jQ*
My ZWART ©P WOP
Successen Ajax
Door Hans Janssen
In korte tijd zijn twee belangrijke boekwerken verschenen die alles over
Ajax vertellen. Over het onverwacht succesvol verlopen seizoen 1997-'98
én een in het even herkenbare aanpak bijgewerkte overzicht van de in
ternationale bekerhistorie van de rood-witten. In de twee boeken heeft
Evert Vermeer een dikke vinger in de pap gehad. De archivaris, huisjour
nalist, maar vooral de kritische volger van Ajax heeft zich vooral uitge
leefd in 'We are the champions'. Het boek biedt verslagen van alle Euro
pacupwedstrijden die Ajax speelde, van het debuut op 20 november 1957
tegen het Oostduitse SC Wismut tot de tweede wedstrijd, in het afgelopen
seizoen, tegen Spartak Moskou. De wedstrijdverslagen zijn veel meer dan
een kale opsomming van feiten. Leuk is om te zien hoe bepaalde wedstrij
den in den lande werden gevolgd. Hoe het publiek thuis én in de diverse
stadions de vaak heroïsche duels meebeleefde. Zoals het drieluik tegen
Benfica in het eerste seizoen dat Ajax de Europacupfinale haalde, juist ja
in 1968-'69. Vermeer spreekt bij de ongedachte 1-3 zege in Lissabon heel
mooi van 'een wederopstanding van nieuw-testamentische proporties'.
In de terugblik op een andere ontmoeting met Benfica citeert hij de le
gendarische woorden van Sjaak Swart na diens winnende doelpunt: 'Ik
moest toch die kant op'. Vermeer verstaat de kunst om in betrekkelijk
korte hoofdstukken wedstrijden pakkend samen te vatten, waarbij steeds
een ander opvallend detail naar voren komt. Hoe moeilijk het ook was om
van alle duels alle noodzakelijke gegevens bijeen te sprokkelen. Helaas
ontbreekt in het boek een totaal-overzicht van alle wedstrijden van Ajax in
Europacupverband, uitgesplitst naar het aantal duels in de drie toernooi
en en de resultaten ervan. Wel wordt het rijk geïllustreerde boek afgeslo
ten met een overzicht van alle spelers die één of meer Europacup-, wereld
beker- of (Europese) Supercupduels hebben gespeeld.
Vermeer leverde ook de statistische gegevens voor het vierde 'officiële Ajax
jaarboek', waarvan David Endt de tekst levert op de hem bekende wijze. We
citeren de eerste regels uit het hoofdstuk Champagne: 'Maandag 7 juli 1997.
Op de bar van het spelershome prijken flessen champagne. Champagne? Het
seizoen moet nog beginnen'. En dan de laatste regels: 'Landskampioen en
bekerwinnaar. Het was een schitterend en onvergetelijk seizoen. Champag
ne!' Beter kan het voorbije jaar niet worden samengevat. Het boek haalt alle
herinneringen naar boven aan hele mooie wedstrijden, maar ook aan de
mindere dagen. In een ander en beter leesbaar lettertype en door langere
verslagen dan in de voorgaande edities. En gelardeerd met vaak uitstekend
fotomateriaal (ook in kleur). En vanzelfsprekend ontbreken ook de uitge
breide en persoonlijke spelersportretten en wedstrijdcijfers evenmin. Ver
gelijken we het Ajax-jaarboek met dat van bijvoorbeeld PSV, dan is het boek
werk van Vermeer en Endt veel overzichtelijker en aantrekkelijker. En niet
alleen omdat de Eindhovense club het afgelopen seizoen niets en Ajax ei
genlijk alles won. In eigen land althans! Om aan te geven dat de makers niet
alleen een rood-witte bril op hebben, citeren we de laatste zinnen uit
het boek: 'Alles wat Ajax is, viert feest. Toch kan het prachtige sa
luut van de mannen van Morten Olsen de nare smaak van de wan
staltigheden rond het duel niet helemaal wegnemen'.
Doelwit is een andere productie van David Endt. Onlangs kwam een nieuw
boek uit van de hand van de perschef van Aj ax. De trouwe lezers van Het Pa
rool zullen een groot aantal verhalen herkennen. Endts kracht is dat-ie tijd
loze bijdragen schrijft. Ze hebben allemaal weliswaar een actuele aanlei
ding, maar blijven boeien door de pakkende, originele en bevlogen schrijf
stijl. Natuurlijk staat er veel Italië en veel Ajax in. David eet, drinkt, leeft en
bewondert voetbal. Hij heeft eerst als speler (van onder meer Ajax 2), later
als toeschouwer (bij wedstrijden in Nederland, Engeland en Italië) én sinds
enige jaren als perschef of zoals dat tegenwoordig heet als team-manager
ontelbare uren in de voetballerij doorgebracht. Het resultaat is een boek met
lyrische ontboezemingen en bespiegelingen over de meest populaire sport
ter wereld. Geschreven, zo meldt de uitgever, door een jongen die niet is ver
geten hoe hij ooit, op de straatstenen achter het huis, zijn eerste voetbal
schoenen kaal trapte. Eén bij na poëtisch voorbeeldj e van Davids schrijfkunst
(citaat uit laatste hoofdstuk, over Diego Maradona): 'Je bent de grote magiër
die sinaasappels laat borrelen langs je lijf. Die water verandert in cham
pagne'.
Veel minder poëtisch is nummer 15 van Hard gras, het voetbaltijdschrift
voor lezers. Volgens de man die dit nummer in zijn eentje heeft mogen vul
len, was daar ook geen reden toe. Edwin Winkels volgde Louis van Gaal tij
dens zijn eerste, hectische maar o zo succesvolle seizoen in Barcelona, je
moet het maar kunnen opbrengen, want journalisten en Van Gaal zullen
nooit échte vrienden worden. Het is een schets geworden van een trainer
die zelf nog het meest van de successen van Barca heeft genoten. Hij, maar
ook zijn Truus. 'Het stadion om hen heen zien ze niet meer, de meer dan
honderd- duizend kelen vallen stil, het clublied horen ze niet. Ze zijn alleen,
met z'n tweeën, in een ver, vreemd en boos land. Ze hebben gewonnen'. Bij
Ajax ging Van Gaal al zijn eigen weg, bij de Catalaanse club is het echt niet
anders.
Ajaxwe are the champions alle
Europacup- en Wereldbekerwedstrijden
Evert Vermeer
Uitgeverij Windroos
ISBN 90 748 04071
Prijs 47,50
Te bestellen bij T. Mundt, Laurillardlaan
29,3723 DL Bilthoven, door overma
king van 55 gulden
(incl. verzendkosten) op bankrekening
nummer 83.35.63.378 ow 'cham
pions'.
Het officiële Ajax-jaarboek 1997-1998
David Endt/Evert Vermeer
Uitgeverij Windroos
ISBN 9074804 X
Uitgeverij Luitingh/Sijthoff
ISBN 90 2451277 8
Doelwit
(deel 34 Nederlandse Sportbibliotheek)
David Endt
Uitgeverij: Thomas Rap
ISBN 90600 56191
Prijs 24,90 gulden
Hard gras, voetbaltijdschrift voor lezers,
nummer 15
De eenzame kampioen/Louis van Gaal
alleen in Barcelona
Edwin Winkels
Uitgeverij: L.J. Veen
ISBN 90 204 5920 1
Prijs 14,90 gulden