'ALS IEMAND NIET SPEELT
ZOALS IK DAT WIL, MOET
IK DAAR HARDER IN ZIJN'
Frank de Boer snapt irritatie op de tribune, maar kijkt naar de feiten
"IO interview
Xvf 23-04-2015
ajaxlife
Frank de Boer (44) staat in zijn vijfde jaar als
trainer voor het eerst zonder kampioens-
schaal. In een seizoen zonder sprankeling
trekt hij het boetekleed aan. 'Misschien geef
ik wel te veel verantwoordelijkheid aan som
mige spelers.'
'Het is allemaal
heel fragiel'
DOOR SANDER ZELDENRIJK
'We moeten de eindfase van ons spel
spectaculairder maken. Die maakt
namelijk het verschil of een wedstrijd
je als supporter bijblijft.' (Frank de
Boer in Ajax Life, 10 april 2014)
Ruim een jaar geleden concludeerde
Frank de Boer op deze plek dat hij de
kritiek van de fans op het stroperige
en voorspelbare spel wel kon begrij
pen. Hij koppelde dat destijds aan de
jeugdigheid van zijn ploeg.
Frank, we zouden dat interview
vrijwel in z'n geheel kunnen her
plaatsen. Het huidige seizoen lijkt
op het vorige. Hoe kijk je daar zelf
tegenaan?
"Vorig jaar werd ons spel na de win
terstop beter. Dat was nu niet het
geval, eerlijk gezegd. Er zijn veel
parallellen te trekken. We hebben te
weinig kansen gecreëerd, maar onze
tegenstanders wel vaak onze wil opge
legd. ADO en Excelsior konden in de
Arena de bal alleen maar wegschie
ten. Tegen NAC was het iets anders
en creëerden we tenminste wat meer
kansen. Maar het gaat nog steeds om
dat laatste stapje. Het begint wel met
de tegenstander bij de strot grijpen.
Dat heb ik te weinig gezien, zeker in
de tweede seizoenshelft. Om de vol
gende stap te zetten, dreigender voor
de goal worden, moet je wel de voor
waarden creëren."
Maar dat was juist afgelopen
zomer al een doelstelling. Waar
door gaat het - achteraf gezien -
dan fout?
"Het is heel lastig om je vinger erop te
leggen. Kijk, uiteindelijk hebben we
op de flanken met Ricardo Kishna
en Anwar el Ghazi spelers die dit
zouden moeten kunnen. Maar dan
kom ik toch weer uit op jeugdigheid.
De ene keer laten ze het wel zien, de
andere keer niet. Op jonge leeftijd is
het nog iets vaker niet dan wel. De
spitspositie was lang omstreden. Uit
eindelijk heeft Arek Milik daar zijn
kans gepakt."
Na menig wedstrijd verkondigde
je dat er te weinig diepgang was.
"Als staf hameren we daar bij de spe
lers continu op. Als aanvallers diep
gaan, moeten ze de bal krijgen. Ver
dedigers moeten ook eerder op zoek
gaan naar de dieptebal. Uiteindelijk
is het een combinatie van beide. Daar
hebben we in het veld te weinig mee
gedaan. Dat moeten wij ons als staf
ook persoonlijk aanrekenen, maar
het is niet zo dat we er geen aandacht
aan geschonken hebben."
Je hebt het vaak over voetbal
slimheid, gogme. Is een van de
conclusies dat te veel jeugdige en
onervaren Ajacieden te moeilijk
moeten voetballen?
"Ik geef bepaalde opdrachten mee.
Je weet hoe een wedstrijd kan verlo
pen. Er zijn bepaalde situaties waarin
er vaste wetten van het voetbal zijn.
Als je met drie man op een verdedi
ger afrent, is het een wet dat er twee
anderen vrij staan om af te spelen.
Dat lijkt me simpel. Zoiets moet je
herkennen. Dat is gogme en, ja, dat
heeft honderd procent met jeugdig
heid te maken."
Blijft de vraag: hoe moeilijk moet
je het maken voor een jeugdige
selectie?
"Misschien maak ik het in mijn ogen
niet te moeilijk. Kijk naar onze bui
tenspelers, bijvoorbeeld. Het gaat
vaak over de vraag of ik ze niet te
veel beteugel. Ik zou wel gek zijn.
