Over vader en zoon
en de laatste held
MAX
'Ik knik en kijk nog even om. Over mijn schouder zie ik midden in
de Leidsestraat Johan Cruijff staan. Wijdbeens, handen in de zak
ken. Een echte held. Hij knipoogt en roept me nog iets na. 'Ja
natuurlijk', mompel ik. 'Vanaf hier red ik het verder wel alleen'.
I
Door Hans Janssen
et slot van 'De laatste
held'. De debuutro
man van Rick de
Leeuw, die al langer en beter
bekend is als zanger en
tekstschrijver van Tröckener
Kecks. De Leeuws boek is
grotendeels autobiografisch
(zelfs de foto op de omslag
laat hem in actie zien) en
vertelt het verhaal van
Richard Koning, een jongen
die als 12-jarige op een
katholieke jongenskost
school terecht komt. Hij
weet zich daar alleen maar
staande te houden doordat
hij hulp uit onverwachte
hoek krijgt, van zijn held.
Richards grootste hobby is
voetballen en zijn verhaal
speelt in het begin van de
jaren zeventig. Er kan dan
dus maar één (voetbal)held
zijn, Cruijff dus. Richard wil
ook zo goed worden. Hij
zoekt in zijn gedachten her
haaldelijk contact met zijn
idool en dat levert enkele
aardige passages op, waarbij
de schrijver opvallend
genoeg niet de taal van
Cruijff overneemt. Oké, op
één zin na: 'Je moet durven
verliezen om te kunnen win
nen'.
Fictie en werkelijkheid wis
selen elkaar op een prettige
wijze af in deze roman, die
meer is dan een jongens
boek. Rick kiest voor een
eenvoudige, niet bepaalde
diepgaande opzet waarmee
hij de lezer van begin tot
eind boeit. Het verhaal is
natuurlijk niet origineel,
maar de uitwerking mag er
zijn. Op het eind van het
boek (we hebben het dan
over 1977) is het gedaan met
Richards voorliefde voor het
voetbal; muziek - hoe kan
het anders - neemt die
plaats in. 'Voetbal met gita
ren, Ajax met een drumstel,
het bestaat!'
O ja, mocht de lezer toch
liever naar Rick willen lui
steren: het boek gaat verge
zeld van de CD-single
'Winnaars, verliezers'.
GEWOON
Ook het nieuwste nummer
van Hard gras staat in het
teken van Johan Cruijff. Zij
het voor een deel, want het
voetbaltijdschrift voor lezers
bevat weer veel verhalen van
verschillende auteurs. Eén
van de leukste is wel de bij
drage van Simon Kuper, die
voor de Engelse krant The
Observer Cruijff als colum
nist zou strikken. Kuper
zocht hem op in Barcelona
en hij deed daar dezelfde
ervaring op als schrijvers
dezes. Tien jaar geleden
bracht ik met fotograaf
Marco van Harn van De
Ajacied ook een bezoek aan
de Catalaanse stad en ook
met de bedoeling om Cruijff
te interviewen. Het werd een
onvergetelijke ontmoeting.
Ik had hem nog nooit in
levende lijve gezien, althans,
zittend tegenover mij aan
een tafeltje op een caféter
ras. Marco en ik hadden de
dag van ons leven, want
Cruijff, die toen trainer was
bij Barcelona, nam alle tijd.
En hij nam ons mee in zijn
stationcar, scheurde door de
stad en ging met ons een
gesprek aan. We konden
hem werkelijk alles vragen,
overal ging-ie even serieus
op in.
'Bijna elke Nederlander
heeft zijn eigen Cruijff ver
haal', schrijft Kuper. 'De ver
halen hebben altijd dezelfde
strekking: Cruijff is gewoon
gebleven. Dat had ik nu ook
ondervonden. Hij was als je
vriendelijke, intelligente,
bereisde buurman'. Miel
Brinkhuis, een andere mede
werker van dit blad, kan
erover meepraten. Hij waan
de zich enkele uren in dro
menland toen hij op een
Champions League avond
Cruijff mocht interviewen.
Hard gras biedt nog meer.
Veel stukken hebben nog
betrekking op die eindron
den van het Europees kam
pioenschap, waarbij onder
meer het verhaal van Auke
Kok over Frank de Boer in
positieve zin opvalt. Koks
conclusie: net als Cruijff
(Franks leermeester) is ook
Frank een gewone jongen
gebleven. Op het veld of op
de camping, de jongste van
de Boertjes blijft altijd zich
zelf.
COMPLEETHEID
Liefde voor een speler, liefde
voor een club proefje ook
in 'Het officiële Ajax jaar
boek 1999-2000', al zou je
als Ajax-supporter bijna van
geloof veranderen wanneer
je nogmaals in het dramati
sche afgelopen seizoen
duikt. Een seizoen dat volg
de op een ook al trauma
tisch verlopen jaar.
Uiteraard is het lang niet
allemaal rozengeur en
maneschijn wat David Endt
en Evert Vermeer beschrij
ven, zo eerlijk en kritisch is
hun verslag wel. Ook de spe
lers analyses zijn op zijn
minst genuanceerd te noe
men. Een citaat uit het rap
port van Nikos Machlas:
de herinnering aan de goals
wordt helaas overwoekerd
door de herinnering aan de
gemiste kansen, in wanhoop
ten hemel geheven handen, t»>
Ajacied - oktober
