'Kunstenaars en mensen met nieuwe of geniale ideeën zijn, net als voetballers, moeilijk te managen' in geslaagd commercie en concerten van elkaar gescheiden te houden. Het bedrijf dat een concert sponsort mag zijn logo op het affiche plaatsen en krijgt maximaal vijftien procent van de kaartjes om uit te delen aan relaties. 'Reclameborden zijn niet aanwezig. Businessseats of skyboxen hebben we niet. Als de Koningin er is, moet zij plaatsnemen tussen het publiek. In het Concertgebouw bestaat nog het principe van gelijkheid. Onze tribune bestaat uit één F-side.' Dan toch zeker wel een beschaafde F-side? 'Ja, God zij gedankt dat wij de problemen van het vandalisme niet hebben. Vandalisme is een probleem van de sport, hét probleem. Voetbal is in Nederland geen familiesport meer. In Amerika is sport een echte familie-aangelegenheid, een uitje voor het hele gezin. Moeders, dochters, maar in ieder geval vaders en zonen. De Amerikaanse samenleving is minstens zo gewelddadig als de onze, maar sportvandalisme komt niet voor. In Nederland is in de stadions het sociale verband totaal zoek geraakt. Ik ging vroeger met m'n vader naar het voetbal. Nu ga je in Nederland niet met je vader naar het stadion, maar met je vrienden. De sociale controle op de tribune heeft plaats gemaakt voor bravoure-gedrag van jongeren onderling. Dat is de tragiek van het voetbal. Een oplossing is iedere zoon die zijn vader meeneemt korting te geven. De gezinnen moeten weer terug naar het stadion. Welke vader zal het toestaan dat onder zijn toeziend oog zijn zoon een tram sloopt? Vandalisme en al die andere rottigheid is alleen met zelfregulering te bestrijden. Het zal alleen stoppen als de fans zelf zeggen "zo kan het niet langer".' instelling te staan zonder al die sponsorpoespas? 'Natuurlijk denk ik dat wel eens. Natuurlijk. Per jaar hebben we zo'n drie a vier miljoen gulden sponsorgeld nodig. Het zou heel wat gemakkelijker zijn als er een rijke weduwe was die mij honderd miljoen in handen gaf, waarvan ik jaarlijks voldoende rente kon trekken om nooit meer met een bedrijf te hoeven praten. Maar uiteindelijk zou zoiets slecht voor het Concertgebouw zijn. De contacten die we met het bedrijfsleven hebben, werken in ons voordeel. Er worden mij door het bedrijfsleven vragen gesteld die mij op ideeën brengen. Ideeën waarop ik niet was gekomen met alleen een rijke weduwe op de achtergrond.' Zonen met vaders Kunst vaart wel bij de steun van sponsors. Sport kan intussen bijna niet meer zonder. Resultaat daarvan is dat in de sport het dictaat van het geld heilig is. Sanders zegt zich te kunnen voorstellen dat veel mensen de buik daarvan vol hebben. 'Maar de commercialisering van het voetbal gaat dan ook heel wat verder dan die van de kunst. Voetbal is een massamedium. De tv zendt niet drie achtereenvolgende avonden een concert uit.' Klagen over de bedrijfsbemoeienis kan ook moeilijk, vindt Sanders. Immers, sponsors steunen niet het Concertgebouw, maar het publiek. 'Zonder de steun van een sponsor zal een kaartje voor een concert al gauw vijftig procent duurder zijn.' Bovendien is het Concertgebouw, zegt Sanders, er altijd 236 AJAX MAGAZINE JANUARI 1999

AJAX ARCHIEF

Magazine (1987-2007) | 1999 | | pagina 236