Eenheid
Eigenbelang
Als er dan een bepaalde beslissing
genomen moet worden, dan gaat dat
in uw vak meestal over personen,
hetgeen vaak weer heel moeilijke
beslissingen zijn. Die overdenkt u dan
heel lang? Wikken en wegen?
"Dat hangt ervan af. Je hebt ook
veel zaken die je in een mum van tijd
opgelost hebt. Soms moet je wat lan
ger nadenken. Het gaat altijd om het
maken van keuzen. Vaak weet je pas
achteraf of die keuze goed of fout is
geweest. Dat komt omdat je veel za
ken in de voetballerij niet kunt voor
zien. Als ik een elftal voor de
wedstrijd tegen PSV samenstel, dan
ga ik ervan uit dat iedere speler
brengt wat hij in huis heeft. Op die
basis stel je een elftal samen. Je
hebt momenten dat één of meer spe
lers niet kunnen brengen wat je voor
af had verwacht.
Dan zegt de buitenwereld 'je hebt de
verkeerde keus gemaakt'. Dat is niet
waar. Je gaat uit van de situatie: wat
kan Bergkamp, wat kan Van 't Schip,
wat kan Pettersson, ga maar door.
Nou, de ene kan dit, de ander dat.
Dan ga je samenstellen. En dan kan
het gebeuren dat bepaalde spelers
niet spelen zoals jij dat had gedacht,
om wat voor reden dan ook. Dat kun
je nooit van tevoren voorzien.
Niemand.
Die kritiek achteraf, daar heb ik niet
zoveel moeite mee. Ik houd mijn spe
lers ook altijd voor als ze in een
wedstrijd voor een probleem komen
te staan, dat ze dan een keus moe
ten maken. Let wel: één keus.
Niet een beetje van dit en een beetje
van dat. Je dekt iemand kort, óf je
dekt hem bewust op afstand. Maar je
gaat er niet ergens tussenin zitten.
Het is het één of het ander. Je kunt
beter een verkeerde keus maken dan
helemaal geen keus".
Goed, u maakt een keus en achter
af blijkt het een verkeerde keus te zijn
geweest. De pers komt met kritische
vragen. Hebt u dan niet het gevoel
dat u zich moet verdedigen?
"Nee, ik vind niet dat ik mijn keus
moet verdedigen, ik vind ook niet dat
ik verantwoording hoef af te leggen.
Dat doe ik dus ook niet. Zodra je dat
doet, krijg je alleen maar lastiger vra
gen, maak je het jezelf alleen maar
moeilijker. Ik wil alleen intern verant
woording afleggen en alleen als dat
strikt nodig is of als erom gevraagd
wordt, verder niet".
Wat is in het huidige voetbal eerder
doorslaggevend: een goede taktiek of
een goede psychologische benade
ring van de spelers door de coach?
"Je kunt dat niet scheiden van el
kaar. Het één hangt nauw samen
met het ander. Het allerbelangrijkste
is een goed collectief. Als het elftal
funktioneert als collectief, dan ben je
al een heel eind. Dan kun je al niet
meer slecht spelen. Dan krijg je pas
te maken met een concept of een
taktiek of wat je er allemaal voor na
men aan geeft. Als het individu niet
in staat is in het collectief te denken
en te spelen, of niet in staat is om
zijn taak in het collectief uit te voe
ren, dan ben je in de huidige tijd al
nergens meer. Als de organisatie van
het elftal staat, pas dan kunnen spe
lers die iets extra's hebben, wat ex
tra's brengen. Pas daarna kun je
weer aan een bepaalde taktiek gaan
denken. Dat komt dus pas als derde
aan de beurt in het rijtje facetten van
het voetbal. Waaruit voortvloeit dat je
pas met een bepaalde taktiek kunt
gaan werken, naargelang de kwalitei
ten die in de spelersgroep aanwezig
zijn".
Een speler moet wél in een collec
tief willen voetballen. Als je een heel
goede voetballer hebt die in klasse
ver boven de rest uitsteekt, maar
graag zijn eigen spelletje speelt en
dat bovendien goed kan, dan is het
over met het collectief....
"Nee, dan is het over met die speler.
Daar heb ik geen moeite mee. Zo ie
mand krijgt een bal mee naar huis en
die mag lekker voor zichzelf gaan
voetballen. Het kan gewoon niet
anders meer.
Het is niet mijn idee om zoveel na
druk te leggen op die collectiviteit,
het is gewoon realistisch. Zo moet
het tegenwoordig, anders kun je het
wel schudden. Je moet het team als
uitgangspunt hebben. Als een speler
dat niet kan of niet wil dan komt hij
bij Ajax niet meer aan de bak.
Een eenheid kun je krijgen door
iedereen even belangrijk te maken,
door veel te praten. Voor iedereen
moeten dezelfde regels gelden. Alle
spelers moeten op dezelfde manier
behandeld worden. Daar moeten de
spelers aan mee willen werken en
moeten de trainers garant voor
staan. Anders lukt het niet om top
voetbal te bedrijven".
Is een Spaanse voetballer eerder
genegen in het collectief te denken en
te spelen dan de gemiddelde Neder
landse speler, sprekend in zijn alge
meenheid?
"In zijn algemeenheid wel, ja. Een
Spanjaard is daar wat gedisciplineer-
der in. Daar moet je juist vaak de an
dere kant weer belichten. Een speler
erop wijzen dat hij eens wat meer
zelf-initiatief moet nemen. De Spaan
se speler is een zeer volgzame spe
ler. Dat ik het karakter, de mentali
teit, dat ligt in de volksaard opgeslo
ten.
Ik denk niet dat de Spaanse voetbal
ler meer met zijn vak bezig is dan de
Nederlander. Dat mag je niet genera
liseren. Ik heb er hier bij lopen die
verschrikkelijk met hun werk bezig
zijn, maar ik heb er ook die er best
eens wat meer voor zouden kunnen
doen én laten. Vooral dat laatste is
ook heel belangrijk. Het enige ver
schil dat je aan kunt merken is dat
de Spaanse speler over het alge
meen in de wedstrijd met een aange
boren stuk bezieling speelt, terwijl we
hier nogal eens de bezieling van bui
tenaf in een speler of een elftal moe
ten zien te krijgen. Dan valt het
woord motivatie of inspiratie, of hoe
je het noemen wilt. De Spanjaard
heeft dat wat meer van nature. In
Spanje hoefde ik zelden de groep te
motiveren, dat doen de jongens zelf.
Nee, ze doen dat nog niet eens zelf,
ze hebben het gewoon. Hier moet je
veel vaker motiverend bezig zijn.
Maar nogmaals, dat is de landsaard
en dat mag je dus de Nederlandse
voetballer niet verwijten".
Ajax heeft een vrij jonge ploeg. Het
is een gegeven dat de jeugd steeds
mondiger wordt. Is dat een voordeel
voor een trainer?
"Ik vind van wel, ik heb er geen
moeite mee. Ik krijg hier regenmatig
wat tegengas. Op de goeie manier,
dat wel. Het gaat er wel om, en dat
probeer ik de spelers steeds mee te
geven, dat men wel tegengas mag
geven als dat maar op de goede ma
nier gebeurt. Op het juiste moment
en op de juiste plaats. Als dat ge
beurt dan heb ik er geen moeite
mee, als tenminste het uitgangspunt
is: 'hoe kunnen we met elkaar beter
presteren, hoe kan het elftal beter
funktioneren'. Als er een weerwoord
gegeven wordt vanuit een stuk eigen
belang dan heb ik daar vanzelfspre
kend geen boodschap aan".
