Vele, vele uren besteedt hij bij Ajax om de
spelers een betere looptechniek te leren.
Hij begeleidt de spelers in het pas
vernieuwde krachtcentrum met
schitterende apparatuur van
TECHNOGYM, en hij helpt geblesseerde
spelers zo snel mogelijk terug te komen bij
de groep. En dat alles in uiterst nauwe
samenwerking met de technische- en
medische staf waar in zeer intensief
teamverband wordt gewerkt.
Laszlo Jambor treedt zelden op de
voorgrond, doet zijn werk vrijwel achter de
schermen. Vandaar deze kennismaking in
monoloog-vorm met een belangrijk man
uit de technische staf van Ajax: Laszlo
Jambor.
Basketballer
"Ik ben Hongaar, geboren in Budapest en
kwam vijfjaar geleden met mijn gezin naar
Nederland. Kort na mijn komst kwam ik in
kontakt met Ajax toen de Hongaarse spits
Pal Fischer hier speelde.
Van oorsprong ben ik basketballer en ik
heb tot mijn 25ste jaar in de Hongaarse
eredivisie gespeeld. Een rugblessure maakte
een einde aan mijn carrière. Ik kon alleen
nog met twee injecties per dag spelen. Dat
ging een half jaar redelijk goed, daarna niet
meer
Vervolgens werd ik basketball-trainer en -
coach in de eredivisie. Ik was succesvol en
was de eerste coach van het Hongaarse All
Star Team met tal van buitenlanders zoals
Amerikanen, Tsjechen, Polen en Russen.
In mijn laatste zes jaar was ik werkzaam op
de grootste universiteit in Hongarije als
docent van de lichamelijke leerstoel. Daar
waren mijn lestaken het basketball en de
methodologie van de balsporten.
Methodologie bevat onder meer de
opbouw van een studie uur, de
systematische opbouw van de oefeningen
met een fysiologische achtergrond.
Ik ben ook meer dan tien jaar lang bezig
geweest op de grootste sportschool van
Hongarije met het vormgeven van de
jeugdopleiding. Wij probeerden in die
jaren technische, tactische en conditionele
methoden met fysiologische achtergronden
en systemen op te bouwen. Eerst als
student en later als leraar en leider van de
basketball-sectie. Deze jaren zijn zeer
bepalend voor mij geweest."
De loopbeweging
Vier jaar geleden kwam ik bij Ajax als
looptrainer voor het eerste- en tweede
elftal. Na een korte aanlooptijd, waarbij
iedereen benieuwd was hoe het zich
allemaal zou ontwikkelen, werden in het
tweede jaar mijn werkzaamheden al
uitgebreid naar de jeugd. Nu heb ik te
maken met alle elftallen van Ajax. Ook de
zaterdag 1 en 2.
Lopen is een natuurlijke beweging. Bij een
sport als skiën kan die techniek op latere
leeftijd worden aangepast. Skiën is een
puur technische beweging. De
loopbeweging is moeilijker te veranderen,
zeker op latere leeftijd. Het is ook moeilijk
te bepalen waar de grens voor het
aanopassen van de looptechniek ligt.
Bij voetballers moet de looptraining zo
vroeg mogelijk beginnen. De aanpassing of
verbetering is niet eenvoudig omdat de
bewegingen al vrij vroeg bepaald zijn. Toch
kan een mens op latere leeftijd altijd
bijleren. Hetzelfde geldt voor de
coördinatie. Het is moeilijk een foute
coördinatie volledig uit te bannen, maar er
zijn, mede afhankelijk van de persoon,
mogelijkheden voor verbetering.
Ik gebruik in dit verband het begrip
"persoonlijke bewegingsintelligentie". Dat
betekent in het kort: het verwerken van de
informaties die je beweeglijkheid bepalen.
Aan die bewegingsintelligentie werk ik.
Dat begint bij de E-tjes en elk jaar komen
er oefeningen en verbeteringen bij. Vanaf
het begin zit je onder de loep zodat je geen
slechte individuele looptechniek
ontwikkelt die je prestatiemogelijkheden
beïnvloeden. Ajax is een topsport-
voetbalbedrijf dat zoveel mogelijk
rendement uit de jeugdopleiding moet
halen. Dat is de sterke kant van de Ajax
voetbalschool."
Cruciale problemen
"Het is zinloos om hier, op papier, uit te
leggen welke oefeningen ik op de training
geef. Daarvoor zijn er te veel, afhankelijk
van factoren als leeftijd en conditie. Ik kan
er wel globaal iets over vertellen.
Wij trainen op een atletische beweging aan
de ene kant en proberen daarnaast met
heel veel stijl- en technische oefeningen
(met behulp van stokjes en poortjes) de
looptechniek en het atletisch vermogen
van de speler te verbeteren. Omdat voetbal
hoort bij de atletische sporten moeten wij
vele soorten bewegingen en coördinatie
mogelijkheden interpreteren die in het
voetbalspel voorkomen. Zoals slalom
bewegingen, draaibewegingen,
sprongoefeningen. Hoe kom je het beste
van een horizontale beweging tot een
verticale beweging? Hoe kan je gelijktijdig
met de linker- en de rechtervoet afzetten?
Vaak zijn dat cruciale problemen voor
voetballers.
Het grootste deel van de trainingstijd is
met de bal. Logisch.
Voetballers lopen daarbij vooral op de
volle voet.
Vervolgens schuift het zwaartepunt van de
speler liever nog in de richting van de
hielhakken dan naar de voorvoetrichting.
Dat betekent dat de volledige afwikkeling
van de loopbeweging bijna geheel afwezig-
of onderontwikkeld is. Dat proberen wij te
verbeteren. Dat kan door individuele
trainingen tijdens de revalidatie. Dus in het
proces van terugkeren naar de groep na
een blessure of operatie. Dan blijkt dat de
hardnekkigste straatjongen bereid is bij te
leren. In groepsverband gaat dat lastiger.
Er is veel psycho-pedagogisch talent voor
nodig om spelers ervan te overtuigen alert
te blijven op het werken aan hun
looptechniek. Gelukkig doen ze dat ook.
En ik mag zeggen met plezier. En dat doet
mij goed."
Revalidatie
Vanaf het tweede jaar dat ik bij Ajax ben is
er, door de goede samenwerking met de
medische- en techniasche staf, een hele
systematische opbouw gekomen om
spelers terug te brengen naar de groep.
Wanneer een speler geblesseerd is of
terugkeert na een operatie, komt hij eerst
onder de hoede van Pirn van Dord of
andere fysiotherapeuten. Als hun
behandelingen voldoende zijn geweest,
krijg ik de speler in handen. Afhankelijk
van de noodzaak krijgt hij kracht-, loop-
en coördinatie-oefeningen. Daarna volgen
de baloefeningen van Bobby Haarms. Is de
speler geslaagd voor de specifieke
baloefeningen, dan mag hij terug naar de
eigen groep. Zonder gevaar dat hij te vroeg
-dus ongecontroleerd- naar de
AJAX MAGAZINE NOVEMBER 1992 23
