ajaxlife
ACHTERGROND *fl *fl
03-03-2016 XX
'MIJN KINDEREN GAAN NIET
MEEMAKEN WAT WIJ HEBBEN
ERVAREN IN 1995. ALTHANS, NIET
ALS ER NIET IETS VERANDERT'
gt Ajax te vloeren
competitie buiten de Uefa om. Ajax
riskeerde daarbij een royement van
de KNVB. Oldenhof: "Wij en de
Engelsen waren het meest vooruit
strevend, en hadden zelf iets van:
dan doen we een jaar niet mee in
de eredivisie. Bij de beursgang
werd daar ook even mee gedreigd.
Uiteindelijk waren er toch te veel
mensen binnen andere clubs bang
voor hun eigen positie. De Italia
nen lieten ook het achterste van
hun tong niet zien."
Ajax zelf ging niet akkoord met
het idee dat alle wedstrijden uit de
op te richten Superliga achter de
decoder verdwenen, aldus Olden
hof. "Een gedeelte van de wedstrij
den moest volgens ons op het open
net te zien zijn, omdat voetbal wel
een sport van de supporers
moest blijven. We had
den gezien in Frank
rijk dat het voetbal
een knauw kreeg
toen het achter de
decoder verdween.
Rugby werd ineens
veel populairder daar.
In die situatie wilden we
niet terechtkomen."
Akkoord
De Superliga ging uiteindelijk
niet door, maar uit het initiatief
vloeide wel de G14 voort, een door
de Uefa erkend orgaan waarin de
belangrijkste clubs waren verte
genwoordigd. Waaronder Ajax.
De Uefa ging uiteindelijk akkoord
met een uitbreiding van de
Champions League, van 24 naar
32 teams, waardoor meer clubs
uit de topcompetities zich konden
plaatsen voor het kampioenenbal.
De G14 ging in 2008 op in de
ECA, wat nog altijd een belang
rijk gespreksorgaan is voor de
Europese bond, en wiens voor
zitter Rummenigge nu dus met
de Super League op de proppen
komt.
Is het uiteindelijk ook zijn
bedoeling om topclubs meer
garantie te geven op een plek
in de Champions League
of moeten we echt
rekening gaan hou
den met een nieuwe
competitie, eventueel
buiten de Uefa? Het lijkt haast
ondenkbaar, maar het profvoetbal
in Nederland werd in 1954 ook
pas doorgevoerd doordat diverse
clubs zich van de KNVB hadden
afgescheiden en onder de vlag van
de Nederlandse Beroeps Voetbal
bond gingen spelen.
De KNVB ging na
een paar maanden
al overstag.
Oldenhof ver
wacht niet dat er
wilde competities
gaan ontstaan, met
de consequentie dat
clubs hun plek in de eigen vader
landse competitie moeten opge
ven. "Dat was in onze tijd ook
een optie, maar geen club wilde
de eigen competitie verlaten. En
waarom zouden bijvoorbeeld de
Engelse clubs dat nu wel willen?
Zij vangen al genoeg geld in de
Premier League."
Dat er veranderingen aanko
men, daar is de voormalige Ajax-
directeur - en huidig bestuurs
raadslid - wel van overtuigd. "Het
is op zich goed dat er over nieuwe
opzetten nagedacht wordt. Je kunt
niet alles houden zoals het is, je
moet vooruit."
Betaaltelevisie
Aangezien er een gezegde is waar
uit blijkt dat stilstand uiteindelijk
achtergang betekent, zal voor
uitgang inderdaad de enige optie
zijn. Maar moet het Europese
voetballandschap geheel omge
ploegd worden, zonder dan de
garantie te hebben dat het daad
werkelijk spannender wordt?
Er zijn alternatieven. Sport-
econoom Van der Burg noemt
er twee: het aanpassen van het
transfersysteem en het afschaffen
of flink inperken van betaaltele
visie. Dat laatste voorkomt in elk
geval dat de slechtste ploegen in
de Premier League al meer dan
honderd miljoen euro per seizoen
krijgen door de verkoop van tele
visierechten; een bedrag dat Ajax
alleen bij elkaar kan verdienen in
een jaar dat het goed presteert in
de Champions League.
