Veranderend
perspectief
Wij leven in een snel veranderende wereld. Een wereld waar grenzen in ijlvlucht
vervagen en waarin communicatie het medium is. Europa wordt één, de kleine en
grote sentimenten ten spijt. De tijdgeest vliegt voorbij en soms is het moeilijk om
in die vaart houvast te vinden. In wat voor wereld leven wij? Welke
veranderingen zijn er nog meer op til? En hoe bewaren wij onze identiteit, onze
ziel? De vragen die voor de maatschappij gelden, gelden ook in de voetballerij. En
misschien wel in versterkte mate, want voetbal ligt onder een vergrootglas.
De druk is groot, de commercialisering
geeft een nieuw gewicht aan de sport die
nog niet zo lang geleden haar pijlers had in
begrippen als clubliefde, herkenbaarheid
en historie. Waar een aantal jaren geleden
gesproken werd over miljoenen, rept men
nu zonder blikken of blozen over
miljarden. Machtige televisieconcerns
nemen clubs over of loeren begerig naar de
club als 'middel'. Manchester United is
daar een goed voorbeeld van. Gevangen
door de tentakels van de commercie.
Nu gaat het, zeker aan de top, vooral om
geld en het blijkt steeds moeilijker voor
clubs om hun ware identiteit te behouden.
Dat heeft minder te maken met de stroom
buitenlandse spelers die over heel de
wereld hun grenzen (zo die nog bestaan)
overschrijden dan met de jacht op een
plaats onder de gouden stralen van de
commerciezon. Het is de topclubs eigenlijk
niet meer vergund om de tijd te nemen om
te bouwen aan een elftal. Er is sprake van
een constante wedloop tegen de tijd. Wie
de trein mist, kan ver, ver naar achteren
worden geslagen.
Naast de commercialisering is er nog een
factor die voor een belangrijke ommekeer
in het hedendaagse voetbal heeft gezorgd.
De titel is bekend: het Bosman-arrest. Over
de problematiek op verschillende terreinen
PE VISIE VAN MO HEEN OLSEN
door David Endt
die de onstuitbare ontwikkelingen in het
voetbal met zich meebrengen, laat Morten
Olsen zijn visie los.
'Het is nog maar kort geleden, is het niet,
1996. Toen heeft de voetbalwereld door de
uitspraak in het Bosman-arrest een enorme
verandering ondergaan. Je kunt spreken
van een schok-effect want ik denk dat er
maar heel weinig clubs zijn die zich vooraf
de gevolgen hebben gerealiseerd, laat staan
dat zij zich er terdege op hebben
voorbereid. Die tijd om voor te bereiden
was er in feite niet. Het spelersverkeer werd
in één klap verveelvoudigd en op zich past
dat natuurlijk in deze tijd. We praten niet
alleen over een verenigd Europa, de
landsgrenzen zijn ook daadwerkelijk
vervaagd. De wereld kent een ander
perspectief en daar kun je de ogen niet
voor sluiten.
Ook het voetbal, waarin de limiteringen op
het gebied van aantrekken van voetballers
zijn weggevallen, moet je zien in een ander
perspectief en daarbij zijn er voor de clubs
twee mogelijkheden. Ofwel je gaat verder
op de vertrouwde manier, dat wil zeggen
met als basis de voetballers die uit de eigen
omgeving komen, aangevuld met een
aantal spelers van buitenaf, ofwel je slaat
een nieuwe weg in waarbij je de
concurrentie aangaat met de clubs die het
talent van overal vandaan halen.
Je moet die keuze maken. Je moet als club
analyseren of het in de concurrentierace al
dan niet noodzakelijk is om je te mengen
in die race. Bij die analyse en die evaluatie
is het belangrijk te weten welke
mogelijkheden je hebt. Beschik je over de
spelers waarmee je de concurrentiestrijd
aan kunt gaan? Spelers die uit de eigen
opleiding komen. Zijn die er, dan is die
keuze te prefereren want dat houdt veel
voordelen in, zowel op voetbaltechnisch en
voetbaltactisch gebied als op het menselijk
terrein. Daarbij moet je ook overwegen
hoe het zich in financieel opzicht verhoudt.
Voetbal is, of we willen of niet, een bedrijf.
Echter, het mag geen zielloos bedrijf
worden.'
De ziel
'Onlangs las ik een interessant artikel in het
Belgische voetbalweekblad Voetbal
Magazine. Een stuk van een journalist,
AJAX MAGAZINE DECEMBER 1998