KLAAS NUNINGA
NOG ZEER VERBONDEN MET HET VOETBAL
Vraag een willekeurige voorbijganger wie er in de late jaren
zestig in de voorhoede van Ajax speelden, en de namen
Cruijff, Swart en Keizer zullen er vlotjes uitrollen. Na wat
nadenken zal Klaas Nuninga het kwartet completeren. Die
paar seconden bedenktijd zijn een aardige afspiegeling van
het image dat Nuninga onwillekeurig opbouwde: een voet
baller die in en buiten het veld bescheidenheid en relative
ringsvermogen uitstraalde. Nimmer was de blonde midvoor
betrokken bijeen ruzie of schandaal op de rokende vulkaan
die Ajax van oudsher is. 'Ik ben in mijn uitspraken niet zo
sensationeel', vindt Nuninga zelf ook. 'Ik heb het voetbal
altijd goed kunnen relativeren, maar achteraf bekeken was
ik wel heel gedreven bezig. Voetbal is van grote waarde
voor me geweest. Een prachtig middel om me af te reage
ren en mezelf tot uitdrukking te brengen.' Dat hij derhalve
misschien achteraf vaak een beetje onderschat is, deert
hem dan ook nauwelijks: 'Die drie zijn om te beginnen
langer bij Ajax gebleven dan ik, en Cruijff was een vedette,
in mijn ogen de meest veelzijdige die er rondliep. Dus dat je
daarbij in de schaduw staat vind ik eigenlijk logisch.'
Klaas Nuninga is één van de producten van de jeugdoplei
ding van WW in zijn geboorteplaats Winschoten, die aan
het begin van de jaren zestig onder meer ook krakers als
Arie Haan en Jan Mulder afleverde. Een productie die voor
een belangrijk deel het werk was van jeugdtrainer Engel
Wubs. 'Wubs was een drijfveer', verklaart Nuniga 's mans
succesvolle aanpak. 'Een man die inspireerde en motiveer
de. Maar of een speler voor die prikkels gevoelig is, is
natuurlijk altijd afhankelijk van de kwaliteit en mentaliteit
van die speler. Ik was de eerste die doorstootte naar het
Nederlands elftal, maar voor mij had bijvoorbeeld Jan Blom
al in het Nederlands amateurteam gespeeld. En voorbeeld
doet volgen, denk ik. Niet alleen Haan en Mulder, maar
bijvoorbeeld ook Sietze Veen en andere jongens op ander
niveau. De jeugdopleiding bij WW bestond uit mensen die
je meer meegaven dan alleen maar als voetballer. Dat is een
hele goede zaak geweest.
Naar Ajax
Via Be Quick (toen nog een betaalde vereniging) belandde
het jonge talent bij GVAV, het huidige FC Groningen, waar
hij zich in het Nederlands elftal speelde en de aandacht trok
van Ajax, waar versterking gewenst was. De Amsterdam
mers waren bereid tweeënhalve ton, destijds een astrono
misch bedrag, voor de spits uit te trekken en aldus arriveer
de Nuninga als de duurste man van Nederland in 1964 op
het Centraal Stadion. Hij kwam in een overgangsteam te
recht dat zich dat seizoen ternauwernood van degradatie
kon redden, en ook Nuninga had aanvankelijk de nodige
kritiek van het publiek te verduren: 'Dat was natuurlijk
logisch, omdat ik de duurste speler was. Maar je kunt dat
niet aan een speler ophangen.
Het tactisch concept was ook niet wat het moest zijn, we
hadden enorme ups en downs. Dat heeft niet alleen met een
midvoor te maken natuurlijk. Het was een combinatie van
verschillende elementen, het elftal was teveel los zand.' De
ommekeer in resultaten kwam met de komst van Rinus
Michels als trainer. 'Het verschil lag voornamelijk op orga
nisatorisch gebied. Hij heeft ons doen ruiken aan topvoet
bal. We gingen op wedstrijdbezoek in het buitenland, naar
Brussel of Keulen, kijken wat er omging in echt topvoetbal.
Hij is begonnen met professionaliseren van het geheel. We
gingen in een weekeinde voor de wedstrijd in quarantaine,
dat hebben we een jaar gedaan, alleen om de Nederlandse
speler collectiever te leren denken. Je kunt natuurlijk nooit
vooruit plannen, maar er is heel doelbewust gewerkt met
een elftal dat lange tijd bijeen gebleven is. En natuurlijk
kwam Johan Cruijff net op, en was Keizer weer helemaal
terug na zijn ernstige hoofdblessure. En die elementen
gaven de jus aan het elftal. Dat we ooit 122 goals in een
seizoen maakten is wel een teken hoe aanvallend het elftal
ingesteld was. En dat is toch het mooiste. Het was een heel
positieve tijd voor het hele voetbal.'
Basis voor topvoetbal
Daarna is er geen doorstroming meer geweest, beaamt
Nuninga. 'Ze zijn zo onverstandig geweest de betaalde
jeugdkompetitie weg te doen om financiële redenen, en die
hele aanloop naar de top is verbroken. Het is natuurlijk niet
erg als het eens wat minder is, maar er moet een structurele
basis zijn om op terug te vallen. Nu laat men de A-jeugd
nationaal spelen en met de B-jeugd zijn er dergelijke plan
nen, er wordt gewerkt met betaalde afdelingsoefenmees-
ters. Dan leg je een basis, maar dat kost veel geld, en daar
zijn soms sponsors voor nodig. Je hoeft natuurlijk niet
continu met de top bezig te zijn, maar die basis moet er zijn.
Dat heeft Ajax altijd goed begrepen gelukkig.'
Bij Ajax vond Nuninga gaandeweg steeds beter zijn draai,
en hij was een belangrijke schakel in de ploeg die geschie
denis maakte door gerenommeerde ploegen als Liverpool
en Benfica te verslaan en Real Madrid aan de rand van de
afgrond te brengen. Voor de gave technicus Nuninga was
het gedwongen afscheid dat Ajax hem na vijf jaar bereidde,
dan ook een flinke teleurstelling. Na de door Ajax verloren
Europa Cupfinale in Madrid, werd hij, tezamen met krach
ten als Muller, Van Duivenbode en Pronk, weggesaneerd en
miste aldus de jaren waarin internationaal zou worden
geoogst. Echt gefrusteerd is de thans 47-jarige Groninger
daar overigens niet van: 'Het is natuurlijk een grote teleur
stelling als je als speler weg moet. In mijn geval was het
enige pijnlijke dat het me anderhalve week voor het einde
van de transferperiode werd gezegd. Dat is de enige smet
op mijn periode bij Ajax, verder heb ik een heel aangename
tijd gehad, met erg veel successen.
Amsterdamse Sportzaken
Ondanks de korte transferperiode vond Nuninga snel een
nieuwe club in stadgenoot DWS: 'Er waren ook wel andere
Klaas Nuninga stijlvol in aktie tegen DOS tijdens een kompetitiewedstrijd
in De Meer.
