Tegendraads meelopen met Ajax
Gastcolumn
Ten opzichte van Ajax en eigenlijk ook wel ten opzichte van Johan
Cruijff, want dat is ondanks de Louis van Gaal Era toch wel een
heilige twee-eenheid, koester ik dubbele gevoelens. Bewondering
vliegt me naar de keel zodra de Erven De Meer tot grote daden
komen, maar irritatie overwint als Het Grote Kleffe Meelopen een
aanvang neemt. Die ergernis leidt uiteindelijk alsnog wel tot een
min of meer afgewogen oordeel, maar juist die nuance wordt op
steeds minder plaatsen gewaardeerd.
Sinds ik ooit het lef had me over beide instituten (Cruijff en Ajax)
een genuanceerd oordeel aan te meten, ben ik gestigmatiseerd. Ik
kom daar niet maar vanaf, een heerlijk gevoel geeft dat.
Tegendraads meelopen, ik weet niet of dat al bestond, maar dan
heb ik die houding bij deze uitgevonden. Ik hoor er niet bij,
geweldig. Wint Ajax, zie ik lange neuzen, verliest Ajax word ik
geacht stiekem een goede dag te hebben. Cruijff? Hetzelfde verhaal.
Vooral sinds ik ook nog voor het Algemeen Dagblad ben gaan
werken, dat tot mijn verbazing niet alleen bij ongeletterden als een
puur Rotterdamse krant te boek staat, behoor ik in de visie van
velen tot een kamp waarin een variant van melaatsheid schijnt te
heersen. Wie in de afgelopen jaren niet blind achter Ajax, want laat
ik me gezien de aard van dit magazine tot dat fenomeen beperken,
Foto: Louis van de Vuurst
door Chris van Nijnatten
aanliep, was in de ogen der Ajacieden óf van God los óf niet van
deze wereld.
Welk een onvoorstelbare arrogantie ligt er niet aan ten grondslag
aan zo'n opvatting. Zijn het wel echte Ajacieden? Nee. Het neemt
enge vormen aan. In liedjes op de nieuwste cd van Kinderen voor
Kinderen, tijdens programma's op Radio 3, onder acteurs en
cabaretiers. Ja, eigenlijk overal in de wereld van het vooral wat
lichtere amusement worden de media in al hun
verschijningsvormen misbruikt om van de Ajax-religie kond te
doen. Jehova's Getuigen zijn beduidend minder irritant,
vasthoudend en nadrukkelijk aanwezig.
Hebben deze populaire types wel in de gaten hoe erg zich dat
vandaag of morgen tegen hun club kan gaan keren? Natuurlijk
is er recent driftig gescoord door deze sekte. Want iedere
plattelander met een vanwege vooral geografische omstandigheden
ontstaan identiteitsprobleem draagt de verworvenheden van het
Ajax-evangelie uit om zich maar met hoofdstedelijk parfum te
mogen besprenkelen.
Daarom ben ik zo blij met het afgelopen seizoen. Want, om het
nog wat ingewikkelder te maken, ik draag Ajax een warm hart toe.
Niet té warm, maar wel warm. Ik nuanceer hier niet vanwege die
beroemde journalistieke objectiviteit, die ik zou hebben te
betrachten, want in honderd procent objectiviteit geloof ik gewoon
niet. Vrijwel iedere voetbalverslaggever heeft zo zijn voorkeuren,
qua clubs vooral, en ik dus ook. De bekerwinnaar van 1973 is mijn
grote liefde in het voetbal. Toch ben ik ook een klein beetje gek op
Ajax. De club speelt gemiddeld genomen al een eeuw het beste
voetbal van Amsterdam, Rotterdam, Eindhoven, Europa en soms
van de hele wereld. Bovendien heeft Ajax patent op spelers, hoe
jong soms ook, die op een aanstekelijke manier brutaal zijn. Met
hun mond, met hun voeten, soms met allebei.
Maar in de massieve populariteit van Ajax schuilt een gevaar nog
groter dan de effecten van het Bosman-arrest op de selectie van
deze club. Ajax is in handen gevallen van de grootste gemene deler,
lijkt eigendom van de gemiddelde opinie. Daar wegen ronkende,
dan wel literair bedoelde teksten vanuit grachtengordels en ivoren
torens niet tegen op. Ajax is van de Hema. Toen er eenmaal Ajax-
vla naast die van PSV en Feyenoord in de schappen van
grootgrutters haar uiterste consumptiedatum stond te
overschrijden, wist ik zeker dat het was misgegaan met Ajax. Ajax
was gewoon geworden, het succes ook. Groot alarm in de Arena,
hoop ik.
En daarom moet de Ajax-gemeente, de broeders en zusters van
vooral het eerste uur, dankbaar zijn voor de totale nalatenschap
van de directeur betaald voetbal Louis van Gaal. Ook in zijn laatste
jaar gaf hij Ajax wat het nodig had; een terugkeer op aarde.
AJAX MAGAZINE JUNI 1997