'Kunstenaars en mensen met
nieuwe of geniale ideeën zijn,
net als voetballers, moeilijk te
managen'
in geslaagd commercie en concerten van
elkaar gescheiden te houden. Het bedrijf
dat een concert sponsort mag zijn logo op
het affiche plaatsen en krijgt maximaal
vijftien procent van de kaartjes om uit te
delen aan relaties. 'Reclameborden zijn
niet aanwezig. Businessseats of skyboxen
hebben we niet. Als de Koningin er is,
moet zij plaatsnemen tussen het publiek.
In het Concertgebouw bestaat nog het
principe van gelijkheid. Onze tribune
bestaat uit één F-side.'
Dan toch zeker wel een beschaafde F-side?
'Ja, God zij gedankt dat wij de problemen
van het vandalisme niet hebben.
Vandalisme is een probleem van de sport,
hét probleem. Voetbal is in Nederland
geen familiesport meer. In Amerika is
sport een echte familie-aangelegenheid,
een uitje voor het
hele gezin. Moeders,
dochters, maar in
ieder geval vaders
en zonen. De
Amerikaanse
samenleving is
minstens zo
gewelddadig als de
onze, maar
sportvandalisme
komt niet voor. In
Nederland is in de
stadions het sociale
verband totaal zoek
geraakt. Ik ging
vroeger met m'n
vader naar het
voetbal. Nu ga je in
Nederland niet met
je vader naar het
stadion, maar met je
vrienden. De sociale
controle op de
tribune heeft plaats
gemaakt voor
bravoure-gedrag
van jongeren
onderling. Dat is de
tragiek van het
voetbal. Een
oplossing is iedere
zoon die zijn vader
meeneemt korting
te geven. De
gezinnen moeten
weer terug naar het stadion. Welke vader
zal het toestaan dat onder zijn toeziend
oog zijn zoon een tram sloopt? Vandalisme
en al die andere rottigheid is alleen met
zelfregulering te bestrijden. Het zal alleen
stoppen als de fans zelf zeggen "zo kan het
niet langer".'
instelling te staan zonder al die
sponsorpoespas? 'Natuurlijk denk ik dat
wel eens. Natuurlijk. Per jaar hebben we
zo'n drie a vier miljoen gulden sponsorgeld
nodig. Het zou heel wat gemakkelijker zijn
als er een rijke weduwe was die mij
honderd miljoen in handen gaf, waarvan ik
jaarlijks voldoende rente kon trekken om
nooit meer met een bedrijf te hoeven
praten. Maar uiteindelijk zou zoiets slecht
voor het Concertgebouw zijn. De
contacten die we met het bedrijfsleven
hebben, werken in
ons voordeel. Er
worden mij door het
bedrijfsleven vragen
gesteld die mij op
ideeën brengen.
Ideeën waarop ik niet
was gekomen met
alleen een rijke
weduwe op de
achtergrond.'
Zonen met vaders
Kunst vaart wel bij de
steun van sponsors.
Sport kan intussen
bijna niet meer
zonder. Resultaat
daarvan is dat in de
sport het dictaat van
het geld heilig is.
Sanders zegt zich te
kunnen voorstellen
dat veel mensen de
buik daarvan vol
hebben. 'Maar de
commercialisering
van het voetbal gaat
dan ook heel wat
verder dan die van de
kunst. Voetbal is een
massamedium. De tv
zendt niet drie
achtereenvolgende
avonden een concert
uit.'
Klagen over de bedrijfsbemoeienis kan ook
moeilijk, vindt Sanders. Immers, sponsors
steunen niet het Concertgebouw, maar het
publiek. 'Zonder de steun van een sponsor
zal een kaartje voor een concert al gauw
vijftig procent duurder zijn.' Bovendien is
het Concertgebouw, zegt Sanders, er altijd
236
AJAX MAGAZINE JANUARI 1999
