En de overheid betaalt er grif aan mee!
Met de beursgang van de AFC Ajax NV in 1998 leidden de Amsterdammers het
Nederlandse voetbal een nieuw tijdperk in. De sprong in de wereld van rendementen,
jaarcijfers en winstwaarschuwingen zette bij veel aanhangers van de inmiddels al vier
jaar geplaagde club kwaad bloed. Zij zagen in de beursgang een nieuwe knieval voor
de commercie, die het merendeel van de fanatieke voetbalfans in Nederland als dief van
hun erfgoed beschouwt.
In Engeland, waar 'going public' dankzij de aandelenuitgifte van Tottenham Hotspur in
1983 allang geen nieuwigheidje meer is, hebben supporters echter een manier gevon
den om de beursgang van hun club in hun voordeel te gebruiken. Met een aandeel is
de fan namelijk een beetje eigenaar van zijn grote liefde. En met een grote groep eige
naars kunnen supporters grote invloed uitoefenen op het reilen en zeilen van de voet
balclub. Supporters nemen de macht over en de Engelse overheid steunt die revolutie
van harte.
Supporters Direct is een overheidsinstantie die
speciaal in het leven is geroepen om voetbal
fans te helpen bij het opkopen van hun favorie
te club. Zij helpt supporters bij het opzetten van
zogenaamde 'trusts', waarin de aanhangers hun
krachten bundelen om een substantieel aandeel
in een club te bemachtigen.
Oorspronkelijk ontstond de methode van de
Supporters Trust bij de redding van kleinere
clubs op de rand van faillissement.
Bournemouth en Northampton kregen van hun
fans een reddingsboei toegewor
pen, doordat zij ingezameld geld
onderbrachten in een democra
tisch geleide stichting, die steun
kreeg van de plaatselijke overheid
en het bedrijfsleven. In ruil voor
de financiële hulp, eisten de sup
porters namens de trust een zetel
in het bestuur.
Via het supporters-bestuurslid
hebben de fans een flinke vinger in de pap bij
hun club. De Engelse overheid, die in een rap
port van de Government's Football Task Force
uit 1998 al vaststelde dat clubs zich door ver
vreemding van hun supporters alleen maar
ellende op de hals halen, ziet in die vinger een
ideaal middel in de strijd tegen vandalisme én
ongecontroleerde commerciële expansie van
voetbalclubs.
Daarom ontvangt Supporters Direct jaarlijks
250.000 Engelse ponden uit het fonds van de
sporttotalisator. Een deel van de inzet van de
voetbaltoto komt zo weer terecht bij de voetbal
fans. Met het geld verleent de instantie financië
le steun en juridische hulp aan supporters die
hun clubhart in de bestuurskamer willen laten
spreken. Ook een mediatraining voor de spreek
buizen van een supporterscollectief behoort tot
het pakket van Supporters Direct.
Aan overheidssteun zit overigens wel een aan
tal strikte voorwaarden, om te voorkomen dat
een select groepje beursbengels of een onhoud
bare bende hooligans de macht grijpt. De trusts
mogen geen winstoogmerk
hebben en moeten duidelijk
zichtbaar brede steun hebben
uit alle lagen van de suppor
tersgemeenschap. Bovendien
moeten de samenwerkende
fans een deugdelijk reglement
opstellen, staat het collectief
verplicht open voor iedereen
en moet het lidmaatschap
betaalbaar blijven. De leden
van de trust kiezen democratisch een vertegen
woordiger in het bestuur.
Inmiddels hebben vier Engelse profclubs een
bestuurslid namens de supporters achter de
groene tafel toegelaten. Bournemouth en
Northampton waren de eerste, Lincoln City en
Luton Town volgden het voorbeeld.
De fans die meer voor het zeggen willen heb
ben bij hun club, weten zich gesteund door pro
minente Engelse politici en voetbalgrootheden.
Met het geld verleent
de instantie financiële
steun en juridische
hulp aan supporters
die hun clubhart in de
bestuurskamer willen
laten spreken.
de ajax ster nr. 32
www.deajaxster.nl
17