De Ops
Een wit vel met twee rijen namen daarop.
Meer niet, een eenvoudig stuk papier, later
misschien voorzien van een logo. En toch
is het meer dan een wit vel papier met twee
rijen namen.
Het is en mooi, kostbaar geheim.
De Opstelling.
door David Endt
Foto: Yvonne Witte
Het begint al een dag van tevoren. Er zijn er die bedelen er al een
dag voor de wedstrijd om. Het is hun van levensbelang, het is hun
eten, hun drinken. De Opstelling. Vertel ze niet dat je De
Opstelling niet hebt, nog niet hebt, dan draagt hun stem een
zweem van verongelijktheid. Ze geloven je wel en ze geloven je
niet. Ze denken dat je het geheim houdt terwijl ze best weten dat je
niets geheim te houden hebt. Hoewel, soms wel. Dan weet je De
Opstelling maar dan mag je hem niet weggegeven, prijsgeven. Je
moet er ook niet te vroeg mee zijn. Want De Opstelling, dat is iets
voor de laatste fase, het is een wezenlijk onderdeel van het
klimmen naar de climax.
Het is mooi om een geheim bij je te dragen en dus een beetje
geheimzinnig te kunnen doen. Door te veinzen dat je het witte vel
met de twee rijen namen in je binnenzak hebt zitten. Men smacht
naar voorkennis, naar de wetenschap welke elf het vandaag gaan
doen. Alsof het ze macht over de wedstrijd geeft.
Ik ben een van de eersten die het geheim van De Opstelling kent.
De trainer geeft hem, al dan niet onder embargo, aan mij door.
Daar staan ze, de namen in Deens handschrift gekrabbeld op een
papiertje dat ik na bestudering naast mij neerleg. Soms tik ik hem
zes uur voor het begin van de wedstrijd op mijn computerblad
terwijl ik hem pas vijf uur later officieel mag uitdraaien en
prijsgeven. De computer en ik delen het geheim. Het brandt op
mijn lippen, het brandt op het scherm. Maar we spreken niet.
Terwijl jij wéét. Om je heen speculeren de mensen. Speelt Melchiot
of speelt Tobiasen? Speelt Blind? Staat Laudrup in de ploeg of is
Hoekstra de linksbuiten? Of Arveladze? Voornamen worden niet
genoemd. De Opstelling is een zaak van achternamen. Of het moet
om 'Johan' gaan. Er is maar één echte Johan. Hij voetbalt niet
meer, maar wanneer je zegt 'Johan speelt', gaat het over één man.
En Babangida kan men nog wel 'Baba' noemen maar geen Tijani.
En ook geen 'Tijani Babangida'.
'Van der Sar, Tobiasen, Blind, Oliseh...?' begint de nieuwsgierige
suppoost, de nieuwsgierige assistent-scheidsrechter, de
nieuwsgierige ex-voetballer, de nieuwsgierige
programmabladverkoper, de nieuwsgierige verloofde, de
nieuwsgierige journalist.
Waarom willen al die mensen De Opstelling weten? Omdat ze op
die manier contact hebben met de wedstrijd, met de
voetbalmaterie. Omdat ze zo meedoen aan de wedstrijd. Met dat
contact heb je het idee dat je er invloed op kunt uitoefenen. Het
bezit van De Opstelling is meer dan informatie alleen. Zonder De
Opstelling kan je de wedstrijd niet laten beginnen. Je moet weten
welke spelers je in je hoofd moet laten rennen, passen en scoren.
Zonder De Opstelling kan dat niet. Met dat papiertje waarop de elf
namen staan uitgetikt in handen kan men beginnen te
discussiëren. Of de trainer het wel goed heeft gezien met die
opstelling. Men kan zich verbazen over het feit dat Rudy speelt in
plaats van Dani. Men kan aan de bar in het spelershome vol trots
zeggen dat Morten Olsen voor dezelfde opstelling heeft gekozen als
men zelf had bedacht. De Opstelling is dus meer dan alleen maar
infomatie.
'Zeg, heb je hem al?' vraagt André Kraan, bestuurslid in ruste maar
voor eeuwig Ajax-official. Hij heeft een zeker praktisch belang bij
De Opstelling. Misschien moet hij het wedstrijdformulier invullen,
De Opstelling voor officiële doeleinden gebruiken. Maar ik weet
het zeker, het is ook bij André de pure drang. De drang die
iedereen heeft die in grotere of kleinere mate bij de club betrokken
is. Het is een rijk bezit, voor even, want onherroepelijk zal De
Opstelling zich als een olievlek verspreiden.
De eerste blik, de eerste lichaamstaal bij het zien van de opstelling,
vertelt ook al een geweldig verhaal. De ogen klimmen het
namentrappetje af. Afkeuring, teleurstelling, bevestiging,
ingenomenheid. Na het klimmen zie je de ogen glimmen, het
genot van de kennis. De bevestiging dat de wedstrijd begonnen is.
Het vel papier wordt als een kostbaar kleinood gekoesterd. Een
eenvoudig wit maar magisch vel. Twee rijen namen, meer niet.
De Opstelling.
AJAXMAGAZINE NOVEMBER 1997
159