Als iemand er steeds langs snelt, ben
ik de eerste om te zeggen: 'Doe het
nog een keer'. Als het vier keer op rij
fout gaat en een speler ziet dat niet
zelf in zeg ik: 'Zou je niet eens naden
ken over een andere optie?' Zo ben
ik met alle spelers bezig. Ik vind ook
dat spelers altijd zelf initiatief moeten
nemen. Dat motiveer ik ook altijd."
Spelers moeten durven fouten te
maken, heb je al eens gezegd.
"Het kan me niet schelen dat ze fou
ten maken. Als ze er maar
van leren en ze de fouten uit
concentratie maken. Niet
uit naïviteit, zo van: 'ik zie
wel wat er gebeurt'. Zo ben
ik altijd geweest en zal ik
altijd blijven."
Was het dit seizoen leuk
om trainer van Ajax te
zijn?
"Het was natuurlijk minder leuk.
Dat geef ik de spelers ook aan. Speel
met je hart, koester het gevoel met
elkaar als je bijna kotsend een 1-0
over de streep trekt. Nu zien ze PSV
feestvieren met de schaal. Dat heer
lijke gevoel mis je nu. Dat is zo'n
klotegevoel, dat moet een bepaalde
prikkel geven. Daar probeer ik de
spelers ook mee te raken."
Is dat 'klotegevoel' een ervaring
die je spelers uiteindelijk beter
maakt?
"Dat denk ik wel. Mensen zeggen
wel eens dat je de bodem moet heb
ben gezien. Dat klinkt wellicht wat
zwaar als je tweede wordt, maar spe
lers moeten goed beseffen dat het ze
niet weer zo maar even komt aan
waaien."
Ik las dat je dit seizoen meer boe
ken bent gaan lezen. Is dat een
gevolg van de teleurstelling van
dit seizoen?
"Dat zou kunnen, al vind ik dat je
altijd moet lezen. Af en toe relati
veren is belangrijk. Dat kan via een
spelletje op je telefoon of door een
filmpje te kijken. Nu las ik tussen
door in heel korte tijd vier boeken.
Daarvoor speelde ik candy crush
op mijn telefoon. En ik speel bijna
wekelijks een potje voetvolley. Dat
soort dingen. Je moet zorgen dat je
even de zinnen verzet en kunt rela
tiveren."
Op de tribune regeert vooral de
emotie. Supporters komen voor
een aantrekkelijke wedstrijd. Wat
opviel was dat ook dit seizoen
jouw analyse geregeld afweek van
die van de fans. Waarom lukt het
niet dat onbegrip bij een deel van
de achterban weg te nemen?
"Ik snap wat je bedoelt, maar ik kijk
op die momenten gewoon naar de
feiten. Neem de bekerwedstrijd van
AZ van twee jaar geleden. Wij speel
den met een B-elftal, domineerden
zeventig minuten en kregen de groot
ste kansen. Zij scoren echter uit het
niets de 1-0. We verloren met 3-0,
maar dan heb ik het na afloop wel
eerst over die goede zeventig minu
ten."
De tendens is een beetje: daar
heb je De Boer weer met de eerste
fase, tweede fase en domineren...
"Maar daar draait het uiteindelijk
wél om. Wij hebben daar juist veel
moeite mee gehad. Neem FC Gro
ningen thuis."
Jullie wonnen met 2-0, maar
Erwin van de Looi riep na dat
duel dat Ajax in eigen huis coun
tervoetbal had gespeeld.
"Dat was een terechte opmerking,
op dat moment. Dat is dit seizoen
eigenlijk bijna niet meer gebeurd.
Zij waren dat duel de bovenliggende
partij. Wij kwamen nooit in die eerste
fase. Daarmee bedoel ik de opbouw
via Jasper Cillessen naar de verdedi
ging. We kwamen ook bijna niet aan
de tweede fase toe, van verdediging
naar middenveld, omdat we zo slor
dig waren. Bovendien konden we
Groningen, als zij de bal hadden, niet
onze wil opleggen om die bal zo snel
mogelijk weer bij ons in te leveren."
