Open brief aan
Louis van Gaal
Aan de zijlijn
Beste Louis,
Op het moment dat ik je deze brief schrijf,
is nog steeds niet bekend, waar je naar toe
gaat.
Eerlijk gezegd interesseert me dat ook niet.
Natuurlijk ben ik wel benieuwd of het
inderdaad Barcelona is en doe ik volop
mee aan speculaties of uiteindelijk niet een
andere club kan gaan profiteren van je
kwaliteiten. Maar het allerbelangrijkste is
toch dat je vertrek bij Ajax zeer nabij is en
een tijdperk wordt afgesloten.
En wat voor een tijdperk! Ik heb al eens in
deze rubriek cijfermatig aangetoond hoe
belangrijk jij voor mijn club bent geweest.
Dat ga ik hier niet nog eens herhalen. De
feiten spreken voor zich: jij hebt Ajax
opnieuw ondubbelzinnig en onuitwisbaar
op de kaart van het wereldvoetbal gezet.
Natuurlijk heb je dat niet alleen gedaan,
dat zul je zelf ook erkennen. Maar je was
de dirigent van het orkest en die rol moet
niet onderschat worden. Je hoort nog wel
eens trainers roepen: 'Met het materiaal
waar Van Gaal over beschikt, kom ik ook
tot grote prestaties.' Onbewezen
grootspraak veelal in mijn ogen. Want het
gaat niet alleen om het 'materiaal' -
vreselijk woord waar het om spelers,
personen dus gaat -, het gaat om een visie
op het spel, een passen binnen de cultuur
van een club, om communicatie, tactisch
inzicht, analytisch vermogen,
doceerkwaliteiten. Al die eigenschappen
bezit jij en maken je tot een toptrainer.
Als ik me voor de geest haal wat jij
concreet voor Ajax hebt betekend, denk ik
onder andere aan de volgende dingen. In
de eerste plaats heb je duidelijk weten te
maken dat voetbal bij uitstek een
teamsport is. Eigenlijk een open deur.
Maar kennelijk ook weer niet zo, want
onder jouw leiding heeft de wereld kunnen
zien wat de kracht van een team, van het
collectief kan en behoort te zijn, met als
hoogtepunt de uitwedstrijd tegen Real
Madrid. Eerlijk gezegd heb ik me ook wel
eens afgevraagd of je niet te veel de franje
hebt uitgebannen. De franje van het
avontuur, de avontuurlijke voetballer, van
het excentrieke, van de individuele klasse.
Maar de winnende coach heeft altijd gelijk,
heet het dan. En je won met jouw
collectief. En de franje was niet helemaal
afwezig, als je kijkt naar spelers als Kanu en
Rijkaard, Ronald de Boer en Richard
Witschge, Bergkamp en Kluivert.
IJzersterk was het formeren van de as
Jonk-Bergkamp, het aantrekken van Finidi
en Kanu, de overplaatsing van Overmars
naar links, de rol van Litmanen, het
terughalen van Ronald de Boer en Reiziger,
de uiteindelijke positie van Rijkaard in de
as (alhoewel boze tongen beweren dat jij
Rijkaards komst niet zag zitten, wat ik me
nauwelijks kan voorstellen), Van der Sar in
de goal, Blind als centrale man, het
vertrouwen in Kluivert als de 'betere
Ronaldo'. En nu vergeet ik vast nog een
aantal andere ingrepen.
Daarom begrijp ik, eerlijk gezegd, niet
waarom je het afgelopen jaar, nota bene je
laatste jaar, zo ongelukkig bent geweest in
je aankopen. Misschien vind je het moeilijk
om toe te geven, maar Gabrich en
Veldman zijn toch bepaald geen gelukkige
aankopen geweest en het hele gedoe met
Marcio Santos moet toch ook als een
nederlaag gezien worden. Het zal je ook
ongetwijfeld meer pijn gedaan hebben dan
je hebt laten zien. Was het aantrekken van
Bosman bijvoorbeeld niet veel effectiever
en goedkoper geweest? Ik besef dat het
Foto: Louis van de Vuurst
achteraf-praat is. Achteraf kijkt men een
koe in z'n kont. Het zat natuurlijk al niet
mee met al die blessures en die
afschuwelijke grasmat gedurende de eerste
seizoenshelft. Voor de ware Ajacied was
het wel even doorbijten, kan ik je
verzekeren. Voor jou zal het ook niet altijd
een pretje geweest zijn.
Dan is het nog heel wat wat er bereikt is:
halve finale Champions League en er wordt
volgend jaar Europees voetbal gespeeld.
Ik vind het daarom nogal belachelijk dat
Het Parool bij monde van Mark van den
Heuvel sprak over een totale ineenstorting
van Ajax. Dat is geen journalistiek, maar
demagogie. UEFA-Cup spelen is ook
prachtig. Ik verheug me daarop. Drie jaar
achtereen kampioen is al heel wat. Het is
niet altijd feest. En hebben we aan de
UEFA Cup mede dank zij jou niet
geweldige herinneringen? Je eerste jaar als
hoofdcoach leverde direct die Cup als prijs
op, zoals nu Huub Stevens ook tijdens zijn
eerste - eveneens onvolledige - seizoen bij
Schalke is overkomen. Dat seizoen werden
we geen kampioen, het jaar erop ook niet,
wel werd de beker gewonnen. Dit seizoen
verschilt alleen van al jouw vorige in het
feit dat er geen prijs gewonnen werd. Maar
om dat aan te duiden als een totale
ineenstorting? Dat nota bene een
Amsterdamse krant dat schrijft doet mij als
supporter pijn en jou onrecht.
Daarom, ondanks veel ellende en veel
minder vaak fraais (als de doorbraak van
Mario Melchiot!) dit seizoen: dank je heel
hartelijk voor wat je mij in en met Ajax,
mijn club, geschonken hebt. Zes jaar lang,
een groot cadeau!
Het ga je goed!
Klaas Vos
AJAX MAGAZINE JUNI 1997