Stadionwedloop Amsterdam en Rotterdam lijkt ondanks verbouwing De Kuip ten einde
DE KLASSIEKER ALS EYE-OPENER VERNIEUWING
ajaxlife
De Kuip wordt verbouwd en mogelijk flink uit
gebreid. Vraag is hoe de Amsterdam Arena
hierop gaat reageren. Verwacht in elk geval
geen grote verbouwing.
ARENA ALS EK-STADION?
*mm-
- -
grote wedstrijden uitwijken naar
U I
Hü .lTs
Overkapping
Stadions worden niet door één incident gesloten of
gebouwd. Twee keer lag de klassieker wel deels ten
grondslag aan de bouw van een nieuw stadion.
ACHTERGROND Q
11-09-2014 ÏJ
Arena wil niet grootste,
maar beste stadion zijn
DOOR MIKE VAN DAMME
Ajaxspelers, kijk nog eens goed rond
in De Kuip. Als de aangekondigde
plannen van Feyenoord daadwerke
lijk doorgaan (daarvoor is wel nog
even een slordige tweehonderd mil
joen euro nodig), wordt komende
zomer begonnen met de verbou
wing van het Rotterdamse stadion.
In drie jaar tijd moet het vervallen
stadion weer helemaal van deze tijd
zijn. Niet onbelangrijk: de capaciteit
wordt volgens de plannen flink opge
schroefd, naar zeventigduizend.
Inderdaad, dat zijn dan zo'n vijf
tienduizend toeschouwers meer dan
de Amsterdam Arena momenteel
kan huisvesten. Dat moet wel voor
enig jeuk zorgen in Amsterdam.
De Arena kan immers zijn status
als grootste stadion van Nederland
kwijtraken.
Henk Markerink, directeur van
de Arena, zit echter rustig op zijn
stoel. Uitbreiding van zijn stadion
is zeker niet aan de orde, wat er in
Rotterdam ook mag gaan gebeuren.
"We hebben hier eerder al met Ajax
Vrijdag 19 september wordt een be
langrijke dag voor de Amsterdam
Arena. Dan maakt de Uefa bekend
welke twaalf speelsteden door heel
Europa het jubileum-EK in 2020 mo
gen organiseren. De Arena is een van
de kandidaten.
"Negentien stadions hebben zich
ingeschreven, dus we hebben aardig
wat concurrentie," aldus Arena
directeur Henk Markerink. "We heb
ben ingezet op een pakket met drie
groepsduels en een wedstrijd in de
zestiende finales. Omdat er ook een
geografische spreiding moet zijn, is
Brussel onze belangrijkste concur
rent. Het wordt spannend."
over gesproken, en we zijn eigenlijk
wel tevreden met de huidige capaci
teit. Het stadion zit bijna altijd vol,
wat belangrijk is voor de sfeer. We
gaan liever voor kwaliteit dan kwan
titeit."
Dat is duidelijke taal.
In het kantoor van Markerink
hangt een poster van de Europa
Leaguefinale uit 2013, in de Arena.
Met een grotere De Kuip kan
Amsterdam wel eens zijn laatste
finale hebben georganiseerd. Maar
ook daar lijkt de stadiondirecteur
niet mee te zitten. "Dat kan inder
daad, maar zo'n finale krijg je toch
maar een keer in de twintig jaar.
Daar ga je je stadion niet voor uit
breiden. Het gaat ons om de zondag
middag, als Ajax thuis speelt."
Ring
Zo nuchter als Markerink reageert
op de grootste plannen uit Rotter
dam waren zijn voorgangers in
Amsterdam bepaald niet. We gaan
terug naar halverwege de jaren
dertig, een tijd waarin Amsterdam
met de net gebouwde De Meer (1934,
ongeveer 20.000 plaatsen) en het
Olympisch Stadion (1928, ongeveer
35.000 plaatsen) twee echte stadions
binnen de grenzen had. Rotterdam
kende een stadion, met Het Kasteel
van Sparta Rotterdam - in 1916 het
eerste echte stenen voetbalstadion
van Nederland.
Begin 1937 opende Rotterdams
tweede stadion, De Kuip, zijn deuren.
De capaciteit: ruim vijftigduizend.
De Meer en het Olympisch Stadion
vervaagden bij het aanzien van het
nieuwe bouwwerk.