"Clubs worden er per saldo
echt niet veel armer van als ze
minder tv-inkomsten krijgen,
omdat een daling van de tv-in-
komsten ook tot een daling van
de spelerssalarissen zal leiden. De
verschillen tussen de clubs wor
den zo wel veel kleiner, en de fans
die voetbal op tv kijken zijn dan
ook nog eens goedkoper uit," stelt
van der Burg. "Ja, de salarissen
van met name de topspelers zullen
wat omlaag gaan, maar ze blijven
echt wel voldoende verdienen. Ze
gaan echt niet stoppen omdat ze
minder betaald krijgen."
Het beperken van het vrije verkeer
voor personen in het Europese
voetbal kan ook helpen, stelt Van
der Burg. Daarmee gaat de sport
eigenlijk terug naar een situatie
van voor het Bosman-arrest, uit
1995. Van der Burg: "In de Ver-
EUROPARLEMENTARIËR PAUL TANG
enigde Staten hebben ze in de
vrijemarkteconomie wél een uit
zondering gemaakt voor de sport,
om die te beschermen. In Europa
gaat de Uefa dit niet regelen, die
wordt te veel beïnvloed door de
topclubs. De enige die het wel kan
regelen, is de Europese Commis
sie."
Traditioneel
Politiek en sport is traditioneel
gescheiden, en dus is het maar de
vraag of de Europese Commissie
zich wil mengen in de problema
tiek. De Nederlandse Europarle
mentariër Paul Tang (PvdA) zette
in augustus het afschaffen van
betaaltelevisie echter al op de rol in
het Europees Parlement, en enkele
weken geleden was hij aanwezig in
Brussel bij een gesprek met onder
andere de spelersvakbond Fifpro,
die pleit voor hogere opleidings
vergoedingen voor clubs.
Tang, een Amsterdamse
AZ-supporter die in 1995 wel in de
grachten dobberde na Ajax' Cham
pions Leaguewinst en wiens zoon
tje zelf een jaar op De Toekomst
voetbalde, ergert zich al jaren
aan de groeiende monopolie van
de topclubs. "Ik keek vorige week
naar Arsenal - FC Barcelona, en
het niveauverschil was al zo groot.
Het was een leuke wedstrijd, maar
ook zeer voorspelbaar, en dat is zo
jammer," stelt hij. "Mijn kinderen
gaan niet meemaken wat wij heb
ben ervaren in 1995. Althans, niet
als er niet iets verandert."
"Het gaat niet goed in het
Europese voetbal, vandaar dat we
ook kijken wat we eraan kunnen
doen om de ver
schillen kleiner te
maken," vervolgt
Tang. "Voetbal is
van maatschap
pelijk belang, en
dus moeten we iets
doen. De politiek is
er van oudsher niet
happig op zich te bemoeien met
sport, maar de Europese Commis
sie heeft aan het begin van deze
eeuw al afspraken met de Fifa en
Uefa gemaakt. Die doelstellingen
worden bij lange na niet gehaald.
En dus kunnen er nu ook nieuwe
afspraken worden gemaakt."
Tang deelt de mening van Van
der Burg dat vooral gekeken moet
worden naar het transfersysteem
en de televisiegelden. "In Enge
land verdienen ze twintig keer
zoveel als in veel andere landen
aan tv-inkomsten. De begroting
is veelal bepalend voor het succes,
dus van een eerlijke competitie is
amper nog sprake. Siem de Jong
ging van Ajax naar Newcastle Uni
ted, Steven Berghuis van AZ naar
Wat ford. Competities lopen leeg,
ook wat jeugdspelers betreft omdat
de opleidingsvergoedingen zo laag
zijn; dat is echt niet goed voor de
toekomst van de sport. Daarom
ben ik blij dat de Fifpro nu ook een
klacht heeft ingediend."
Wat Tang betreft grijpt de Euro
pese Commissie in. "Dat zal alleen
niet op korte termijn gebeuren.
Als je haast heb, moet je niet naar
de politiek gaan," verpakt hij een
serieuze boodschap met humor.
"Maar uiteindelijk gaat de Euro
pese Commissie wel ingrijpen.
Daar ben ik van overtuigd, als
positief ingesteld mens."
Fans moeten kunnen blijven hopen op het hoogst haalbare, hoe irreëel dat misschien ook is.
