ajaxlife VERGETEN SEIZOEN
Het vergeten successeizoen 1978/1979: Ajax haalt Amsterdammer Guido Pen uit Friesland
Een opvallende verschijning in
de Ajaxselectie in het seizoen
1978/1979 is die van Guido Pen. Hij
is een pas achttienjarige voetballer
die als middenvelder of verdedi
ger zijn werk doet en ontsnapt aan
het model van het geijkte Ajax-
talent: geen elegante en tech
nisch vaardige voetballer, meer
een hardwerkend type. Pen speelt
in totaal 23 officiële wedstrij
den in het eerste elftal, verdeeld
over vijftien competitieduels, vijf
bekerwedstrijden en drie Euro
pese wedstrijden. Vier daarvan zijn
gekoppeld aan het kampioenssei
zoen 1978/1979.
Ajax pikte Pen op uit Heeren
veen (toen nog vaste bewoner van
de eerste divisie), maar hij kwam
wel degelijk uit Amsterdam, Zijn
eerste club was 'Vlug en Vaardig'
dat zijn domicilie aan de boor
den van Amsterdam-West had, op
Sportpark Ookmeer. Daar speelde
hij steeds in de hoogste jeugd-
teams, als voortreffelijke midden
velder, en wat later als een uitste
kende laatste man.
Naar goede traditie bracht de
familie Pen de vakantiezomer
van 1976 door op een camping in
Friesland. Vaste prik waren de
onderlinge voetbalwedstrijden die
werden gespeeld tussen teams die
waren samengesteld uit de cam-
pinggasten. En soms werd er tegen
een van de andere campings uit
de buurt gespeeld. Alle leeftijden
door elkaar heen, alle kwaliteiten
gemixt: het was vooral bedoeld als
gezellige invulling van de avon
duren onder de dalende zomer
zon. Maar onvermijdelijk was de
reflex dat er toch flink fanatiek
werd gevoetbald. Niemand wilde
de rits van de tent of het deurtje
van de caravan dichttrekken met
het nare gevoel van een geleden
nederlaag.
Hogerop
Laat de vijftienjarige Pen nu tijdens
zo'n wedstrijd zijn opgevallen door
een alerte scout van Heerenveen.
Of de Amsterdammer trek had bij
Heerenveen te komen voetballen?
Tja, waarom niet, dacht Pen. Wie
weet was dat ook een weg om wat
hogerop te gaan voetballen. Het
eerste elftal van zijn eigen Vlug en
Vaardig speelde meestal niet hoger
dan de vierde klasse amateurs. Zo
jong als hij was, trainde hij tien
dagen mee met het eerste elftal en
de stage pakte goed uit en Pen kon
definitief naar Heerenveen komen.
Omdat de familie zich best thuis
voelde in Friesland, werd beslo
ten dat het hele gezin Amsterdam
vaarwel zou zeggen om zich in het
noorden te settelen.
Na een paar jaar klopte tot
ieders verrassing Ajax aan de deur,
het Ajax uit 'zijn' Amsterdam. Hoe
dat nu weer kwam? In die jaren
voetbalde bij Heerenveen een spe
ler die ooit, in 1974, was overgeno
men van Ajax. Dat was de vroegere
jeugdinternational en centrale
verdediger Dick Visser. Voor hem
bleef de weg naar het eerste elf
tal van Ajax afgesloten door het
grote aantal topspelers. Bij Heer
enveen was Visser al vlot een zeer
betrouwbare kracht geworden.
Vanwege zijn werk aan de effec
tenbeurs kwam Visser nog vaak in
Amsterdam en hij tipte Ajax over
de jonge verdediger Pen, die het
bij Heerenveen uitstekend deed,
en die sterk, robuust en doortas
tend was.
Hij was niet de model-Ajax-
speler, maar misschien had de
club zo'n type juist wel nodig. Het
verdere werk werd gedaan door
de scouts van Ajax, die tot een
positieve slotsom en advies kwa
men. Veel hoefde Ajax niet neer
te leggen voor Pen, die natuur
lijk dolgelukkig was met opnieuw
een onverwachte wending in zijn
leven. De familie wendde mee en
vestigde zich halverwege Amster
dam en Heerenveen, in Lelystad.
Invallen
Spelend in het C-elftal van Ajax
(dat nu Jong Ajax heet) wacht Pen
op zijn kans in het eerste elf
tal. Het Grote Moment komt op
1 november 1978. Pen reist mee
naar Zwitserland en mag zowaar
invallen tijdens de Uefa-Cupwed-
strijd Lausanne Sports-Ajax, een
match die met ruime cijfers wordt
gewonnen: 4-0.
Bij het publiek maakt de entree
van de onbekende Pen geen grote
emoties los. Zijn ietwat markante
verschijning (geblokt, met aanleg
voor corpulentie, blond krullend
haar, opmerkelijke bakkebaarden)
valt meer op dan zijn overigens
degelijke, betrouwbare prestaties
in het veld. Nog drie keer komt
Pen als eerste elftalspeler in het
veld: thuis tegen NEC, tegen Roda
JC op Kaalheide en tegen FC Den
Haag, als invaller voor linksach
ter Jan Everse. Zo levert Pen op
bescheiden schaal zijn bijdrage
aan de dubbel van het seizoen
1978/1979.
Wel speelt Pen een rol in een
koddige anekdote die aan het eind
van het seizoen gestalte krijgt.
Met Ajax op tournee in Zuid-Ame-
rika mist hij de terugvlucht. Op
de luchthaven in Brazilië, voor de
terugreis naar Amsterdam, komt
zijn kamergenoot, keeper Rob
bie Tervoort, erachter dat hij zijn
paspoort in het hotel heeft ach
tergelaten. De tijd dringt, maar
uit solidariteit vergezelt Pen zijn
maatje in de taxi terug naar het
hotel. Met het paspoort weer in
bezit wordt de race naar het vlieg
veld ingezet, maar pech gooit
alles in duigen. De taxi vliegt uit
de bocht, loopt een lekke band
op en als het Ajaxduo op het
vliegveld aankomt, is het toestel
reeds in de lucht, onderweg naar
Amsterdam. Een dag later rei
zen Pen en Tervoort alsnog naar
Nederland.
In de jaargang 1979/1980 voegt
Pen negentien wedstrijden aan
zijn totaal toe, voordat hij Ajax
verlaat en zijn loopbaan voortzet
bij ADO Den Haag, SC Cambuur en
ten slotte FC Zwolle.
Veel hoefde Ajax niet neer te leggen voor Pen,
die natuurlijk dolgelukkig was met opnieuw een
onverwachte wending in zijn leven
Over de 'gouden' jaren van Ajax worden
boeken vol geschreven. Het eveneens
succesvolle seizoen 1978/1979 is juist in
vergetelheid geraakt. Tot nu. In deel 7: de
bescheiden rol van Guido Pen aan Ajax'
dubbel.
19-10-2018 17
Guido Pens verschijning valt meer op bij Ajax dan zijn betrouwbare prestaties.
Door David Endt
Guido Pen speelde in het seizoen 1978/1979 vier keer, en een seizoen later negentien keer voor Ajax.
Van campingvoetballer
tot atypische Ajacied
