die alleen met de uiterste veerkracht kon
worden ondervangen. De kranten juichten
iets te hard naar de zin van Van Gaal dat
PSV kampioen zou gaan worden. En zeker
iets te vroeg. De trainer voelde zich ernstig
tekort gedaan door de media, maar aan de
andere kant zou het ook wel eens zo
kunnen zijn dat juist dat weerwerk van de
pers de motivatie heeft opgeschroefd. Bij
Van Gaal, maar ook bij de spelers zelf.
Niets is immers leuker dan het ongelijk van
een criticaster.
"Als ik heel eerlijk ben, moet ik toegeven
dat ook ik me zorgen heb gemaakt over de
nabije toekomst van Ajax. We hadden
zoveel tegenslag dat ons niveau gewoon
niet vast te houden was. Ik ben in mijn
trainersloopbaaan nog nooit
geconfronteerd geweest met zo veel
blessures. Er vielen zo veel dragende
spelers weg dat andere belangrijke spelers
de kar te veel alleen moesten trekken. Die
raakten mentaal overbelast, waardoor ook
zij geblesseerd raakten. De cirkel leek heel
moeilijk of niet te doorbreken. Als je dan
toch kampioen wordt, bewijs je meer dan
ooit je werkelijke kracht. En als je dan ook
nog zonder specifieke linkerspits in de
finale van de Champions League komt, is
dat niets minder dan een wonder."
Van Gaal ontkent niet dat zijn ploeg een
rampzalige periode heeft doorgemaakt. Na
de winterstop ging het zeer snel
bergafwaarts bij de Amsterdammers.
Santos was lang uitgeschakeld. Hetzelfde
gold voor Overmars en Reuser. In het
midwinterse trainingskamp te Israel werd
pctseling van Maccabi Haifa verloren. Een
incident, dacht iedereen. Maar de wedstrijd
tegen Willem II liet nogmaals zien dat van
Ajax kon worden gewonnen. Een
mogelijkheid waar de meeste clubs in
Europa al geen rekening meer mee hielden.
Ajax werd door eerste-divisionist Cambuur
uit de beker geknikkerd en verloor later
nog van Vitesse en Roda.
"In de competitie hebben we drie keer
verloren, in de beker een keer en in de
Champions League een keer. Vijf keer in
totaal dus. Waar hebben we het dan over?
Maar goed, er ging inderdaad iets mis.
Gedurende de eerste helft van het seizoen
heb ik het niet aan zien komen. Het moest
een keer gebeuren, zo veel wist ik wel. De
serie die wij hadden neergezet was een
droombeeld. Dat kon eigenlijk niet. En
achteraf is het ook allemaal goed te
verklaren. Na Haifa, Willem II en
Cambuur ging het in de koppies zitten. Ik
merkte dat wij voor de wedstrijd niet meer
met 1-0 voorstonden. Tegenstanders roken
hun kans, namen extra risico's, zetten meer
druk en dwongen op die manier succes af.
Hoewel ik daarbij moet zeggen dat we
eigenlijk maar een wedstrijd verdiend
hebben verloren. Dat was die tegen Roda.
Die club was vorig jaar voor ons ook al
moeilijk. Gewoon, omdat daar kwaliteit
aan een goede tactiek wordt gekoppeld.
Tegen Willem II waren we beter; tegen
Cambuur verloren we kansloos hoewel we
niet minder waren en van Vitesse verloren
we alleen maar van de scheidsrechter."
Commerciële vinding
Van Gaal was verrast door de mindere
prestaties. Achteraf denkt hij de oorzaak
van het verval voornamelijk te moeten
zoeken in de wedstrijd om de wereldbeker.
Er zit wat in. Op 22 november schoot
Danny Blind Ajax met een penalty naar de
titel 'beste van de wereld'. Terwijl het
gejuich op het Museumplein nog echode
werd op 17 december nog met 3-0 uit van
Utrecht gewonnen. Maar daarna ging het
mis.
"Als ik analyseer, denk ik dat een
belangrijke oorzaak gezocht moet worden
in onze wedstrijd tegen Gremio. Die trip
heeft ongelooflijk veel kracht en energie
gekost. Alle ellende met blessures stamt
van die tijd. En natuurlijk is het dan mooi
als je de wereldbeker wint, en je op het
Museumplein opnieuw met een trofee
boven je hoofd staat. Maar eigenlijk zegt
die prijs me erg weinig. Veel meer dan een
commerciële vinding is het niet. Ik kan me
herinneren dat ik er in '73 ook al niet erg
enthousiast over kon worden. Ik speelde
toen in het tweede, samen met John Rep,
die dat doelpunt maakte. Nu wonnen we
hem, maar als je die wedstrijd tegen
Gremio verliest - en dat had gemakkelijk
gekund - is het één diepe grote sof.
Financieel is Ajax er ook niets wijzer van
geworden. Als het aan mij zou liggen, zou
ik toch ernstig twijfelen om nog eens naar
Tokio te gaan. Maar er is geen keuze. De
FIFA verplicht je. Ga je niet, dan word je
gestraft."
AJAX MAGAZINE JUNI 1996
De Japanse - en Siberische - ontberingen
eisten hun tol. Maar behalve door blessures
werd Ajax dit jaar door persoonlijke
tragedies getroffen. Finidi's broer werd in
Nigeria doodgeschoten. Nadien raakte
Ajax' nummer 7 geblesseerd. Een causaal
verband durft Van Gaal niet te leggen,
maar dat er een samenhang is, vindt hij
ook niet zo'n rare gedachte. En ook de
misère rond het ongeluk van Kluivert heeft
zijn weerslag gehad op de ploeg.
"Ik weet niet hoe er bij andere clubs op
dergelijke gebeurtenissen wordt
gereageerd. Maar ik weet wel dat Kluivert,
maar ook Finidi, goed bij ons zijn
opgevangen. Ze gingen minder goed
spelen, dat wel. Maar hun waarde voor
Ajax toonden ze toch iedere keer opnieuw
aan. Bij Kluivert werkte het voetbal als
uitlaatklep. Alleen op het veld kon hij zich
losmaken van zijn gedachten. Ik heb me
gewoon opgesteld zoals ik me altijd opstel.