Terug naar de vraag: hebben de
supporters er dan geen verstand
van?
"Natuurlijk wel. Als zij geen kansen
hebben gezien, snap ik wel dat ze zeg
gen dat het allemaal niets was. Maar
ik kijk in eerste instantie gewoon
naar de feiten. Zo ook met die beker
wedstrijd tegen AZ."
Die wedstrijd was twee jaar gele
den, maar zit nog prominent in je
hoofd?
"Omdat het destijds zo'n issue was.
Hetzelfde nu met Joël Veltman. Hoe
veel mensen zeggen wel niet dat hij
te klein is en niet kan koppen? Hij is
onze beste kopper! Hij straalt uit dat
hij ieder duel wil winnen. Iets wat ik
zelf ook als centrale verdediger had.
Dan prikkelt het me wel als ik lees
dat hij niet kan koppen. Dan denk ik:
waar zitten ze over te praten?"
Wat dit seizoen ook opviel, was
het matige spel van ervaren backs
als Nicolai Boilesen en Ricardo
van Rhijn. Hoe verklaar je dat?
"Zij hadden met hun kwaliteiten
meer moeten brengen. Ze moeten
betere keuzes maken. Het wordt ze
ook nog niet lastig gemaakt. Als je
weet dat een andere speler klaarstaat
om je positie over te nemen, dan
zul je wel moeten. Concurrentie is
een heel goed middel om het niveau
omhoog te krijgen. Het liefst heb je
alle posities dubbel bezet."
Als je bovenstaand verhaal door
trekt naar alle posities?
"We hebben nu een te
grote selectie. Het liefst
heb ik achttien volwaar
dige selectiespelers, drie
keepers en drie jeugdspe
lers die af en toe kunnen
meedoen bij blessures. Dat
zou ideaal zijn. Anders
krijg je te maken met jon
gens die in teleurstelling
blijven zitten, omdat ze vaak tussen
Jong Ajax en het eerste zwerven.
Neem Jairo Riedewald. Hij kan drie
posities bekleden: linksback, linker
centrumverdediger en controlerende
middenvelder."
Dit is je eerste seizoen zonder
prijs. Wat is voor jou zelf de voor
naamste les van dit seizoen?
"Als ik dan toch een ding moet noe
men, is het dat ik strikter moet zijn
in wat ik graag wil zien van spelers."
Wat bedoel je precies?
"Ajax heeft per positie een bepaalde
visie over hoe een speler daar moet
spelen. Daarbij heeft iedere speler
zijn eigen identiteit, meestal ook zijn
specifieke kwaliteit. Maar als iemand
niet speelt zoals ik dat wil, moet ik
daar harder in zijn."
Dan heb je het eigenlijk gewoon
over het uitvoeren van je taak,
toch?
"Ja, die wel bij jouw identiteit als spe
ler past."
Enkele jongens kwamen er dit
seizoen te gemakkelijk mee weg?
"Uiteindelijk wel. Misschien geef ik
wel te veel verantwoordelijkheid aan
sommige spelers."
Voor jou en de spelers in kwestie
is dat een behoorlijke les.
"Ja, maar dat is niet erg. Ook dit
heeft te maken met jeugdigheid en
het ouder worden. Het besef wat
het inhoudt om prof te zijn. Je kun
nen focussen om ten koste van alles
zo'n wedstrijd binnen te halen. Dat
moeten ze allemaal leren. Als coach
zit je altijd op een pad. De vraag is
alleen: ga je links, rechts of blijf je
in het midden? Het is allemaal heel
fragiel. Moet je keihard naar een spe
ler toe zijn? Of snapt hij het gewoon
nog niet, omdat hij er nog niet aan
toe is?"
De juiste aanpak blijkt zo te horen
een behoorlijke worsteling in het
hoofd van de trainer.
"Ja. Daar ben ik continu mee bezig."
Davy Klaassen steekt er dit sei
zoen bovenuit, al had ook hij zijn
mindere periode. Vrees je zijn
vertrek deze zomer?
"Daar ben ik niet bang voor."
Frank de Boer in een pose die we dit seizoen te vaak gezien hebben.