Van der Sar schenkt Ajax echte Intertoto Cup voor nieuwe Gallery of Fame
ajaxlife ACHTERGROND
12-08-2016
Ajax opende deze week de Gallery of Fame.
Naast de bekende Europese bekers staat in
het 'museum' een trofee met een bijzonder
verhaal: de Intertoto Cup uit 1962.
VOOR LEDEN SV AJAX:
TWEEDE KAARTJE GRATIS
'WAAR HET ORIGINEEL
WAS, WIST LINDEMAN NIET.
IK WEL, INDERDAAD'
Duikende keeper blijkt
van historische waarde
DOOR MIKE VAN DAMME
De keeper zou eigenlijk wat meer
naar voren moeten duiken. En de
bal is vrij klein ten opzichte van de
handen van de goalie. De verhou
dingen kloppen beter bij het echte
beeld, zo wordt ons verteld.
We zitten bij Ajaxdirecteur
Edwin van der Sar op kantoor
en kijken naar een beeld van een
duikende keeper, rustend op een
blok hout. Het is een replica van
de Intertoto Cup, de eerste inter
nationale prijs die Ajax ooit won.
Het werd in 2000 door de Suppor
tersvereniging Ajax aan de club
geschonken, en in ontvangst geno
men door spelers die de echte prijs
in 1962 wonnen.
Het was op 26 april 1962, in het
Olympisch Stadion van Amster
dam, dat uitgerekend aartsrivaal
Feyenoord werd verslagen met 4-2.
En zo werd Ajax de eerste club ooit
die de 'Campionnat International
de Football' won.
En zo gingen in juni 1961 de
groepswedstrijden van start, met
Ajax als een van de vier Nederland
se deelnemers. De Amsterdam
mers wonnen groep 6, dat verder
bestond uit Malmö FF (Zweden),
FK Pirmasens (West-Duitsland)
en FC Zürich (Zwitserland).
Via zeges op het Oostenrijkse
First Vienna (4-3 na verlenging)
en het Tsjecho-Slowaakse Slovan
Bratislava (5-1) plaatste de ploeg
van Keith Spurgeon zich voor de
finale. Daarin wachtte Feyenoord,
dat werd verslagen door drie doel
punten van Henk Groot en een
van zijn broer Cees.
Aanvoerder Co Prins nam
de Karl Rappanbeker, vernoemd
naar de bedenker van het Euro
pese toernooi, in ontvangst van
Uefa-voorzitter Gustav Wieder-
kehr, zo lezen we in het jubileum
boek Ajax 100 jaar, van Evert Ver
meer en Marcelle van Hoof.
Gokker
De Intertoto Cup was een Zwitsers
initiatief en werd in 1961 in het
leven geroepen, vooral om de saaie
zomermaanden zonder competi
tievoetbal te overbruggen. Voor
de voetballer, voor de fan, maar
vooral voor de gokker. Grote Euro
pese wedkantoren zorgden voor de
financiering van het toernooi, dat
niet onder de vlag van de Uefa,
maar wel met diens toestemming
werd georganiseerd.
De Intertoto Cup is een van de
pronkstukken in de nieuwe Gal
lery of Fame, dat sinds deze week
open is in de Amsterdam Arena.
Dit alternatieve museum maakt
deel uit van de Arena Tour, en is
niet los te bezoeken.
Als lid van Supportersvereni
ging Ajax kun je nu extra goed-
Onderzoek
In datzelfde boek staat ook dat de
beker niet meer in de prijzenkast
van Ajax is te zien. 'De wisselbe
ker mocht maar één jaar worden
gehouden en Ajax liet pas in 2000
vanaf foto's een kopie maken.'
Maar waar was het origineel
dan gebleven? Sportjournalist
Matty Verkamman verrichtte in
2002 enig onderzoek voor Trouw.
