nou ja, als je dan toch in dat wereldje zit,
ga dan je diploma's halen. In die periode
van vijf tot zes jaar dat ik bij JOS was, heb
ik die diploma's gehaald, als laatste het A
diploma, in 1964."
Michels wilde verder, naar het semi-
professionele voetbal en om dat te kunnen
realiseren moest hij afscheid nemen van
JOS, om in de gelegenheid te zijn
wedstrijden te bezoeken op de zondag die
hij anders besteedde om zijn elftal te
coachen.
De weg naar succes
"Door een samenloop van
omstandigheden, wat wel meer voorkomt
in het leven, kwam ik in januari 1965 bij
Ajax terecht. De club stond er niet goed
voor. De trainer, Vic Buckingham, was
ontslagen, en ik werd opgeroepen. Ik werd
volledig in het diepe gegooid want ik had
geen enkele ervaring in het prof-voetbal.
Ook de opleiding was daar helemaal niet
op afgestemd. Wat ik aantrof was chaos,
gebrek, of beter ontbreken van discipline,
iedereen deed maar wat. En daar sta je dan
met als scholing de Academie voor
Lichamelijke Opvoeding, een aantal jaren
ervaring met IOS, een redelijke
theoretische know-how, wat praktische
kennis als speler. Ik kende club en ik had
bepaalde ideeën over welke weg we
moesten bewandelen om tot beter voetbal
te komen. Die ideeën behelsden
teamvorming, volledig professionalisme en
discipline. Dat laatste had in die tijd een
dubbele betekenis. Nu zie je bij spelers ook
buiten het stadion een professionele
houding en leefwijze maar toen was die er
überhaupt niet, omdat niemand daarmee
vertrouwd was.
Het voetbal moest dus naar een hoger
niveau, er werd een kampioenschap van je
verwacht en ik had al heel gauw door dat ik
mij anders moest opstellen. Ik had geen
andere keus."
De weg naar het succes ging niet over
rozen. Impopulaire maatregelen, zoals een
strenge discipline, het regelmatig
vervangen van spelers en het werken aan
een professionele houding en mentaliteit,
heeft wel het nodige succes opgeleverd.
"Met als grote doorbraak de beroemde drie
wedstrijden tegen Benfica in 1969, met die
beslissingswedstrijd in Parijs", haalt Rinus
Michels aan, "dat leidde het volgend
seizoen naar de finale Europa Cup 1 tegen
AC Milan in Madrid waar we een taktisch
lesje kregen van mensen die wat meer
ervaring hadden in dat werk."
Na de winst van de eerste Europa Cup in
Londen tegen Panathinaikos verliet
Michels Ajax en begon hij aan het
avontuur bij Barcelona.
"De reden dat ik vertrok was de uitdaging,
het avontuur, de financiën.
Alleen bij grote successen komen topclubs
op je af. En dan grijp je die kans", legt
Michels zijn toenmalige beslissing uit, "je
bent jong, je staat er verder niet bij stil, je
doet het. Nu zou je het misschien eerst
allemaal op een rijtje zetten en alles beter
regelen. Maar misschien is dat niet eens
goed. Je moet het gewoon doen. Ja, dan
kom je van Ajax, dat topvoetbal speelde,
bij een selectie van Barcelona waarvan de
hele wereld schreef dat daar de beste
spelers ter wereld rondliepen. En ik zag dat
schrijnende verschil tussen Ajax en
Barcelona, zowel individueel als collectief.
Het viel verschrikkelijk tegen. Ja, dat was
echt een teleurstelling"
Via Los Angeles naar Zeist
Onder moeilijke omstandigheden hield
Michels het vier jaar bij Barcelona, maakte
de club na veertien jaar weer eens
kampioen, keerde ongewild even terug
naar Ajax, en werkte vervolgens weer twee
jaar bij Barcelona. Daarna trok Rinus
Michel naar Amerika, naar de Los Angeles
Aztecs.
"Dat viel niet tegen", herinnert Michels
zich, "goeie sfeer en een goeie instelling,
maar te weinig spelers. Die moest ik overal
vandaan moest halen, zoals Suurbier die
wat verloren in Frankrijk zat, Cruyff die als
een soort huursoldaat bij Levante in Spanje
speelde, Leo van Veen en een amateur van
AFC. Afijn, overal kwamen ze vandaan."
Ja, in financieel opzicht was het een drama,
want publiek was er nauwelijks. Je speelde
in immense stadions voor een handjevol
toeschouwers. Het wordt nu wel wat beter.
Bij een groot deel van de jeugd is het
voetbal aardig populair. Alleen al omdat
AJAX MAGAZINE JUNI 1994
81