Om deze reden heeft ook de burgemeester van Amsterdam eens een voetbalwedstrijd in het Ajax-stadion gestaakt. Het betrof de tweede wedstrijd om het landskampioenschap op 26 maart 1944 tussen De Volewijckers en Heerenveen. De luchtbeschermingsdienst had voor aanvang van de wedstrijd bekend gemaakt dat de open tribunes bij eventueel luchtalarm ontruimd moesten worden. In verband met mogelijk rondslingerende stukken granaat van het luchtafweergeschut zou het publiek zich onder de tribunes moeten opstellen. Elf minuten na het begin gingen de sirenes van het alarm af doordat de Engelse geallieerden een aanval uitvoerden op de havens van IJmuiden. Toen het publiek herhaalde verzoeken en dreigementen om de tribunes te verlaten negeerde, zag de burgemeester zich genoodzaakt de wedstrijd af te gelasten. Dit laconieke gedrag van het publiek werd waarschijnlijk veroorzaakt door de vele gevallen van vals alarm. Hierdoor nam het publiek het luchtalarm niet altijd even ernstig. Over dit gedrag plaatste het dagblad Het Volk, dat tijdens de bezetting een NSB'er aan het hoofd had, in september '43 het volgende commentaar: 'Er is een categorie mensen, die met alles Guus Drager gewond aan het hoofd na een kopduel tijdens de finale om de AROL-beker tegen Blauw Wit op 9 september 1945. spot. Spot zelfs met luchtalarm, ondanks de vele voorbeelden, die overduidelijk aantonen hoe groot het gevaar uit de lucht wel is. Toen door de microfoon tijdens het luchtalarm getracht werd het publiek in te lichten, werd er met moedwil gejoeld en geschreeuwd, zo, dat de pogingen moesten worden opgegeven.' Als gevolg hiervan werden maatregelen genomen. Om boven het geroezemoes uit te komen werd in maart 1944 een versterker geplaatst op het Olympisch stadion en kreeg het Ajax-stadion een grammofoonplaat waarop het sirenegeluid was vastgelegd. Bij luchtalarm werd de plaat voor een geluidversterker afgedraaid. Foto: Collecie Drager Toen de geallieerde legers de Slag om Arnhem inzetten, kondigde de Nederlandse regering in ballingschap te Londen op 17 september 1944 een algehele spoorwegstaking af. De staking moest de Duitse oorlogvoering tegenwerken. Burgers hadden ook te lijden onder de staking. Voor het westen van het land zou de voedseltoevoer flink belemmerd worden en stond een lange hongerwinter voor de deur. De Duitsers deden er alles aan om de staking te breken. Zo werd gezinspeeld op de ernstige gevolgen voor de burgerbevolking. 'Men hoopt dat door deze maatregel, hoe de windrichting ook is, en hoe hoog het voetbalenthousiasme ook stijgt, van de sirene evenveel notie zal worden genomen, als van het fluitje van de scheidsrechter,' aldus een reactie in de krant. 'Shirt- en schoenlozen' Het tekort aan voetbalbenodigdheden nam vanaf medio '43 steeds nijpender vormen aan. Naarmate de situatie aan het oorlogsfront voor de Duitsers verslechterde, werd ook het tekort aan voedsel en brandstof meer voelbaar. Voetballers uit die tijd beamen dat het vooral moeilijk was om aan voetbalschoenen te komen. Al na het eerste oorlogsjaar verwachtte het bestuur van Ajax dat schoenen binnen afzienbare tijd niet meer beschikbaar zouden zijn. De leden werd daarom op het hart gedrukt om zo zuinig mogelijk met hun voetbalschoenen om te gaan. In het Ajax Nieuws van 10 mei 1941 kregen de leden die binnenkort aan nieuwe voetbalschoenen toe waren, het advies om direct een schoenenbon aan te vragen bij het secretariaat. Ze moesten hiermee niet te lang wachten, aangezien de kans op distributiemaatregelen groot was. In de loop van datzelfde seizoen werden er inderdaad geen schoenenbonnen meer verstrekt. Het bestuur gaf de leden het advies hun voetbalschoenen steeds goed schoon te maken, in te smeren met vaseline 'of wat er voor te krijgen is' en eventueel direct te laten repareren. Vanaf medio '43 zouden ook Ajax-shirts vrijwel niet meer te verkrijgen zijn. In de bestuursmededelingen van oktober werden oud-leden opgeroepen om hun oude voetbalshirt of -schoenen ter beschikking te stellen aan de 'shirt- en schoenlozen'. Ballen werden evenmin afgegeven en de AJAX MAGAZINE DECEMBER 1998 191

AJAX ARCHIEF

Magazine (1987-2007) | 1998 | | pagina 187