Ajax. Bijvoorbeeld een aantal trainingen
overslaan en/of niet spelen. Dat werkt
goed, volgens Ikey Waas. Tot nu toe
moeten de spelers tot hun achttiende
verplicht met een opleiding bezig zijn, en
als het kan een diploma halen.
Hoe ver kun je daarin gaan, hoe ver gaat de
verantwoordelijkheid? 'Als een speler echt
niet meer wil studeren, houdt het toch een
beetje op. Ajax is uiteindelijk een
voetbalclub die wil profiteren van
voetbaltalent. Gelukkig zijn er genoeg
spelers die weet hebben van een loopbaan
na het voetbal. Er worden veel diploma's
gehaald bij Ajax.'
Dertien busjes
Ajax is ook befaamd om zijn
scoutingsapparaat. Veel voetballers komen
niet uit Amsterdam. Dagelijks rijden
dertien busjes door stad en land om de
spelers bij school op te halen, en na de
training weer thuis af te leveren.
Aanvankelijk was dat in een straal van
zestig kilometer rond Amsterdam. Dat is
niet meer zo. Talent is niet alleen te vinden
in en rond Amsterdam. Al-speler Andy
van der Meyde, al gedebuteerd in het
eerste, woonde in Arnhem. 'De eerste
gedachte van Ajax is, dat we talent uit
Assen of Maastricht onder moeten kunnen
brengen. En Ajax wilde die jongens heel
duidelijk niet in een internaat plaatsen.'
Ton Tielenburg legt uit waarom. 'Die
jongens horen in een eigen omgeving
thuis. Die moet je niet uit hun milieu halen
en in een andere omgeving plaatsen. Ze
horen gewoon in een thuissituatie. Dan
kom je automatisch bij het gastgezin. Wij
hebben ook geleerd. De eerste opzet was
jeugdige contractspelers, vooral die van
buiten Nederland, in een hotel onder te
brengen. Dat was geen gezonde situatie.
Die jongens hangen daar maar een beetje
rond. Er is geen sociale controle.'
Ook Ajax contracteert, mede als gevolg van
het Bosman-arrest, spelers op steeds
jeugdiger leeftijd. Uit Ghana, Rusland,
Zuid-Amerika, noem maar op. Die zet je
niet in een hotel. Maar hoe kom je aan
gastgezinnen? Ikey Waas: 'In 1995 heeft Co
Adriaanse, die toen hoofd
jeugdopleidingen was, een spotje gemaakt
dat op AT5 is uitgezonden. Gastgezinnen
gevraagd, was de strekking van dat spotje.
We kregen een achttiental reacties.
Vervolgens zijn Ton en ik bij die gezinnen
langs geweest en hebben we er zes
geselecteerd. We hebben gekeken naar
contactuele eigenschappen, of ze Ajax een
warm hart toedroegen. En of ze er zeker
van waren een kind in huis te willen
nemen. Je moet daar goed over hebben
nagedacht. Je neemt geen huisdier dat je
weer weg kunt doen als het je niet bevalt.'
Sportachtergrond
Een van die gastgezinnen is de familie Kok
uit Osdorp, bestaande uit moeder Eveline,
vader Adrie en de anderhalf jaar oude zoon
Jesper. Sinds oktober 1997 hebben zij de
zestienjarige Ghanees Yakubu Abubakari
in huis. Wat beweegt twee mensen van
Foto: Louis van de Vuurst
begin dertig zich op te geven als gastgezin?
'We hebben allebei een sportachtergrond.
Ik ben bondscoach van de kunstzwemsters
geweest,' zegt Eveline, 'en Adrie heeft
triatlons gedaan, de Elfstedentocht
gereden. We zijn sportgek, en uit ervaring
weten we hoe belangrijk het is dat je je
naast de sport lekker voelt, in een prettige
omgeving. Ik denk dat wij wel kunnen
aanvoelen hoe een jongen uit den vreemde
zich voelt in een ander land. En wij wilden
een thuis zijn voor iemand die in een heel
andere cultuur terechtkomt. Wij willen
hem de kans geven te slagen in wat hij wil.
Bovendien zijn we natuurlijk Ajax-fans.'
'Over twee jaar wil ik in de Arena spelen.'
Duidelijke taal van Yakubu. Hij is net thuis
van de training en ploft neer op de bank.
AJAX M A O A 7 I N F MAART/APRII 1998
145