Keeper Gerrit Keizer
heeft de bal klemvast
tijdens de NVB-
bekerfinale Ajax - DFC
(3-2) op 27 juni 1943
in het Olympisch
stadion. Links van
Keizer Ko Loois, uiterst
rechts Steef Klein. Het
winnen van de beker
was het grootste
succes dat Ajax
behaalde tijdens de
bezetting.
Foto: Stapt Bilderdienst/RIOD
'39-'40 op het programma staan. Op 26
mei 1940 speelde Ajax zijn laatste wedstrijd
van dat seizoen uit tegen Haarlem. De
wedstrijd eindigde in een 3-0 zege voor de
Amsterdammers.
Ajax speelde ook in de Tweede
Wereldoorlog op het hoogste niveau van
Nederland en had een grote
aantrekkingskracht op het publiek. De
'gouden jaren dertig', waarin de club maar
liefst acht afdelings- en vijf landstitels wist
te veroveren, lagen nog vers in het
geheugen van de Ajax-fans. Toch zou Ajax
zijn prijzenkast tijdens de Tweede
Wereldoorlog niet bepaald kunnen
uitbreiden. Het grootste succes dat tijdens
de bezetting behaald werd, was het winnen
van het toernooi om de nationale beker in
juni 1943. In de landelijke competitie
eindigde Ajax gedurende de bezetting
vooral in de middenmoot.
Na de capitulatie werd Ajax
geconfronteerd met het gedwongen vertrek
van zijn Engelse trainer Jack Reynolds. Als
onderdaan van een vijandige staat werd hij
eind juni 1940 geïnterneerd in een Pools
krijgsgevangenkamp. Reynolds was al sinds
1915 als trainer bij Ajax in dienst en had
tijdens zijn lange loopbaan een hechte
band met de club opgebouwd.
Het is dan ook niet vreemd dat het Ajax-
bestuur en de oefenmeester gedurende de
bezetting regelmatig contact hielden.
Reynolds liet elk jaar in de jaarverslagen
zijn groeten overbrengen aan alle Ajax-
leden en zijn loon werd gewoon
doorbetaald aan zijn Nederlandse vrouw.
Voor het eerste oorlogsjaar trok Ajax de
Hongaar Vilmos Halpern aan als trainer.
Hij combineerde deze functie met een
trainerschap bij De Volewijckers. Na een
jaar werd Halpern door beide clubs
ontslagen en stelde Ajax Dolf van Kol aan
als interimtrainer. Van Kol had voordien
zelf in het eerste elftal van Ajax gespeeld en
zou trainer blijven tot aan de terugkeer van
Reynolds in oktober 1945.
Enkele weken later, tijdens de zomerstop,
organiseerden Ajax, Blauw Wit, AFC,
DWV en De Volewijckers een onderling
toernooi om het kampioenschap van
Amsterdam. De titel ging dat jaar naar De
Volewijckers, dat tijdens de bezettingsjaren
zeer succesvol zou blijken. In drie jaar tijd
stoomde de club uit Amsterdam-Noord via
afdelingskampioenschappen in de derde,
tweede en eerste klasse op naar het
landskampioenschap van 1944. Om het
Amsterdamse kampioenschap zou in elke
oorlogszomer worden gespeeld.
Februaristaking
In het seizoen '40-'41 kwam Ajax uit in de
eerste klasse afdeling II. Een van de
opvallendste momenten van dat seizoen
was de ontmoeting tussen Ajax en Xerxes.
Zowel de datum als de uitslag van de
wedstrijd vallen op. Er werd gespeeld op 23
februari 1941, terwijl vele razzia's de
Foto: Onbekend/RIOD
Als antwoord op
ongeregeldheden
tussen joden en
NSB'ers werden op 22
februari 1941
vierhonderd joodse
mannen opgepakt. De
bevolking van
Amsterdam en
omliggende plaatsen
reageerde drie dagen
later met de
Februaristaking.
AJAX MAGAZINE OKTOBER 1998
173