m
Engeland hun brood verdienen. Naarmate de
jaren verstreken realiseerden de clubs zich dat
BSkyB toch wel het meest geprofiteerd had
van de toegenomen populariteit van het
voetbal. Het nieuwe contract dat in 1997
voor vier jaar werd afgesloten had dan ook
een nieuw prijskaartje: £670 miljoen.
Groot en klein
Door het zo succesvol onderhandelen
over de televisierechten zijn de verschillen
tussen de Premier League en de overige
divisies bijna onoverbrugbaar geworden,
zowel sportief als financieel. De Premier
League-clubs kunnen aan de eisen van
topspelers voldoen terwijl kleinere clubs
een onzekere toekomst tegemoet gaan. Ze
zitten gevangen in een situatie waarin ze de
keus hebben uit het vasthouden aan
bescheiden ambities, waardoor men de
supporters niet echt iets kan bieden, of zich
zwaar in de schulden moeten steken om betere
spelers aan te kunnen trekken en te kunnen
hopen op betere tijden. In het ongunstigste geval
zit een First Division-club vast aan dezelfde
salarissen als een Premier League-club, terwijl
de inkomsten uit de zo belangrijke
televisierechten vijf keer zo laag zijn.
Ondertussen groeien de verschillen en maken
de grotere clubs steeds vaker duidelijk dat ze de
kleintjes liever kwijt dan rijk zijn. Een grote
vergissing, want de grote clubs hebben de
kleintjes wel degelijk nodig om tegen te spelen
en, om het zo maar te zeggen, zelf groot te
kunnen zijn en hun positie op de ranglijst te
rechtvaardigen. Veel kleine clubs kunnen alleen
met de grootst mogelijke moeite het hoofd boven
water houden. De dreiging van het failliet gaan
van meer dan honderd jaar oude clubs is in
Engeland de komende jaren zeer reëel
aanwezig.
Nederland
Net als de rest van Europa hobbelen wij een
beetje achter Engeland aan. Het Taylor-rapport
heeft ook hier zijn uitwerking niet gemist in die
zin dat de laatste verbouwingen aan stadions
kortgeleden gerealiseerd zijn (Sparta) zodat wij
ook opgezadeld zijn met stadions met louter
zitplaatsen. De Eredivisie NV doet, ondanks
voortdurende interne onenigheid, verwoede
pogingen meer inkomsten uit televisierechten te
genereren. Op dit moment betalen alle voetbal
uitzendende omroepen samen 80 miljoen. Een
schijntje vergeleken bij de Premier League. Ajax'
algemeen directeur Frank Kales laat er geen
misverstand over bestaan dat hij dit wil
veranderen.
Ajax moet meer
geld aan televisie
uitzendingen gaan verdienen dan de huidige
2,6 miljoen. De kleinere clubs, zoals het net
gepromoveerde FC Den Bosch, zullen hiervoor
moeten bloeden, want in Kales' redenering is
Ajax populairder en heeft het dus recht op een
groter deel van de televisiegelden. Hiermee
dreigt dezelfde situatie te ontstaan als in
Engeland, voor zover dat al niet het geval is. Een
traditierijke club als Sparta kan immers al jaren
alleen met de grootst mogelijke moeite het hoofd
boven water houden en heeft het afgelopen
seizoen ternauwernood degradatie kunnen
ontlopen. Het failliet gaan van clubs kan
desastreuze gevolgen hebben voor de
voetbalsport. Het is immers niet zo dat een
supporter van een failliete club overstapt naar
een andere club. Faillissementen betekenen
onherroepelijk dat een groot aantal liefhebbers
het voetbal definitief de rug toe zal keren.
Europese competitie
Om aansluiting te houden met de Europese top
pleiten de Nederlandse topclubs al jaren voor
een Europese competitie, eventueel in
combinatie met een kleinere nationale
competitie. De vraag is echter wie daarop zit te
wachten. In Engeland, Duitsland, Spanje en
Italië heeft men genoeg aan de eigen competitie
de ajax ster nr. 25
37