mijn gedachte bij Ajax ben. Andersom zal
het ook zo zijn. Als ik met Ajax speel
terwijl Finland een wedstrijd heeft, zal ik
moeite hebben om niet aan die interland te
denken. Ik heb nu wel met Lindholm
afspraken gemaakt dat ik niet meer iedere
keer kom voor een interland. Het zal hoe
dan ook moeilijk zijn als ik moet kiezen.
Want ik vind het ook nog steeds een eer
om voor mijn land te spelen. Alhoewel dat
toch meer voor de eerste tien interlands
gold en natuurlijk speciaal bij mijn eerste,
tegen Trinidad-Tobago."
Litmanen is nu al de succesvolste Finse
speler aller tijden, maar die kwalificatie
zegt, in de magere Finse
voetbalgeschiedenis, nog maar weinig. Het
land heeft erg weinig spelers in het
buitenland spelen. Daarvan is Litmanen de
opvallendste.
Ari Hjelm speelt in Duitsland bij Sankt
Pauli en Mika-Matti Paatelainen speelt bij
Aberdeen. Ook in
het verleden leverde
Finland nooit
internationale
toppers. De sport
stelt in het
Scandinavische
gebied voetballend
ook niet zo veel
voor. Het begint nu
een beetje beter te
gaan, maar nog
altijd is voetbal een
sport in de marge.
"Ja, ik geloof
inderdaad dat ik een voortrekkersrol heb.
De bondscoach is van plan om steeds meer
jonge spelers in de nationale ploeg te halen.
De ouderen verdwijnen. Ik ben op dit
moment nog de jongste speler, maar ik zal
toch met meer jongens gaan voetballen
waarmee ik in jeugdelftallen heb gezeten.
Zij moeten ook van mijn ervaring gaan
profiteren."
Populariteit
Vorig jaar kwam Litmanen nog niet aan
veel wedstrijden in het eerste toe. Slechts
zes keer stond hij in de basis, maar zijn
naam vestigde hij pas dit seizoen, met zijn
onophoudelijke reeks doelpunten. De stilte
van vorig jaar staat in schril contrast met
de enorme aandacht die Litmanen dit
seizoen te verwerken krijgt.
"Ik verbaas me er eigenlijk niet zo over. Ik
wist dat ik vorig jaar nodig zou hebben om
te wennen en om te leren. Je kunt niet
verwachten dat je volop in de aandacht
staat als je in het tweede speelt. Ik wist dat
ik gewoon moest doorgaan en mijn kans af
moest wachten. Nu speel ik tot nu toe veel
in het eerste. Mensen zien mij meer op tv
dan vroeger. Het is logisch dat ook de
aandacht dan weer groter wordt. Ik vind
het leuk, maar ik verander er niet door.
Persoonlijk ben ik nog precies dezelfde
Litmanen als anderhalf jaar geleden. Ik heb
meer ervaring, dat wel. De stap van
Finland naar Ajax is zo groot, dat kan
niemand in Finland zich voorstellen. De
enige Fin die weet wat het betekent om van
de Finse competitie plotseling bij Ajax te
spelen is Petri Tiainen. Hij speelde ook bij
Ajax, maar door een knieblessure heeft hij
het nooit gehaald. Ik heb vaak met hem
gesproken over hoe het was om bij Ajax te
spelen. Hij vertelde mij alleen maar
positieve verhalen. Maar hij vertelde me
ook dat er een wereld van verschil zit
tussen het Finse voetbal en de Ajax-
cultuur, en dat het niet eenvoudig is om je
daaraan aan te passen."
De Finse voetballiefhebbers waren erg trots
op hun landgenoot die bij de Europese
topclub uit Amsterdam een contract had
gekregen, en die populariteit is door Jari's
scoringsdrift meer dan verdubbeld. Nog
altijd krijgt Litmanen wekelijks stapels
fanmail uit zijn geboorteland.
"In het begin kreeg ik erg veel kaarten en
brieven. Daarna werd het een beetje stiller.
Dat was logisch omdat ik toen in het
tweede speelde. Nu komt er iedere week
een flink pak post voor mij. De Finse PTT
heeft een soort promotie-campagne
bedacht met voorgedrukte kaarten. Mijn
adres in Amsterdam is er al opgedrukt, dus
de mensen hoeven alleen maar een paar
regels aan mij te schrijven. Op de meeste
kaarten staat ook alleen: succes en ga zo
door. Veel post komt van jonge mensen.
Jongens en meisjes willen meestal een foto
van me met een handtekening. Maar ik heb
ook een paar hele mooie brieven gehad van
mensen met veel levenservaring. Zij
schreven mij dingen waar ik echt door
geraakt werd en over na moest denken...
Het is moeilijk om iedereen te
antwoorden. Ik doe het wel zo veel
mogelijk, maar het lukt niet helemaal. Ik
krijg ook soms brieven uit België,
Duitsland en Frankrijk en van Finnen uit
Amerika. Het is leuk, en het hoort bij het
spelen voor zo'n grote club."
Opa en papa
Litmanen
Het Finse publiek is
trots, maar zijn
familie natuurlijk
ook. Vader Olavi
ziet zijn zoon
verder komen in de
sport waarin hij ook
actief is geweest.
Ook hij speelde
voor Reipas Lahti
en ook in het
nationale team van
Finland. Enkele dagen voor de
kwalificatiewedstrijd in het kader van het
WK in 1974 tegen Nederland meldde hij
zich af bij de toenmalige bondscoach die
hem had geselecteerd.
"In die tijd, de jaren '60 en '70, was het erg
moeilijk om in Finland te voetballen. Hij
moest toch kiezen voor zijn werk en zijn
gezin. Hij deed zwaar werk in de
metaalindustrie en kon het op een gegeven
moment niet meer opbrengen om na acht
uur werk nog te gaan trainen. Ik was twee
toen, en ik had ook al een zusje. Hij wilde
gewoon meer thuis zijn. Toevallig stopte
hij vlak voor die interland tegen
Nederland. Mijn vader was een slimme
voetballer met een grote inzet. Hij was ook
17