'Het werd geen langdurig speur
werk' schreef hij. 'Te Frankfurt
koop een rondleiding boeken
en daarmee de Gallery of Fame
bezoeken: op vertoon van je
clubcard van SV Ajax (Ajax Life,
Ajax Jonge Schare en Ajax Kids
Club) krijg je het tweede kaartje
namelijk gratis. Kijk voor meer
informatie en de voorwaarden op
ajaxlife.nl/gallery.
mocht men Der Jan (Verkamman
vernoemde de beker maar naar
keeper Jan Jongbloed, red.) hou
den, want op 17 juni 1967 werd
Eintracht de laatste winnaar.'
Het was een logische, maar
toch verkeerde aanname. Want
bij Eintracht Frankfurt missen
ze het beeld ook, zo laat Mat
thias Thoma, werkzaam in het
Eintracht Frankfurt Museum,
weten. "We hebben één foto van
een speler met de International
Cup, maar de trofee zelf
zit niet in ons archief. Ik
heb geen idee wat er mee
is gebeurd."
Wij wel. Althans, we
weten dat het beeld - wie
weet na hoeveel omzwer
vingen - aan het begin van deze
eeuw bij een antiquair in Londen
is terechtgekomen, en werd ver
kocht aan een liefhebber die geen
idee had wat hij precies in huis
haalde.
Golfclubs
En daarom zitten we in het kan
toor van Van der Sar. Hij is die
liefhebber. Dat we naar de replica
kijken, komt omdat hij het ori
gineel inmiddels aan Ajax heeft
geschonken voor in de Gallery of
Fame (zie kader).
Van der Sar vertelt: "Toen ik
bij Fulham speelde, ging ik vaak
langs antiekwinkeltjes in Nothing
Hill. Ik heb daar bijvoorbeeld ook
oude golfclubs en tennisrackets
gekocht om een kamer in huis,
waar ook een biljarttafel stond,
leuk aan te kleden. Op een gegeven
moment zei een van de antiquairs
dat hij iets moois voor me had, een
bronzen beeld van een keeper. Ik
heb 'm meteen aangeschaft, samen
met twee andere voetbalstukken."
Jaren gingen voorbij en Van der
Sar bleef denken dat hij (voor zo'n
duizend pond) gewoon een mooi
beeld had gekocht. Niet minder,
niet meer. Totdat hij als kersvers
directeur van Ajax op bezoek ging
bij het erfgoed en bijna eenzelfde
beeld zag staan.
"Ik wilde wat aankleding hebben
voor mijn kantoor, dat nog heel
kaal was. Toen liet Thijs Linde
man me een replica van de Inter-
toto Cup zien. Ik herkende het
beeld meteen, die leek heel erg op
het beeld dat ik thuis had. Waar het
origineel was, wist Lindeman niet.
Ik wel, inderdaad."
Letters
Het blijft de vraag of het beeld dat
Van der Sar heeft gekocht echt
het origineel is. Net als Eintracht
Frankfurt heeft Ajax niet veel
foto's van de trofee. In een van de
nummers van het Ajax Clubnieuws
uit 1962 staat echter een grote foto
van Ajax' eerste internationale
prijs. Op het bronzen gedeelte van
de voet staan letters gekerfd: bij
de replica ontbreken deze letters,
op het beeld van Van der Sar zijn
ze wel zichtbaar. Er staat 'Dulau',
ongetwijfeld de naam van de kun
stenaar.
Van der Sar zelf heeft eigenlijk
nog maar een vraag: waarom heeft
de organisatie gekozen voor een
duikende keeper als trofee? "Het
is goed dat de waardering voor
keepers er toen als was, maar het
blijft een aparte keuze."
Karl Rappan, naar wie de tro
fee is vernoemd, was een aanval
ler, geen keeper. De enige logische
verklaring is dat Rappan
als trainer hield van defen
sief voetbal, en zelfs wordt
gezien als de voorvader van
het Italiaanse catenaccio.
De ultieme verdediger is
natuurlijk, juist, de keeper.
Hoe dan ook, de trofee is terug
bij Ajax. En daar zal-ie blijven. "Ik
hoef de trofee niet meer terug,"
besluit Van der Sar. "Het is een
belangrijke prijs in de clubgeschie
denis. Ajax is de rechtmatige eige
naar."
Championnat International de Football
De Intertoto Cup in het Ajax Clubnieuws.
EDWIN VAN DER SAR