DE LAATSTE MONSTERSCORE
dat plotseling terug had, zo bleek. Op volle
snelheid nam hij de bal mee, en van een
meter of twintig joeg hij de bal achter Bals:
0-1En de foltering ging verder. Een vrije
trap van Wery belandde in de grijpgrage
handen van Bals, Van Hanegem verscheen
op een pass van Jansen alleen voor het
Ajax-doel en loste een schot vol effect. Te
veel effect, want de bal belandde een me-
tertje aan de verkeerde kant van de paal.
Slechts af en toe kon Ajax ook wat laten
zien, en uit één van die spaarzame tegen
stoten plaatste Mühren de bal van links op
het hoofd van Swart. Doelman Treytel be
sloot op de lijn te blijven en zag kansloos
de bal in de hoek in slaan: 1 -1
Die stand was gezichtsbedrog, want
Feyenoord bleef druk uitoefenen; nadat
Treytel nog eens een voorzet verkeerd had
getaxeerd, sloeg Feyenoord weer toe, en
alweer stond de Kromme aan de basis. Hij
speelde Hasil aan, die langs de uitvallende
Bals schoot: 1 -2. Heel even zorgde Ajax
voor opwinding, toen Van Dijk op aange
ven van Cruijff de bal loeihard op het doel
van Treytel joeg, die met een reflex redde.
In de slotfase van de eerste helft werd het
naar adem snakkende Ajax nog tweemaal
in verlegenheid gebracht door Kindvall:
eerst mikte hij naast na een combinatie
met Moulijn, en tenslotte scoorde hij zelfs
op aangeven, van Henk Wery maar greep
een vlaggende grensrechter in.
Na de rust werd het Feyenoord-overwicht
voortgezet, maar het duurde twintig minu
ten voor er weer iets van betekenis gebeur
de: een schot van Vasovic, die namens
In het seizoen 1983/84 was er alle reden
om met meer dan de gebruikelijke belang
stelling uit te zien naar de halfjaarlijkse con
frontatie tussen Feyenoord en Ajax. In de
voorafgaande zomer had Ajax een stevige
aderlating gevoeld in de spelersselectie:
Wim Kieft was naar Italië verkocht, Sören
Lerby naar Bayern München, Piet Schrij
vers naar PEC-Zwolle. Maar, het belang
rijkst van al, het Ajax-bestuur was tot de
slotsom gekomen dat verlenging van het
contract met Johan Cruijff financieel niet
langer aantrekkelijk was, en liet de grootste
speler uit haar geschiedenis zonder meer
vertrekken. Cruijff nam wraak op de meest
doeltreffende manier: door een contract te
tekenen bij de aartsrivaal, Feyenoord. Daar
kwam de afbouwende vedette samen te
spelen met een 'coming man', mede-Am-
sterdammer Ruud Gullit. Bij het begin van
het seizoen was er al een weerzien met de
oude meester in het Amsterdam-toernooi,
dat Feyenoord na strafschoppen won, al
was Johan zo attent om de zijne over de lat
te kegelen, waarvoor de supportersschare
hem een luidruchtig 'Johan bedankt' toe
zong.
Ajax hard naastschoot. Vervolgens werd
de zaak beslist, zo scheen het, toen een
voorzet van Hasil op het hoofd van Wery
belandde en de Utrechtenaar raak kopte:
1 -3. Daarna geloofde Feyenoord het wel,
en maakte de fout die ook het Nederlands
elftal in 1974 zou opbreken: het ging rustig
consolideren. Daar was Ajax net iets te
goed en bovendien te trots voor. Met de
moed der wanhoop besloot het nog één
maal het tempo te verhogen, en met suc
ces. Een hoekschop leidde in de 72e mi
nuut de sensationele ommekeer in: Keizer
schoot hard in, Treytel kreeg de bal niet
klemvast en Cruijff tikte in: 2-3. Nog even
leek Feyenoord alsnog de beslissing te
kunnen forceren, toen Kindvall Hulshoff op
snelheid klopte en op de uitlopende Bals
stuitte. Maar de slotfase was geheel voor
Ajax. Wim Suurbier, een van de uitblinkers
van Ajax-zijde - hij had geen kind aan Coen
Moulijn - stormde mee naar voren en loste
een voorzet, die, tegen zijn gewoonte in,
niet achter het doel eindigde, maar net er
voor. Treytel weifelde opnieuw, en Cruijff
sprong omhoog. Zijn hoofd bereikte de bal
niet, maar zijn elleboog belette
Treytel alsnog in te grijpen, zo
dat Suurbiers voorzet tot diens
eigen verrassing in de boven
hoek zeilde. Het stond 3-3,
hoezeer Feyenoord ook pro
testeerde tegen de actie van
Cruijff. Scheidsrechter Dorp
mans was echter de mening
toegedaan dat Treytel het zich
zelf moeilijk had gemaakt en
Ajax had met dat al nog een zeer talentvol
le, maar ook jonge en onervaren spelers
groep overgehouden, waarin spelers als
Rijkaard, Vanenburg, Van Basten en Olsen
zich steeds nadrukkelijker deden gelden.
