Win autobiografie
Van der Lem
ajaxlife
CHAMPIONS LEAGUE Q
In Madrid hielpen vooral sigaar drie
en vier, want Ajax maakte het ver
schil in score pas na rust. Een paar
maanden eerder verloor de ploeg
nog een oefenwedstrijd, de strijd
om de Trofeo Santiago Bernabéu,
met 1-0. "Die wedstrijd ging ner
gens over," aldus Van der Lem, die
met Ajax in 1992 die trofee nog wel
won door Real in eigen huis met 3-1
te verslaan.
Ajax was op dat moment kers
vers winnaar van het Uefa-Cup
toernooi. Die zege op Madrid
vormde volgens Van der Lem niet
de bevestiging dat de ploeg van
Van Gaal op de goede weg was. "We
zagen het nog als een incident,
net als dat we de Uefa-Cupwinst
zo zagen. De echte bevestiging dat
we Europees top waren, kwam een
seizoen later, tijdens een training.
We speelden een positiespel van
zeven tegen zeven, op een klein
veld. De ruimtes waren klein, maar
die jongens tikten de bal zo snel
over. Zowel in de A-ploeg als in de
B-ploeg, waar veel jonge jongens in
speelden. Ik keek Louis aan en zei:
'Dit is ongelooflijk. Dit heb ik nog
nooit gezien.' Louis ook niet. Die
oefening was van een enorm hoog
niveau."
Gerard van der Lem blikt terug op Real Madrid-uit
Met Ajax en FC Barcelona kwam Gerard
van der Lem in totaal zes keer in Estadio
Santiago Bernabéu. Met wisselend succes.
We halen herinneringen op met de voorma
lig assistent van Louis van Gaal.
De opleider in hem zal nooit met
pensioen gaan, al heeft Gerard van
der Lem al zo'n tien jaar geen offi
ciële functie meer in de voetballerij.
Als we één minuut na tien de kan
tine van De Toekomst binnenlopen,
zegt hij quasi-streng dat we te laat
zijn. "Daar kwamen die jongens
vroeger ook niet mee weg. Dan zei
den ze: 'Trainer, het is maar één
minuutTe laat is te laat. Als je op
het veld een paar seconden te laat
bent, ligt de bal in het netje."
We kopen onze straf af met een
dubbele espresso.
Het is druk op De Toekomst, en
niet alleen met trainers en scouts
van Ajax die Van der Lem gedag
komen zeggen. Co Jager, Heini
Otto, Winston Bogarde en Peter van
der Hengst krijgen allemaal een
knuffel. En Bogarde een tik op de
wang. Ze willen vooral weten hoe
het met de ernstig zieke dochter
van Van der Lem gaat. Van der Lem
is gematigd positief.
Het is deze ochtend vooral druk
in de kantine vanwege de talenten-
dagen. Jochies die dromen van een
carrière bij Ajax lopen verwach
tingsvol door de ruimte. Een jon
getje, gehuld in het uittenue van dit
seizoen, besluit naast Van der Lem
te gaan zitten om daar zijn voet
balschoenen aan te doen. Reden
genoeg voor de voormalig hoofd
opleidingen om te checken of het
talentje er klaar voor is.
"Ben je vroeg naar bed gegaan,"
vraagt Van der Lem.
"Ja. En ik had een glas warme
melk gedronken," antwoordt het
jochie.
Van der Lem lacht. "Dit is toch
prachtig," zegt hij als hij het jonge
tje een aai over de bol heeft gege
ven. "Dat vond ik het mooiste van
alles: het beter maken van die jon
gens. Prijzen winnen is leuk, maar
het ging mij om de weg ernaartoe.
Om jongens als Michael Reiziger,
Edgar Davids, Patrick Kluivert, Kiki
Musampa op zo'n hoog niveau te
zien spelen, waarvan ze vijf jaar
eerder niet eens wisten dat ze het
konden halen."
Hier zit nog altijd een opleider.
