Waanzin
Column
Vroeg in de avond. Een jonge vrouw rent over straat. Zij rent in
doodsangst, rent en kijkt niet achterom. Zij weet: achter haar jaagt
een horde. Jaagt op haar, een jonge vrouw die naar het voetballen
is geweest. Er zijn veel mensen op straat. Een wedstrijd die maar
net afgelopen en een avond die maar pas gevallen is. De mensen
die naar huis gaan hebben geen oog voor de jacht van een horde
op een jonge vrouw die rent voor haar leven. Het tafereel gaat
langs hen heen, zij willen niets zien, laat staan iets doen. Distantie
en lafheid.
Waarom grijpt niemand in? Vanwaar de klopjacht op een jonge
vrouw? Waarom wil de horde lynchen en waarom spat er wilde
haat uit hun ogen?
Omdat zij een Ajax-muts draagt? Omdat zij met een blij gezicht de
stadiontrap afliep omdat haar club een goed resultaat had bereikt?
Omdat dat niet mag van de honden die thuis zijn in dat stadion?
Het is de blinde frustratie die wordt ondersteund door domheid en
die wordt gevoed door een gloeiende en laffe haat. De jacht en de
vlucht vinden plaats in een surrealistisch decor. Dit is geen Beiroet,
dit is geen Belfast, dit is geen Sarajevo. De laagbouwwijk is zonder
door David Endt
Foto Louis van de Vuurst
Hartelijkheid ondanks de prijs waarom even later gevochten zal
worden. Al staat de titel op het spel, er is ruimte voor
menselijkheid, voor warmte en respect.
Zo anders op de tribune en rondom het toneel. Racistische leuzen,
provocerend gesis, een jonge voetballer die tot op het bot wordt
getergd. De leuzen klinken niet alleen vanaf de tribune. Ook op de
zogenaamde eretribune is van weinig eerzaamheid sprake.
Frustratie wordt vertaald in verbale agressie. Mensen worden
beledigd, gekwetst. Ook op een eretribune woekert racisme in een
bed van complexen. Een man in driedelig kostuum vindt dat er
doodschoppen moeten worden uitgedeeld, dat de tegenstander
moet worden verdelgd, dat gas een goed middel is... Waanzin in
een voetbaltheater. Het resultaat van de voorstelling voedt de
agressie en de frustratie. Het haatgehalte van de beledigingen stijgt.
De agressie groeit. Gasten voelen zich onveilig. In een stadion, een
voetbaltheater.
Wat is er aan de hand? Een voetbalwedstrijd. Een sportieve
ontmoeting in een stadion. Voetballers die elkaar de hand
schudden en feliciteren of moed in praten, ongeacht of het rood
wit verschilt van kleur. Trainers die elkaar complimenteren.
En op straat, in een doodnormale wijk die toevallig rond het
stadion ligt, rent een jonge vrouw, gejaagd door een doodsangst,
voör haar leven. Achtervolgd door een horde kerels vol van
beestachtigheid.
stukgeschoten ruiten, zonder geblakerde raamkozijnen en zonder
prikkeldraadversperringen. Dit is een rustige buurt, toevallig rond
een stadion. Een wijk waar normale en lieve mensen wonen. Door
de gordijnen kiert een warm licht. Kleine maar keurige tuintjes, de
televisie snort, een paastak voor het raam. En voor de deur, op
straat... een razzia. Een horde honden jaagt op een vrouw in een
beklemmende jacht.
De afstand wordt kleiner, de prooi is binnen klauwbereik. In een
laatste poging zich te redden bonkt de jonge vrouw op een deur.
Laat mij binnen, redt mij. De deur gaat open, zij wordt naar
binnen getrokken. De klauwen krabben aan het deurhout, de
schreeuwsmoelen spugen hun racisme op het tuinpad. De waanzin
staat buiten, maar vult de wijk. De vrouw is gered.
Een burgermansgezin. Een PSV-vaan aan de muur van de gang als
bewijs van naar welke kant het voetbalhart klopt. In die gang laat
de jonge vrouw haar angsttranen vloeien. Zij voelt een arm om
haar schouder maar kan niet spreken. Ontsnapt is zij en zij weet
het.
Tijdens PSV-Ajax zag ik hoe de emoties op het veld soms
oplaaiden. Ik zag hoe er duels op het scherp van de snede werden
uitgevochten. Ik zag hoe de emotie bijna buiten de oevers trad en
hoe Winston het aan de stok kreeg met Marciano. Maar daar was
Edgar. Hij dreef Winston weg, omarmde Marciano. De vrede
hersteld. Want het is voetbal. Twee keer elf strijders met respect
voor elkaar, ondanks de grote belangen. Ik zag Peter die op bezoek
in zijn vroegere huis de hand schudde van menige oude vriend.
AJAX MAC.AZINE MEI 1996 57