'Het Concertgebouw en Ajax
zijn, ieder op zijn eigen
terrein, symbool voor waar
een klein land groot in kan
zijn'
Uit liefde voor de kunst is hij het als zijn
taak gaan beschouwen kunstenaars tot hun
recht te laten komen. 'Ik schep voor hen de
voorwaarden.' Geen artistiek talent, ook
geen voetbaltalent. In zijn geboorteplaats
Schiedam heeft hij het als pupil nog wel
even geprobeerd. Bij Hermes DVS.
Hockeyen en, vooral, tennissen vond hij
leuker. Om de simpele reden dat hij er
beter in was. Om te kijken bleef voetbal
bovenaan. Halverwege de jaren zestig met
de fiets van Schiedam naar de Kuip in
Rotterdam om Coen Moulijn en Eddy
Pieters Graafland te zien spelen.
Vervolgens naar het
'grote Feyenoord',
met Wim van
Hanegem, Rinus
Israel en Ove
Kindvall. Prachtige
jaren, met als
hoogtepunt het
winnen van de
Europa Cup in
1970. De finale
tegen Celtic zag hij
op tv bij een vriend
in Amsterdam. In
dolle vreugde reden
ze na afloop naar
Rotterdam om daar
het feest mee te
kunnen vieren.
Sinds zijn
aantreden, in 1982,
als directeur van het
Concertgebouw
woont Sanders in
Amsterdam.
Wanneer mogelijk
gaat hij naar Ajax.
'Maar de praktijk is
dat acht van de tien
keer dat Ajax speelt
er ook iets in het
Concertgebouw is.'
Als Ajax tegen
Feyenoord speelt
heeft hij 'een probleem'. 'Diep in mijn hart
ben ik voor alletwéé.'
Erg treurig kan het hem niet stemmen dat
hij die grootse voetballoopbaan is
misgelopen. 'De tragiek van een voetballer
is dat z'n carrière voorbij is als z'n leven
begint. Het moet toch vreselijk zijn op je
vijfendertigste met pensioen te gaan. Het
enige waar je dan nog op kunt hopen is een
beetje succes als trainer. Maar dat lijkt me
een hondenbaan.'
En nu we het er toch over hebben, iets
leukers dan het werk dat hij nu doet kan
hij zich niet voorstellen. Sanders zegt 'de
mooiste baan van Nederland' te hebben, al
zestien jaar lang. Maakt niet uit dat het ook
zestien jaar zwoegen was: van een
ingrijpende renovatie van het gebouw
(nieuwe fundering, nieuwe entree), die in
1988 bij het 100-jarig bestaan van het
Concertgebouw werd afgerond tot aan een
even ingrijpende renovatie van de
programmering. 'Er gebeurde veel moois
in het Concertgebouw, maar er gebeurde
ook veel niet. De programmering naast die
van het Concertgebouworkest en andere
Nederlandse orkesten is tot ontwikkeling
gebracht. We hebben veel nagedacht over
de soorten publiek
die we wilden
bedienen. Naast
jeugdconcerten en
familieconcerten
kwamen er ook
prestigieuze
concerten met de
grootste orkesten en
beroemdste
solisten.'
Nu het interieur van
de Grote Zaal
intussen ook totaal
is opgeknapt, is het
Concertgebouw
aanbeland bij een
derde renovatie
fase: meer en beter
inspelen op de eisen
en wensen van het
publiek.
Het Grote Geld
Martijn Sanders is
een man van de
kunsten. Maar alle
activiteiten voor het
Concertgebouw
hebben hem, of hij
nu wil of niet, ook
gemaakt tot de man
die een brug sloeg
tussen de Grote
Kunst en het Grote Geld. Toen hij in 1982
aantrad sudderde het gedachtengoed nog
na van jaren zestig en zeventig dat
bepaalde dat cultuur en commercie in twee
verschillende huizen woonden. En dat ze
vooral niet bij elkaar over de vloer moesten
komen. Mede gedwongen door een steeds
AJAX MAGAZINE JANUARI 1999