f i n u s ichels r wist dat die moeilijk was. Ik wist dat ik een groep individualisten, een groep koninkrijken, voor een teamkar moest binden. En dan moet je die mensen ook duidelijk maken waarom! Ik heb inder daad nogal wat geëist, vooral in de beginjaren omdat de teamdis cipline toen onder de maat was. De weg van semi-prof naar full- prof is een harde weg geweest en als ik er nu over nadenk dan denk ik 'dat was af en toe niet mis'. Het was niet altijd even prettig voor de spelers en voor mij, maar gegeven de context zou ik het nu weer zo doen. Omdat het niet anders kan". Niet alleen bij Ajax, ook in de periodes dat hij actief was als bondscoach, ging Michels conflicten niet uit de weg. Ronald Koeman, Marco van Basten en Ruud Gullit kunnen er over meepraten. "Ik ben niet een coach die pas vreugde aan het geheel beleeft als die dit soort conflicten kan creëeren. Slechts een heel enkele keer heb ik die zelf gecreëerd. Maar steeds heb ik het belang van de club en het belang van het team voor de club voorop gesteld. Bij het Nederlands elftal was het niet anders. Als er zich vanuit de praktijk dingen aandienen die een bepaalde disciplinaire aanpak vereisen, dan heb ik geen andere keus. Koeman heb ik inderdaad een keer voor een wedstrijd geschorst. Dat gebeurde in een fase dat de teamdiscipline na het Europees kampioen schap van 1990 een ramp was. Ik heb toen toch het heft weer in handen genomen en heb toen ook enkele basisregels opgesteld. En nadat Koeman zich nota bene als aan voerder in de media negatief had uitgelaten over de tactiek, moest ik wel optreden. Anders verlies je je geloofwaardigheid. Regels zijn er voor iedereen en moeten ook door iedereen worden nageleefd". Michels eiste veel, zo niet alles van zijn spelers. Al in zijn eerste Ajax-periode waren spelers voor hem nummers. Sentimenten telden niet voor de coach. Michels vond het jaren later ook maar niks dat John van 't Schip bij de geboorte van zijn eerste kind wilde zijn en dat Ronald Koeman een huldigingswed strijd van Barcelona wilde meemaken. Ondanks de haat-liefde-verhouding die Michels met vedetten als Cruijff, Keizer, Koeman, Van Basten en Gullit had, was er altijd weer succes. Bij Ajax en bij het Nederlands elftal, al had de zilveren medail le op het WK van '74 natuurlijk een gouden moeten zijn. Veertien jaar later lukte het Michels wel de titel te behalen. In zijn derde periode als bondscoach werd Oranje Europees kampioen en dat de selectie hem een horloge gaf als dank, werd door Michels erg hoog gewaardeerd. Hij had het immers allemaal goed gezien en de spelers waren hem er dankbaar voor geweest. Heeft Michels ooit ergens spijt van gehad? (Na een diepe zucht) "Dat niet, nee, ik kan me dat niet herinneren. Ook niet bij spelers die bij mij weggingen of wegmoesten en die elders best goed tot hun recht kwam. Ik kende hen immers door en door en wist waar om hij bij mij niet in die basispositie kwam en dan eventueel op de bank terecht kwam. Dat spelers zoiets niet begrijpen of accepteren, dat is hun goed recht. Nee, ik ben weliswaar meedogenloos geweest, als je dat woord al mag gebruiken, maar spijt, nee". WEER AJAX In 1975 keerde Rinus Michels voor één jaar terug bij Ajax, als ver vanger van de weggestuurde Hans Kraay. "Nee, dat was geen ver gissing. Ik wilde om een aantal redenen niet terug. Ten eerste was het verwachtingspatroon ten opzichte van mijn persoon groot en dat was logisch gezien wat ik bij Ajax gedaan heb. Maar er werden dingen van me verwacht die je niet kunt realiseren, omdat je het materiaal daarvoor eenvoudig niet had. Ten tweede wist ik dat ik weer in aanvaring zou komen met de disciplinaire aspecten van een team en dat ik weer een team moest doorlichten dat niet echt lekker draaide en dat ik dus op zoek moest naar versterkin gen. Daar had ik niet zoveel zin meer in, omdat ik eerder bij Ajax en daarna bij Barcelona een zelfde situatie had meege maakt. Maar goed, men bleef dus op me in praten en uiteindelijk liet ik me vermur wen, omdat het toch je club is. Zij het op voorwaarde dat de club moest blijven zoe ken naar een andere trainer en dat ik direct zou vertrekken wanneer iemand anders zou worden aangesteld. Maar ja, in de praktijk dachten ze natuurlijk: 'Fijn, we hebben hem, laat hij zich maar waarma ken'. Dat heb ik dus ik weer op mijn manier geprobeerd. Ik heb in ieder geval een paar spelers binnen gehaald die belangrijk waren voor de ontwikkeling van Ajax (Michels doelt op Frank Arnesen en Sören Lerby, HJ). Verder heb ik meegehol pen bij het zoeken naar een nieuwe trainer, Ivic, en tijd en energie gestoken in elemen ten die niet in de selectie pasten. Het ging om twee spelers. Nee, geen namen, die doen er niet toe". Eén van die twee was in ieder geval Willy Brokamp, een Bourgondiër die natuurlijk niet paste in de zakelijke, onpersoonlijke aanpak van Michels. Van de Limburger gaat het verhaal dat ooit - in de rust van een wedstrijd - Michels riep 'dat het altijd dezelfde twee zijn die de boel verzieken'. Brokamp zou daarop gevraagd hebben naar de naam van die andere speler. Tscheu La Ling mis schien, een individualist pur sang toch? Michels gaat er niet op in. BOEJ< Na zijn tweede ambtstermijn bij Ajax, ging Michels voor een periode van twee jaar terug naar zijn tweede liefde, Barcelona. Daarna was hij actief bij Los Angeles Aztecs ('78-'80), FC Köln ('80-'83), de KNVB (van '84 tot media '88: eerst als technisch directeur, vervolgens als bondscoach), Bayer Leverkusen ('88-'89) en de KNVB (bondscoach van '90-'92). Een lijstje om u tegen te zeggen en rede nen genoeg om er een boek over te schrijven wat er nog steeds niet is. En dat zal er ook nooit komen, zo geeft Michels aan. "Ik wil geen boek over mezelf. Het is me al vele malen aangeboden, maar ik voel er niets voor, omdat ik dan mijn carriere moet belichten op een manier die me niet ligt. Ook de makers van de film over honderd jaar Ajax wilden net als u namen horen, maar daar heb ik geen trek in. Als je een autobiografisch boek wil maken, dan moet dat felgekleurd worden, want anders is de verkoopwaarde niet groot A j a c i e d -

AJAX ARCHIEF

Clubblad De Ajacied (1997-2009) | 2000 | | pagina 29