Gesprek met Evert vermeer, auteur van het Jubileumboek
Temidden van de zaken die de ne
gentigste verjaardag van Ajax
opluisteren, vinden we het Jubileum
boek, dat in fraai gebonden editie de
roemrijke geschiedenis van de Meer-
bewoners samenvat.
Auteur van het boek is de 36-jarige
Evert Vermeer, die jarenlang de ar
chieven en bibliotheken doorgroef op
zoek naar ontbrekende gegevens.
In een restaurant in de binnenstad
hadden we een gesprek met hem.
AM: "90 Jaren Ajax" is niet het eerste
boek dat over Ajax verschijnt. Wat
vind je in dit boek dat elders niet te
vinden is?
EV: Het is alweer een tijdje geleden
dat er een boek over Ajax is versche
nen. Maar belangrijker is dat er ge
woon verder geen boek bestaat dat
de hele geschiedenis van de club be
handelt. Eigenlijk is dat gek, want we
hebben in Nederland een enorme
voetbalcultuur, 's Maandags heeft ie
dereen het op zijn werk over voetbal
len, maar in de winkels zie je maar
een paar boeken over voetbal, en
meestal zijn dat fotoboeken of jaar
boeken die elk jaar hetzelfde herkau
wen. Ik heb het altijd vreemd gevon
den dat je in Engeland over de
meest marginale derde-divisieclub
een boek kunt vinden, maar dat er
bijvoorbeeld over Ajax nooit een flink
boek verschenen is. Er is een heel
fraai jubileumboek verschenen in
1950, en verder zijn er alleen jaar
boeken verschenen en een stuk of
wat paperbackjes. Als je iets wilt na
slaan moet je oude kranten opzoe
ken. En me dunkt dat er over Ajax
toch genoeg te schrijven is. De be
langrijkste reden dat ik dit boek ben
gaan schrijven is, denk ik, dat ik het
zelf graag wilde hebben en dat het
niet bestond. En als ik dat vind zullen
er best nog een paar duizend Neder
landers zijn die dat ook vinden.
Ajax leeft toch wat meer bij de men
sen dan de meeste andere clubs, en
dat geldt echt niet alleen voor de
omgeving van Amsterdam.
AM: Er wordt in het boek veel aan
dacht besteed aan het statistische
materiaal. Ben je niet bang dat dat
alleen voor een kleine groep cijfer-
maniakken boeiend is?
EV: Nee, geen moment. Natuurlijk
zal niet iedereen warm worden van
lijstjes met uitslagen, maar voor die
mensen is er nog genoeg aan tekst
en foto's te genieten. Ik denk dat het
een misverstand is dat cijfermateriaal
saai zou zijn. Mensen vinden het
heel leuk als je nog eens wat dingen
kunt opzoeken, al was het maar om
weddenschappen te beslechten. Heel
wat mensen die beweren ooit in het
eerste van Ajax gespeeld te hebben,
kunnen dat nu bewijzen of de mond
gesnoerd worden.
Vergis je niet, als mensen over voet
bal praten is dat vaak alleen maar
een opsomming van namen en uitsla
gen. Bovendien denk ik dat het voor
de geschiedschrijving zinnig is dat nu
al het feitenmateriaal over Ajax eens
op een rijtje is gezet.
AM: Hoe compleet is het cijfer
materiaal?
EV: Zo compleet als haalbaar was.
Een diplomatiek antwoord, niet?
In ieder geval staan alle uitslagen
van wedstrijden die door Ajax 1 voor
de competitie zijn gespeeld erin, net
jes op datum, vanaf de onderbond
tot de Eredivisie. Datzelfde geldt voor
de wedstrijden om de KNVB-beker,
de Europacups natuurlijk, en wat ver
geten toernooien als de Intertoto en
van heel vroeger het Gouden Kruis.
En alle internationale vriendschappe
lijke wedstrijden die ik heb kunnen
vinden.
AM: Was dat allemaal makkelijk te
vinden?
EV: Als je bereid bent er veel tijd in
te stoppen is het allemaal te vinden,
dat is me in ieder geval duidelijk ge
worden. Maar je moet er wel voor
van het ene archief naar het andere.
Het ene archief heeft weer dit tijd
schrift en het andere weer iets an
ders. Als je alles aan elkaar past
kom je een eind. Via de officiële
publicaties van de KNVB is het com-
petitiewerk wel terug te vinden, maar
van het allereerste seizoen ontbrak in
Zeist een paar maanden. Die heb ik
met wat geluk weer elders in een on
georganiseerde, maar netjes bewaar
de verzameling gevonden. En een
beetje uithoudingsvermogen doet ook
wonderen. De meeste voldoening ga
ven de wedstrijden om het Gouden
Kruis. Daarvoor werden aan het be
gin van de eeuw acht Amsterdamse
clubs uitgenodigd door de AVB, en
dan werd in een afvalcompetitie
gespeeld. Zo na 1910 raakte de af
wikkeling van de wedstrijden in de
versukkeling, en dan wordt het pas
echt zoeken. Gelukkig vond ik in het
archief van de AVB een serie oude
jaarverslagen waarvan ze zelf niet
eens wisten dat ze ze hadden.
Ze stonden weliswaar netjes op de
plank, maar ze hadden ze nooit eer
der nodig gehad. Ik heb me bijvoor
beeld kleurenblind gezocht naar een
wedstrijd AjaxAFC die gespeeld
zou worden op 29 december 1912.
Daarvan was geen resultaat te vin
den, dus je denkt dan aan afge
lasting. Jammer genoeg ging de
drukker van de Sportkroniek daarna
twee maanden in staking, en in het
eerstvolgende nummer stond de uit
slag van de volgende ronde alweer.
Urenlang dagbladen doorgezocht,
maar uiteindelijk bleek die wedstrijd
nooit gespeeld te zijn omdat Ajax
zich wegens tijdgebrek terugtrok.
Als je dat vindt, bevredigt dat toch
wel je jachtinstinct.
AM: En hoe zat het met de spelers-
selekties? Om de wedstrijdaantallen
te weten te komen moet je dus alle
opstellingen kunnen achterhalen.
EV: Inderdaad. En dat is jaren werk
geweest, want Ajax zelf heeft dat
nooit bijgehouden. Het betaalde voet
bal was niet zo moeilijk, dat was re
delijk vlot voor elkaar. Maar vóór
1954 heb ik ze uit allerlei kranten
moeten halen, en vaak heb ik ze
moeten reconstrueren via de wed
strijdverslagen. Gewoon alle namen
noteren die je tegenkomt, net zolang
tot je ze alle elf hebt. En zo heb ik ze
vrijwel allemaal kunnen vinden vanaf
de promotie naar de Eerste Klasse in
1917. Over de periode daarvóór was
de informatie zo incompleet dat ik
me maar niet aan totaalcijfers heb
gewaagd.
