekend. Maar ik moet
toegeven, het alcoholgebruik onder
AJAX MAGAZINE APRIL 1999
