De prijzenkast
Trofeo don Santiago de Bernabeu
door Evert Vermeer
Streng doch rechtvaardig kijkt hij de bezoeker aan vanuit de met
bekers gevulde wand van de bestuurskamer van Ajax: Don
Santiago de bernabeu, de 'vader' van het huidige Real Madrid.
Toch is het fraaie en forse borstbeeld van
de legendarische voetbalbestuurder slechts
de tweede prijs in het naar hem genoemde
toernooi waarmee Real jaarlijks het seizoen
begint. Ajax kreeg het beeld mee naar huis
na afloop van de eerste editie van dat
toernooi in 1979. Op de eerste prijs moest
wachten tot 1992. Een fraaie, wat
protserige zilveren schaal die u hierneven
ziet afgebeeld. Spanje heeft sinds jaar en
dag een voorliefde voor zomertoernooien.
Iedere stad of club van een beetje niveau
heeft zijn eigen toernooi, waarvoor
aansprekende tegenstanders worden
uitgenodigd om met de plaatselijke favoriet
te strijden om een hoofdprijs. De
ontwerpers van de bekers lijken daarbij
elkaar te willen overtreffen in het
ontwerpen van het lelijkste gedrocht, met
als belangrijkste vuistregel: hoe groter hoe
mooier. Wat overigens niets afdoet aan de
reputatie van de toernooien in kwestie: op
het bezit van een Spaanse prijs mag men
gerust trots zijn.
rijke traditie
Waar in Nederland het Amsterdam-
toernooi het met zeventien edities na de
oorlog het langst uithield, zijn sommige
Spaanse toernooien al de 35e uitgave
gepasseerd: de wedstrijden om de Trofeo
Teresa Herrera in La Coruna, de Trofeo
Ramön de Carranza in Cadiz in 1955. Aan
beide toernooien nam Ajax deel, evenals
aan die om de Joan Gamper-trofee van
Barcelona, het naranja-(sinaasappel)
toernooi van Valencia en het bij Atlético
gespeelde toernooi van de Villa de Madrid:
elf keer speelde Ajax in een Spaans toernooi,
maar tien keer kwam het thuis met een
troostprijs. Pas bij de elfde poging lukte het.
En al was daar dan maar één wedstrijd voor
nodig, het gebeurde overtuigend: met 3-1
werd Real in eigen huis vernederd.
Bergkamp scoorde tweemaal en Davids
eenmaal in een wedstrijd die, met
tegenwoordigheid van geest, in Nederland
live op tv werd uitgezonden.
Santiago de Bernabeu
Het toernooi van Real Madrid kwam pas
relatief laat, in 1979, van de grond, en werd
bijna vanzelfsprekend genoemd naar de
man die de verpersoonlijking van de club
vormde. Santiago de Bernabeu, geboren in
1895, speelde sinds zijn veertiende bij de
toen nog n;iet koninklijke Madrilenen,
speelde tot 1927 in het eerste, en werd na
zijn spelersloopbaan achtereenvolgens
trainer, secretaris, talentenjager, manager
en directeur alvorens hij op 15 september
1943 tot voorzitter werd gekozen. Dat bleek
een gouden greep: hij had een zeldzaam
talent om de juiste spelers aan te trekken en
grote projecten van de grond te tillen: onder
zijn leiding kreeg Madrid het grootste
stadion van Spanje, dat zijn naam kreeg, en
daarnaast zorgde hij voor heet
totstandkomen van het multifunctionele
indoorcentrum van de omnisportclub Real.
Na de gloriedagen van Real, met legendes
als Di Stefano, Puskas, Gento, Amancio en
Pirri, ging het na 1970 wat minder met de
trotse club, en op zijn 77e kwam de Don
opnieuw in actie: met acht piepjonge spelers
werd een volkomen nieuw Real
opgebouwd, dat zich onmiddellijk
verzekerde van de landstitel en de basis
vormde van nieuwe successen, zij het
minder allesoverheersend dan in de periode
1955-1961, toen vijfmaal op rij de Europa
Cup werd veroverd.
Don Santiago overleed op 2 juni 1978, en te
zijner ere werd een jaar later een toernooi
gehouden met als overige deelnemers
Bayern München, Milan en Ajax. Ajax
versloeg Milan na strafschoppen maar
stuitte in de finale op Bayern. In het
parelleltoernooi voor jeugdploegen won
Ajax de finale met 1-0 van Real door een
doelpunt van de absolute uitblinker,
Tonnie Blanker. Sindsdien is jaarlijks om de
Bernabeu-trofee gespeeld, zij het dat het late
begin van de Spaanse competitie soms voor
problemen zorgde. Veel interessante
tegenstanders waren in eigen land al aan de
competitie begonnen; reden waarom de
laatste jaren maar in één wedstrijd om de
trofee wordt gespeeld. Zo ook in 1992, toen
na Everton, Milan, Liverpool, Milan en
Colo Colo de eervolle uitnodiging aan Ajax
te beurt viel.
Overigens geen slecht idee, een jaarlijkse
erewedstrijd om een mooie beker; minder
bewerkelijk dan een heel toernooi. Mooie
suggestie voor straks in het nieuwe stadion?
AIAV AA A r. A 7 I KI C ADDII 1QQ A
T 4