Opwachten
We hebben eigenlijk afgesproken
om over Van der Lems ervaringen in
Estadio Santiago Bernabéu te pra
ten. Zes keer zat hij in het stadion,
waar Ajax dinsdag een wonder moet
verrichten, in de dug-out naast
Louis van Gaal. Drie keer met Ajax,
drie keer met FC Barcelona. Met de
Spaanse grootmacht won hij slechts
één keer bij de aartsrivaal. "We vlo
gen toen 's nachts terug naar Barce
lona, stonden er duizenden mensen
op het vliegveld ons op te wachten.
Een paar maanden eerder was dat
wel anders na de 4-1-nederlaag om
de Spaanse Supercup. Toen werden
we beschimpt. El Clasico gaat om
meer dan voetbal natuurlijk, het
is ook politiek. Het zit diep bij de
mensen daar."
Het mag niet verrassend zijn
dat die al zo vaak besproken 0-2 uit
1995 ook Van der Lems zoetste her
innering is aan het onderkomen van
De Koninklijke. "Wij hadden alleen
maar de bal, Madrid liep achter ons
aan. De witte zakdoekjes gingen
omhoog, maar wij kregen een groot
applaus. De fans hadden respect
voor ons."
"Ik had een ritueel," vertelt
Van der Lem verder. "Ik rookte elke
helft twee sigaartjes, en zei dan
tegen Louis: 'Bij de tweede scoren
we.' Hij ging daar echt in geloven.
Dan moest ik die tweede alvast
opsteken, ook al had ik de eerste
nog niet op. Dat ging ik mooi niet
doen."
Maling
Van Gaal zei eerder dit seizoen dat
het huidige Ajax hem aan die ploeg
uit 1995 doet denken. Van der Lem
is het daar niet mee eens, ondanks
het goede spel tegen Real Madrid
twee weken terug. "Ik voelde me
een beetje in de maling genomen,"
zegt de oud-assistent. "Vier dagen
eerder, tegen Heracles, speelde
Ajax zonder beleving, in een veel
te laag tempo. Tegen Madrid lukte
het ineens wel. Bij ons gebeurde
dat niet. Daar lette Louis wel op. Hij
zei altijd tegen onze spelers dat ze
moesten proberen iedere dag iets
beter te worden. Daarvoor moesten
ze dan wel honderd procent geven.
Steeds weer. 95 procent was niet
genoeg. Louis had daar gelijk in.
Dat betekende dat we als staf ook
scherp moesten blijven. Als de boel
even verslapt, kun je niet denken:
het komt tijdens de wedstrijd wel
goed. Dan gaat het mis. Dat zie je
wel tegen Heracles."
Het zal dinsdag een hels karwei
worden voor Ajax om te stunten.
Bernabéu werkt verstikkend, zegt
Van der Lem. "Dat komt omdat
de tribunes recht omhoog lopen.
Camp Nou is wijder. Maar ik geef
Ajax een kans als ze net zo spelen
als in de Johan Cruijff Arena. Wat
dat betreft kunnen ze een voorbeeld
nemen aan die wedstrijd in 1995. Bij
de strot pakken en niet meer losla
ten. Dat is Madrid niet gewend."
De opleider heeft gesproken.
01-03-2019
fflBSm
Het Ajax van 1995/1996 kreeg een staande ovatie in Bernabéu. Gerard van der Lem zat op de bank, naast Louis van Gaal
'Moet Madrid bij
de strot pakken'
Door Mike van Damme
Gerard van der Lem heeft samen met sportjournalist Edwin Struis zijn
belevenissen in de voetballerij op papier gezet. Met dank aan uitgeverij
Inside mogen we vijf exemplaren van het boek, dat volgende week uit
komt, weggeven. Wil je kans maken op een exemplaar, doe dan mee met
de prijsvraag op ajaxlife.nl/vanderlem. Meedoen kan tot en met donder
dag 14 maart.