Op het Drentse platteland waar hij
opgroeide gingen de dorpen na afloop van
de kermis toch ook met elkaar op de vuist?
En toen hij halverwege de jaren zestig ging
werken bij de Amsterdamse politie werd er
ook 'rottigheid' uitgehaald. 'Wie vroeger
op de Nieuwendijk in handen kwam van
zo'n straatvechter, werd ook lens
geschopt.'
Vechtpartijen zijn niet nieuw, voetbal
vandalisme ook niet. Zelfs het feit dat het
geweld zich nu hoofdzakelijk buiten de
stadions afspeelt, is volgens Wilting niet
nieuw. Toen Ajax zijn belangrijke
wedstrijden in het Olympisch stadion
afwerkte, was het Stadionplein meer dan
eens plaats van gevechtshandeling voor
rivaliserende supportersgroepen. En wat
zou er niet aan vernielingen plaatsvinden
als de politie supporters niet altijd van de
trein naar het stadion zou begeleiden? Zelfs
het matten-op-afspraak is een al geruime
tijd bekend fenomeen bij de politie.
'Voetbal is een volkssport. Iedereen wordt
door voetbal aangetrokken, dus ook
degenen die er een zooi van willen maken.
Maar ik pas ervoor het gewelddadig gedrag
van een aantal in de schoot van de
voetbalsport te schuiven. We hebben in
algemene zin te maken met toenemend
geweld. Een nog steeds beperkte groep
grijpt het voetbal aan hun agressie en
frustratie te botvieren.'
Keurige jongens
Maar goed, ook Wilting wil niet ontkennen
dat het supportersgeweld 'op een aantal
fronten wel erger is geworden'. Grover
ook. Een verschil met vroeger, zegt hij, is
dat er toen met de vuisten werd geknokt en
dat er nu vooral gebruik wordt gemaakt
van honkbalknuppels, messen of
vuurwapens. En dat supporters nu voor
het matten-op-afspraak gebruik maken
van handtelefoons heeft de politie
voorlopig ook letterlijk op een dwaalspoor
gezet. 'Mensen die elkaar willen zieken,
willen dat kennelijk zo hard mogelijk doen.
Telkens gaan ze daarbij een stap verder.'
Het gevaar, zegt Wilting, schuilt vooral in
mensen die in groepsverband opereren. Als
mensen in groepen opereren zijn ze in
staat tot de meest onvoorstelbare dingen.
De gekte die zich dan van mensen meester
maakt is onbegrijpelijk, onbeheersbaar en
oncontroleerbaar. En dan maakt het niet
uit of het gaat om krakers, de F-side of
doordeweekse mensen. 'Toen Ajax in 1995
de Europa Cup won, is er rond het
Leidseplein flink wat vernield. Schorem?
Vergeet het maar. Het merendeel van de
aanhoudingen bestond uit keurig
opgevoede jongens, die nog nooit eerder
iets hadden uitgehaald. Door wat voor
reden dan ook krijgen ze toch opeens de
gekte in hun kop.'
Als gevolg van overmatig drank- en
drugsgebruik overschrijden sommige
voetbalsupporters de allerlaatste drempels
van normen, waarden en ethiek. Geweld,
voor zover al begrijpelijk, lijkt iedere vorm
van rationaliteit te overstijgen. Een
'redelijk beperkte groep', erkent Wilting,
gaat inderdaad veel verder dan voorheen.
'Door de pillen die sommige van die
jongens slikken gebeuren er waanzinnige
dingen. Heel gewelddadig. Hoeveel iemand
ook drinkt, op een bepaald moment treden
nog zekere remmingen op. Pillen, vooral in
combinatie met drank, doen grenzen
verdwijnen. Als ik kijk naar de koppies van
die jongens op de tribune bij Ajax, die van
alles en nog wat doen en roepen, word ik
wel eens angstig. Zo gedrogeerd, dat ze niet
bij hun verstand zijn.'
Rituele dans
Seizoen '96-'97 betekende wat
supportersgeweld betreft een voorlopig
dieptepunt. Waar misschien werd gedacht
dat vandalisme redelijk onder controle
was, escaleerde het geweld in de eerste
maanden van 1997 op bizarre wijze. Half
februari kon de politie ternauwernood een
gewelddadige confrontatie tussen
supporters van Ajax en Feyenoord op de
AIO bij Amsterdam-Noord voorkomen.
Eind maart ontsnapten de twee
supportersgroepen aan het zicht en hadden
in een weilandje bij Beverwijk een bloedige
showdown met dodelijke afloop. Over de
affaire in de achtertuin van de Beverwijkse
Zwarte Markt wil Wilting niet praten,
omdat het een zaak is van het politiekorps
Kennemerland. Wel wil hij zijn ergernis
kwijt over de geilheid waarmee iedereen na
'Beverwijk' zich voor de camera's verdrong
