Het Olymia-stadion tijdens de toespraak van Hitier bij de opening van de Olympische spelen in 1936 van 80.000, maar tijdens de Spelen zaten er meestal zo'n 110.000 mensen. Nazigroet Op 1 augustus 1936, om vier uur 's middags, opende de Führer de Olympische spelen. De speciaal gemaakte olympische klok, 10.000 kilo zwaar met daarop de spreuk Ich rufe die Jugend der Welt (Ik roep de jeugd van de wereld), sloeg voor de eerste keer. Eén voor één marcheerden de landen het stadion binnen. De Franse ploeg bracht voor de tribune met autoriteiten de olympische groet, ondanks de sterke overeenkomst ervan met de nazigroet. De Duitsers in het stadion overlaadden de Fransen met een donderend applaus. De Amerikanen daarentegen brachten hun strohoeden voor hun hart. Nu reageerde het publiek met een fluitconcert. De Duitse ploeg kreeg een hysterische ontvangst. Het hele stadion riep 'SiegHeü'. Het weer tijdens de Spelen was slecht (en het stadion open), maar desondanks verkocht men zo'n 4.500.000 entreekaarten, destijds een record. Het Duitse volk bezocht massaal de spelen; onder het publiek waren duizenden leden van de nazi-organisatie Kraft durch Freude. De Duitse olympische ploeg won een recordaantal medailles (46, waarbij de Duitse vrouwen op elk onderdeel behalve het zwemmen beter presteerden dan hun mannelijke landgenoten!) en dit paste perfect bij de propaganda van de nazi's. De Duitse atleten viel een uitbundige huldiging door publiek en Hitler ten deel. Ondanks de Duitse successen zouden de spelen van 1936 sportief gezien toch vooral de herinnering ingaan als de spelen van Jesse Owens. De zwarte Amerikaanse atleet brak een aantal olympische records en won gouden medailles op onder andere de 100 meter, bij het verspringen en met de estafette. De nazi's hadden dit niet 'gepland': toen Owens na een overwinning de tribunes besteeg, was Hitier juist vertrokken. Begrijpelijk misschien vanwege een plotselinge stortbui, maar menige niet- Duitser beweerde dat de Führer niet oog in oog durfde te staan met de succesvolle, gekleurde buitenlander. Het voetbaltoernooi (dat ook nog in drie andere stadions werd verspeeld) werd gewonnen door Italië. De voetballers kwamen er overigens in het Olympia- stadion tot hun grote schrik achter dat er zich tussen de kleedkamers en het veld maar liefst zes trappen bevonden. Er was zelfs een rustkamertje gebouwd voor de spelers die de lange klim niet in één keer aankonden! Nederland kende enige successen: Rie Mastenbroek (zwemmen), Arie van Vliet (wielrennen), Daan Kachelland (zeilen) en de atleten Marinus Osendarp en Fanny Blankers-Koen behaalden gouden medailles. Vals gevoel van veiligheid Na de spelen overheerste bij de buitenlanders over het algemeen de mening dat de Duitsers hun zaakjes goed voor elkaar hadden gehad. Niet alleen op sportief, maar ook op organisatorisch gebied. Zo was het luxueuze olympisch dorp een succes. Cynisch genoeg zorgden (ook) de buitenlanders voor het financiële succes van de spelen (en dus de staat) en lieten velen zich misleiden door de nazi- propaganda. Zij kregen daardoor een verkeerd beeld van Duitsland en dus een vals gevoel van veiligheid in de jaren na de spelen. Het Olympia-stadion van Berlijn zal voor altijd vooral met de gebeurtenissen van 1936 geassocieerd worden. Het WK 1974 vond er plaats, er werd gerestaureerd, er kwamen lichtmasten en een nieuwe en Foto: Spaarnestad Fotoarchief AJAX MAGAZINE MEI 1998 189

AJAX ARCHIEF

Magazine (1987-2007) | 1998 | | pagina 189