Waar komen ioi^en toch vandaan? Ric
cJJawel hoon de discussie is weer opgelaaid. Hagenees Lex Immers liet zich na Ado - Ajax
beledigend uit over joden (hij bedoelde natuurlijk Ajacieden) en heel Nederland heeft weer een
mening. Verschillende personen stelden dat de schuld bij Ajax zelf ligt, omdat zij het "jodenimago"
van de eigen supporters niet aanpakt. Een nogal kromme beredenering, aangezien de naam joden
ooit als geuzennaam is aangenomen door de fanatieke aanhang en hiermee niemand beledigd
wordt. Hoe zat het ook alweer met die geuzennaam?
Jodenclub?
Ajax heeft in verleden bekende spelers en bestuurders van joodse afkomst gehad. Denk aan
Sjaak Swart, Bennie Muller Jaap van Praag en zijn zoon, Michael van Praag. Het joodse imago
is echter niet bepaald door deze personen, maar op een andere manier ontstaan. In 1934 werd
in Amsterdam-Oost (Watergraafsmeer) stadion De Meer geopend. Veel supporters uit buurten
in Amsterdam-Oost en de binnenstad waren van joodse afkomst. Op wedstrijddagen moesten
supporters van de tegenpartij vaak door deze buurten richting de Middenweg reizen en kwamen dan
onder andere langs de joodse markt in de Weesperstraat. Ze kregen zo de indruk dat ze
"bij de joden" op bezoek gingen. Dit beeld werd versterkt doordat er in het stadion chocoladerepen
door joodse jongeren werden verkocht.
Geuzennaam
Na de Tweede Wereldoorlog was de joodse bevolking van Amsterdam drastisch verminderd. Een
van de weinige voorloorlogse, joodse voetballers die bij Ajax speelde, Eddy Hamel, was in Auschwitz
omgekomen. Het imago van jodenclub bleef rondom de vereniging hangen. In de decennia na de
oorlog begonnen supporters van de tegenpartij hier op in te spelen door "joden" als scheldwoord te
gebruiken voor spelers en supporters van Ajax. Met het ontstaan van de F-side in 1976 kwam ook
meteen het passende antwoord hierop: "joden" werd aangenomen als geuzennaam. In de stadions
verschenen Israëlische vlaggen, supporters droegen kettingen en oorbellen met davidsterren en er
kwamen steeds meer stadionsongs waarin werd verwezen naar de geuzennaam.
Hoewel de geuzennaam niets te maken heeft met de Tweede Wereldoorlog of het conflict tussen
Israël en Palestina, vinden supporters van de tegenpartij het toch vaak nodig om hiermee te
reageren. Zo zingen ze het weinig originele "Harnas, Harnas, joden aan het gas", maken ze
sisgeluiden of nemen ze Palestijnse vlaggen mee naar het stadion. Je kan er van vinden wat je
willen, maar feit is dat dit ondertussen onderdeel van het spelletje is geworden.
Verbannen
Het bestuur van Ajax heeft vanaf de jaren negentig herhaalde pogingen gedaan om het joodse imago
uit het stadion te verbannen. Uri Coronel, zelf van joodse afkomst, nam hierbij het voortouw.
Volgens hem waren er joodse mensen die niet meer naar wedstrijden gingen vanwege de
beledigende en kwetsende spreekkoren. Aan de andere kant zijn er ook joodse jongeren die het
geweldig vinden dat Ajaxsupporters de geuzennaam nog steeds hanteren.
De Meersche Helden 2Ü1 Pagina 4