stadions. In de praktijk valt het met de veiligheid
wel mee, maar de opzet laat aan duidelijkheid
niets te wensen over. Elektronische tourniquets,
fouillering, videocamera's, politie, kleerkasten
van de bewakingsdienst, stoeltjes in 'rustge
vende' kleuren, tunnels om bezoekende suppor
ters zonder problemen naar hun vak te leiden,
de dreiging van stadionverboden voor de meest
onbenullige vergrijpen, het is allemaal bedoeld
om mensen tot sociaal wenselijk gedrag te
dwingen. Vrijheid van keuze is in ieder geval
uitgesloten en het kan haast niet of dat moet
veel mensen tegen de borst stuiten. Zeker als je
alleen voor het voetbal komt, moet het
vervelend zijn, te weten dat je voortdurend in de
gaten wordt gehouden. Ook al ben je niets van
plan, men heeft er toch alles aan gedaan om je
in toom te houden.
zijn gewelddadige kornuiten. Het betrof hier een
groep uit de harde kern van Spartak die zich de
"Clockwork Oranges" noemt.
Overal in Europa, behalve in Nederland, identifi
ceren jongens van de harde kern zich met Alex.
De spandoeken, sjaals en zelfs tatoeages met de
beeltenis van Alex of willekeurige karikaturen
getooid met bolhoed laten daarover geen enkel
misverstand bestaan. Ze zullen zich vooral
herkennen in het gewelddadige gedrag van Alex
in het begin van de film, maar mogelijk ook in de
martelaar die hij later in de film wordt. Een
mogelijke verklaring voor het feit dat er in
Nederlandse stadions geen verwijzingen naar
ACO te vinden zijn, moet waarschijnlijk gezocht
worden in het feit dat film hier nooit enige contro
verse heeft opgewekt en derhalve nooit de
aandacht van Nederlandse vandalen heeft
Supportersgroepen die invloeden uit de
film gebruiken:
Juventus - Arancia Meccanica
Sampdoria - Ultra's Tito
Bordeaux - Devils
Saint Etienne - Magic Fans
PSG - Kop of Boulogne
Lyon - Bad Gones
Spartak Moskow - Clockwork Oranges
Politici
Een ander
herkenbaar
punt in de
film is de
schaamte
loze wijze
waarop
politici een
slaatje
slaan uit de
gevoelens
van onveiligheid bij burgers. Geweld is een item
waarmee een politicus zich leuk kan profileren.
Zo ook in ACO, waar de politicus er prat op gaat
de ultieme oplossing voor crimineel gedrag in
handen te hebben. Als het misgaat is hij er als
de kippen bij om alles zo te verdraaien dat de
hele situatie toch weer in zijn eigen voordeel
uitvalt.
Voor Nederlandse burgemeesters is voetbalvan
dalisme zo'n beetje de beste manier om
aandacht te trekken. Even dreigen wegens een
koopzondag een wedstrijd te verbieden en je
naam staat weer op de voorpagina's en SBS6
staat op de stoep van het stadhuis. In meer
algemene zin is het CDA er altijd als de kippen
bij met het roepen om meer blauw op straat ter
bestrijding van de criminaliteit.
Hooligans
Op 3 maart 1998 ontrolden supporters van
Spartak Moskou in de Arena een hagelwit
spandoek waarop de zwarte contouren van 4
mannen met bolhoed en paraplu zichtbaar
waren. Veel Ajax-supporters zullen de
wenkbrauwen gefronst hebben bij dit nogal vage
spandoek, filmliefhebbers herkenden Alex en
getrokken. Niettemin heeft ACO bijna vijf jaar
lang iedere zaterdagnacht in de Amsterdamse
bioscoop The Movies gedraaid. Uiteraard werd
de film in die periode regelmatig door Engelse
filmliefhebbers (of hooligans?) bezocht. Nadat de
film vorig jaar ook in Engeland legaal werd,
stopte The Movies haar voorstellingen.
Discussie
Natuurlijk kun je naar ACO gaan kijken zonder je
iets te trekken van alle bovenstaande prietpraat.
De film zit gewoon goed in elkaar en je kan dus
ook alleen van het verhaal genieten ("niet goed
vinden" staat helaas gelijk aan "niet begrijpen").
Toch ontkom je er niet aan dat je over de film
gaat nadenken nadat je hem gezien hebt. De film
begint eigenlijk pas nadat je hem gezien hebt.
Een andere goede reden is dat de meeste
andere voetbalsupporters in Europa hem ook al
gezien hebben en niet zonder resultaat. DAS is
benieuwd wanneer de eerste vlaggen met de kop
van Alex tussen het Ajax-publiek verschijnen.
de ajax ster nr. 35
www.deajaxster.nl
35
