De fata morgana van de criminele organisatie
Vorig jaar september heeft een speciaal team van de politie, met de naam SUPCRI, enkele tientallen
Ajax-supporters gearresteerd. De zware aanklacht luidde deelname aan een criminele organisatie. De
meeste fans zijn vrij snel weer op vrije voeten gesteld, een enkeling mocht wat langer op staatkosten
logeren. Deze maand beginnen de processen tegen de verdachten en moet blijken hoe hard de zaak is
die justitie denkt te hebben.
De DAS-redactie wist de hand te leggen op het 1500 pagina 's tellende dossier. Wij hebben met stijgende
verbazing enkele honderden bladzijden doorgespit.
De voorgeschiedenis
De gebeurtenissen bij de wedstrijd Ajax-
feyenoord in 1996 en uiteraard het drama in
Beverwijk was de aanleiding om de harde kern
voetbalsupporters van Ajax in kaart te brengen.
Ook het CIV constateerde een toenemende
escalatie en radicalisering van supporters-
groepen. Een speciaal opsporingsteam met de
naam "SUPCRI" werd geformeerd en zou in het
diepste geheim de onderste steen boven moeten
krijgen. Een vroegtijdige publicatie in DAS
nummer 8 in augustus 1997 (artikel "Hooligans
opgelet") kwam dan ook uiterst ongelegen.
Het project zou landelijke navolging moeten
krijgen, zodat na een grondige schoonmaak
Nederland probleemloos het EK 2000 zou
kunnen organiseren.
Precies een half jaar na de oprichting, het
budget was kennelijk op, werden de eerste
arrestaties verricht. Bijna zeventig verdachten
zijn aangehouden, hetgeen voor veel beroering
zorgde in de supporterswereld.
Wat is nu eigenlijk, zeker in de context van zich
af en toe misdragende voetbal-supporters, een
criminele organisatie? De tekst van het
inmiddels beruchte artikel 140 wetboek van
Strafrecht spreekt over het "Deelname aan een
organisatie die tot oogmerk heeft het plegen
van misdrijven" en verbindt hier een straf
aan van ten hoogste vijf jaar of een
geldboete van de vierde categorie.
SUPCRI zag zich voor de uitdaging gesteld om
te bewijzen dat een groep supporters met het
genoemde oogmerk naar de wedstrijd van Ajax
ging. Maar hoe bewijs je dit?
De jonge onderzoekers stellen zich op het
standpunt dat supporters die de combi-regeling
proberen te omzeilen (bijvoorbeeld door het
kopen van een kaartje met een neutrale
clubcard), kennelijk het voornemen hebben om
de politie te ontzeilen. Gewelddadige
confrontaties met supporters van de tegenpartij
zijn in dat geval onvermijdelijk.
Vanuit deze redenatie probeert men alle
handelingen van supporters, die in verband
gebracht kunnen worden met het op eigen
gelegenheid kunnen bezoeken van
uitwedstrijden, verdacht te maken.
De "criminele" incidenten
De rode draad van het onderzoek wordt
gevormd door tien incidenten waarbij Ajax-
supporters betrokken zijn geweest. Dit zijn de
thuiswedstrijden tegen feyenoord (24-3-96 en
23-2-97), de uitwedstrijden tegen FC Utrecht
(13-10-96), feyenoord (24-11-96), AZ (8-12-96)
en NEC (21-9-97), het Pijnacker-incident
(vernieling en diefstal bij een pompstation), de
vechtpartij op de ringweg A10, het Beverwijk
drama en een XTC-zaak in Amstelveen.
De peilers van de criminele organisatie
Elke organisatie, crimineel of niet, heeft een
doelstelling of een missie en kent een bepaalde
structuur en cultuur. Zij beschikt over mensen
en middelen om de doelstelling te realiseren.
Volgens de speurneuzen zijn er vijf peilers, of
beter gezegd kenmerken, aan te wijzen op
basis waarvan het bestaan van een criminele
organisatie voetbalsupporters aangetoond kan
worden. De supporterscultuur vormt de verbin
dende schakel en verschaft de groep een
identiteit.
Het bestaan van de criminele organisatie zou
moeten blijken uit
1. Het organiseren van de kaartverkoop
Bij enkele supporters zijn tientallen clubcards
aangetroffen. Sommigen clubcards stonden op
andermans naam. Hiermee kon bij de SENS-
punten een groot aantal kaarten worden
gekocht voor de neutrale vakken, deze kaarten
werden doorverkocht aan andere Ajax-
supporters.
Met deze algemeen bekende methode kon de
verplichte, langdurige en kostbare busreis
23