De vrees bestond dat gebrek aan ervaring
Ajax in de wedstrijd tegen Feyenoord zou
nekken, waarbovenop dan nog eens de
Wraak van Cruijff (met de sponsornaam
'Gouden Gids' op de borst; soms is de
werkelijkheid mooier dan het wildste ver
zinsel) zou komen.
Beide partijen misten een man toen op de
bewuste zondagmiddag werd afgetrapt:
bij Ajax was Superlong Schoenaker ge
schorst, en om diezelfde reden moest
Feyenoord het klaren zonder de geslepen
centrale verdediger Ivan Nielsen. Ajax had
bovendien Keje Molenaar op de bank ge
zet, Silooy op de plaats van Schoenaker
met de bewaking van Gullit belast, en Rijk
aard als voorstopper opgesteld. Feye
noord had de onberekenbare Pierre Ver
meulen gepasseerd ten faveure van de
kopkracht van de Bulgaar Jeliazkov.
Op het soppige veld van het Olympisch
Stadion startte Ajax in een tempo dat de
13
eerder tegen Cruijff was opgesprongen
dan andersom en wees bedaard naar het
midden. Feyenoord was volledig van slag
en werd opeens volledig zoekgespeeld.
Treytel moest nog naar de hoek op een
knal van Cruijff, en enkele minuten voortijd
knalde Keizer buiten bereik van de Ajax-
keeper op de paal. Een winnende treffer
zat er dus niet meer in, maar die zou ook
niet terecht zijn geweest. Rinus Michels
beaamde dat Feyenoord een klasse beter
had gevoetbald, en ook Feyenoord-coach
Ernst Happel kon zich er niet over opwin
den: 'Kaik 'es hier,' mompelde hij op zijn
eigenste wijze: 'Wij hadden gewoon meer
moeten sjkoren'.
Het deed er weinig toe: Ajax had zijn eer
gered en was zo goed als kampioen, Feye
noord kon zich richten op de Europa Cup
finale tegen Celtic. Die zou het, tien dagen
later, in de verlenging winnen, en heel Ne
derland, inclusief Amsterdam, juichtte uit
volle borst mee: clubbelangen waren niet
aan de orde, de Europa Cup stond einde
lijk, eindelijk, in Nederland. En daarzou-ie
voorlopig niet meer uit verdwijnen.
Rotterdammers volledig overblufte. Al na
zes minuten zou het scoren, en wrang ge
noeg was het uitgerekend Cruijff die mis
tastte. Bij een hoekschop leed hij balverlies
aan Ophof; deze tikte de bal door naar Ol
sen, die de bal achter Joop Hiele soleerde.
Twee minuten later liep Gasselich door op
een pass van Koeman en vervolgens op
Hiele, die hinkend de wedstrijd vervolgde.
De paar minuten dat Hiele op halve kracht
speelde, waren voldoende voor Ajax op de
voorsprong te verdubbelen: uit een corner
van Van Basten prikte Vanenburg de 2 op
het scorebord. En nog geen tien minuten
later deed traag reageren van Wijnstekers
de buitenspelval bij Feyenoord verkeerd
dichtklappen, waardoor Boeve op een
dieptepass van Olsen alleen door kon gaan
en 3-0 liet noteren.
Zo stond Feyenoord halverwege de eerste
18 SEPTEMBER 1983: AJAX - FEYENOORD 8 - 2
AJAX - FEYENOORD 3-3 (1 -2) Dorpmans, 24.500
A: Bals; Suurbier, Hulshoff, Vasovic, Krol; Rijnders,
Gerrie Mühren; Swart, Cruijff, Van Dijk, Keizer
F: Treijtel; Haak, Israël, Laseroms,
Van Duivenbode; Jansen, Hasil, Van Hanegem;
Wery, Kindvall, Moulijn
0-1 Kindvall 111 -1 Swart 26; 1 -2 Hasil 36;
1 -3 Wery 70; 2-3 Cruijff 713-3 Suurbier 82