Foto: Louis van de Vuurst
Wat ziet men niet al zotternyen,
Door het menig tal der Lotteryen
Men weet by-na meer plaats, nog tal,
Of hoe men die meer noemen zal
Van Heerlykheden, Landeryen,
Dan weer van kleine snuisteryen
Dan groot, dan klein, dan middel-maat,
Dan van Jan Hagel, dan van Staat.
We schrijven het jaar 1710. Eigenlijk snapt
niemand er meer wat van. De Nederlanden
worden overspoeld met allerhande
loterijen. Van verenigingen, van
provinciebesturen, van steden en van
dorpen. Geen gehucht zo klein of er is wel
een loterij aan de gang. Niemand kan het
meer volgen en daarom wordt op 4 april
1726, na nog eens zestien jaar chaos, door
de Staten-Generaal besloten tot de
overgang naar een Generaliteitsloterij. Eén
loterij voor de Nederlanden, waarbij de
prijzen worden getrokken in de Ridderzaal
van het Binnenhof te Den Haag. Het blijkt
de geboorte van de Staatsloterij.
We schrijven het jaar 1997. Op een
steenworp afstand van het politieke hart
van Nederland staat aan de Paleisstraat een
modern ogend gebouw met het woord
'SENS' aan de gevel. Pas bij het
binnentreden maakt de identiteit van het
gebouw zich kenbaar. 'Welkom winnaars
van de Staatsloterij.' Een eenvoudige
mededeling met zeldzame gevolgen voor
de geadresseerden. De bezitters van een
Staatslot die meer dan 1.100 gulden
hebben gewonnen, halen op dit adres hun
geld op. En dus stappen er jaarlijks flink
wat miljonairs over de drempel van het
SENS-gebouw, die direct naar de
directiekamer worden geleid. 'De
gesprekken die dan volgen, zijn misschien
wel het leukste van het werk,' vertelt Pim
Bomas, commercieel directeur van de
Stichting Exploitatie Nederlandse
Staatsloterijen. 'We ontvangen de
nieuwbakken miljonairs met koffie en
uiteraard een gebakje, waarna we even
rustig gaan praten over de wensen van de
winnaars. Wat ze met het geld gaan doen
en of er behoefte is aan professionele
begeleiding. En terwijl ze praten, beseffen
ze dat ze daadwerkelijk winnaars zijn. Wat
dat betreft is het echt een feest om hier te
werken.'
Notaris De Haas
Veel ontevreden klanten heeft de Ajax-
sponsor dan ook niet. De kans op het
terugwinnen van het 'eigen geldje' is
bijzonder groot, zodat veel klanten de
maand daarop wederom een Staatslot
kopen. De uitslag van de trekking wordt
bekeken in de kranten, op tv bij de
Staatsloterij show of op het lijstje bij de
sigarenwinkelier op de hoek. Dat het ook
mogelijk is de trekking rechtstreeks te
volgen, is bij weinig klanten van de SENS
bekend. 'Veel mensen weten niet dat de
trekking openbaar is,' vertelt Bomas.
'Want iedereen heeft zo zijn eigen manier
om aan de uitslag te komen.' De trekking
vindt elke maand plaats ten burele van
notaris De Haas te Hilversum. 'En elke
maand weer gaat dat miljoen, let wel:
belastingvrij, eruit. We kunnen bij de
trekking aan de hand van verkooplijsten en
de computer direct controleren of en waar