ROB WITSCHGE IN Z'N ELEMENT
Een juichende Robbie Witschge keert
terug naar zijn medespelers nadat hij in
de verregende topper Ajax - PSV van
1988 de stand op 1-0 heeft gebracht.
Later in de wedstrijd zou Witschge via
een strafschop de eindstand op 2-0 be
palen.
Foto: Jan Onclin
Als er ooit een tijd was waarin bleek
hoezeer Ajax verweven was met het le
ven van alledag in ons dierbare vader
land, was het wel in de vroege herfst van
1988. Zelfs wie zich normaliter weinig
opwindt over voetbal, informeerde be
zorgd bij zijn meer voetbalgerichte vrien
den en familieleden. Alsof een familielid
in het ziekenhuis was opgenomen met
een ziekte waarvan de medici niet pre
cies konden vinden wat het was, zo leef
de Nederland mee met de toestand van
Ajax. Het was ook niet niks: de club die
vijftien tot twintig jaar tevoren het be
langrijkste promotionele exportartikel
van Nederland was geweest, maakte
zorgelijke tijden door. In jaren was het
Ajax niet zo slecht gegaan als nu. Na het
abrupte vertrek van coach Johan Cruijff
in januari leek Ajax zich redelijk van de
verwondingen te herstellen. Al bleef het
bestuur onder schot liggen van zowel
publiek als pers. Die zomer barstte de
bom: na vergeefs te hebben getracht
een trainer te contracteren van interna
tionale faam, viel Ajax terug op een oude
kennis van het bestuur, de Duitser Kurt
Under. Die had zich al enkele jaren niet
meer beziggehouden met voetbal op
enig niveau, maar wilde bij wijze van
vriendendienst het trainerschap wel op
zich nemen. Het werd een regelrecht
fiasco: Under slaagde er niet in enige lijn
aan te brengen in het Ajax-spel, en het
zwalkende elftal verspeelde in de sei
zoensopening handenvol punten.
Degradatiezone
Op 20 september, met Ajax in de degra
datiezone van de Eredivisie, gooide de
wanhopige Under de handdoek in de
ring, en kreeg het duo Spitz Kohn en
Louis van Gaal de technische leiding in
handen. Een week later bezweek het
bestuur onder de druk van de kritiek.
Zo verkeerde Ajax in chaos op het mo
ment dat PSV op bezoek kwam. De
landskampioen en Europa Cup-houder
had aan alle kanten de beste papieren,
en pessimisten vroegen zich slechts af
hoe groot de afgang voor Ajax zou wor
den. Maar, zoals het clichématige ge
zegde luidt, als de nood het hoogst is, is
de redding nabij. Die redding kwam voor
Ajax van de weergoden, die het de za
terdag vóór de wedstrijd onbarmhartig
in Amsterdam hadden laten regenen.
Zozeer zelfs dat Ajax, beducht voor een
slechte opkomst, scheidsrechter Blan-
kenstein verzocht de wedstrijd af te ge
lasten. PSV was evenmin happig op het
doorgaan van de wedstrijd, maar Blan-
kenstein hanteerde de reglementen en
meende dat het veld weliswaar zwaar
was, maar niettemin te bespelen.
Debuut Frank de Boer
De spelers van Ajax stelden zich voor de
wedstrijd op de hoogte van de situatie
en zagen dat er hier en daar plassen te
vinden waren, maar dat andere delen
van het veld er goed bijlagen. PSV
maakte zich minder zorgen en besloot
de terreinomstandigheden te nemen
voor wat ze waren. En die instelling zou
ze fataal worden.
De nieuwe trainersstaf besloot tot enige
aanpassingen in de opstelling en een
verdedigende uitgangspositie. Frank de
Boer mocht in de basis debuteren: Ri
chard Witschge werd eveneens in de
beginopstelling opgenomen, maar werd
al na een half uur vervangen door de
routinier Arnold Mühren, die, steunend
op zijn ervaring, op het soppige veld be
ter in staat bleek het spel te verdelen.
PSV trad aan met vrijwel dezelfde ploeg
als die in het voorjaar de Europese beker
had veroverd, dus nog zonder de Brazili
aanse aankoop Romario. De aanvaller
zou enkele weken later zijn debuut ma
ken. De enige echte afwezige was Ivan
Nielsen, zijn vervanger was Addick Koot.
Ajax had het zekere voor het onzekere
genomen en begon met een versterkte
verdediging (vier man plus Wouters als
libero) en een afwachtende houding.
Rustig werden de Eindhovense aanval
len in de beginfase opgevangen, met het
zware veld als bondgenoot. Mark Ver-
kuyl schakelde Kieft uit, terwijl Gillhaus
tegenover Larsson niet werkelijk aan
bod kwam.
Gerets te snel af
Nadat een vergetenswaardige eerste
helft sloeg na de doelwisseling de vlam
in de pan. Veertien minuten waren er ge
speeld toen Frank de Boer een pass op
links wegstuurde. Eric Gerets, de erva
ren Belg, was Rob Witschge een stap
voor en speelde kalmpjes terug op Van
Breukelen. Te kalmpjes, zo bleek, want
Gerets had er geen rekening mee ge
houden dat het voorval plaats vond op
één van de natste plekken aan de
noordkant van het Olympisch Stadion.
Zijn terugspeelbal bleef liggen in de plas.
Witschge reageerde sneller, at Gerets
de kaas van het brood en prikte de bal
achter de vloekende Van Breukelen. Het
was een wat schlemielige, maar verdien
de goal. De combinaties lukten bij Ajax
beter dan bij het hooghartig aan de
wedstrijd begonnen PSV. Toch kregen
de Eindhovenaren nog de kans gelijk te
maken. Ronald Koeman speelde Kieft
aan, maar alleen voor Menzo schoot de
ex-Ajacied tegen de keeper op. Vijf mi
nuten voor tijd viel de definitieve beslis
sing, toen Jan Heintze een actie van
Rob Witschge oploste door de blonde
aanvaller tegen het gras te werken.
Blankenstein wees naar de stip, en om
dat Larsson penaltybenutter inmiddels
was vervangen en Wouters zich niet ze
ker voelde, stapte Robbie zelf naar de
bal om even later Van Breukelen voor de
tweede maal te passeren. De andere
linksbuiten, Hendrie Krüzen, was toen al
vervangen. Hij kwam in het stuk niet
voor, en dat gaf Witschge alle hoop op
een spoedige selectie voor het Neder
lands elftal. Die kwam, al was het niet
meteen. Zoals Tahamata negen jaar eer
der was Witschge de held van de wed
strijd. De parallel werd doorgetrokken
doordat Robbie vervolgens naar het bui
tenland vertrok om daarna via Feye-
noord in de Eredivisie terug te keren.
Evert Vermeer
24