Een stadionwedloop was
geboren, maar niet door een reactie
van concurrent Ajax. Jurryt van de
Vooren, als historicus werkzaam bij
het Olympisch Stadion en volgens
zijn Twitter-account de enige
- r
LL-,r.
CSs
De Kuip wacht op de spelers van Feyenoord en Ajax, in 1990. Het stadion had nog geen overkapping.
Amsterdammer ooit die afstudeerde
op Feyenoord, vertelt verder.
"Het Olympisch Stadion had
een monopolie wat de interlands
van Oranje betreft en zag dat in
gevaar komen door de bouw van
De Kuip. Er moest dus gelijke tred
gehouden worden. Vandaar dat het
Olympisch Stadion in 1937 nog een
tweede ring heeft gekregen, waar
door de capaciteit van dit stadion
ook boven de vijftigduizend kwam
te liggen. Die beslissing was dus
echt een antwoord op de bouw van
De Kuip."
Knus
Ajax zag het allemaal met tevre
denheid aan. De club kon voor
het verbouwde Olympisch Stadion,
en voelde zich heerlijk thuis in het
veel kleinere De Meer. Van uitbrei
dingsdrift was bij de club totaal geen
sprake.
Voorzitter Marinus Koolhaas
had architect Daan Roodenburgh
in 1934 niet voor niets de opdracht
meegegeven 'het knusse, het intieme
van ons oude veldje (Het Houten
Stadion, red.), waar wij zoveel lief,
maar ook wel leed met elkaar hebben
gedeeld' te bewaren.
Jaloers was Ajax dus allerminst
op het overweldigende stadion van
de concurrent. We citeren oud
penningmeester Jan Schoevaart, in
het Ajax Clubnieuws van juni 1935:
'Ik weet niet of ik onze Feijenoord-
vrienden met een zoo geweldige
inrichting kan feliciteeren. De nuch
tere praktijk leert helaas, dat in
gewone competitiewedstrijden de
trouwe supportersschare zich in die
machtige ruimten ietwat onbehage
lijk gaat voelen, met al de nare gevol
gen hieraan verbonden.'
'Overweldigend van massaliteit,
doch daarmede is alles gezegd', werd
na de opening van De Kuip in 1937
geschreven in het Ajax Clubnieuws.
Deze woorden konden bijna zestig
jaar later, in 1996, ook zomaar toe
gepast worden op de Amsterdam
Arena. In de hoofdstad werd het
eerste stadion met een schuifdak in
Europa geopend. Ruim twee keer zo
groot als De Meer, en net wat groter
dan De Kuip.
Een geduchte concurrent dus
voor het Rotterdamse stadion. En
niet alleen als voetbalstadion, maar
ook voor concerten. Henk Marke
rink: "In De Kuip kwamen in de
jaren tachtig en beginjaren negen
tig sterren als The Rolling Sto
nes, Madonna en Michael Jackson
optreden. Daar was Amsterdam
wel jaloers op. Dat is ook een van
de redenen geweest om de Arena
als een multifunctioneel stadion
neer te zetten. Dat heeft natuurlijk
zeer goed uitgepakt, ondanks wat
opstartprobleempjes. De Kuip heeft
na de opening van de Arena haast
geen concerten meer gehad."
Amsterdam reageerde twee keer op
Rotterdam, dat is duidelijk. Maar
het verhaal kan ook andersom ver
teld worden. In de wetenschap dat
in Amsterdam een nieuw stadion
werd gebouwd, onderging De Kuip
in 1994 een grondige renovatie. De
staantribunes werden zitplaatsen,
hekken werden vervangen door een
gracht én er kwam een overkapping.
Niet boven het veld, wel boven de
tribunes.
Van de Vooren: "Of het echt
een reactie was op de komst van de
Arena, durf ik niet te zeggen. Veel
stadions werden in die periode gere
noveerd of gebouwd. Wat je wel kunt
zeggen is dat al vanaf begin vorige
eeuw een spelletje tussen Amster
dam en Rotterdam gaande is van wie
het verst kan pissen."
Dat spelletje lijkt nu - wat stadi
ons betreft - voorbij, gezien de nuch
tere reactie van Markerink op de
plannen in Rotterdam. "Ik merk ook
wel dat de Uefa minder naar capa
citeit alleen kijkt van stadions, maar
dat de faciliteiten steeds belangrijker
worden. Wat dat betreft scoren we
goed, hebben we ook na de Europa
Leaguefinale gemerkt. We hoeven
dus niet het grootste stadion te zijn
van Nederland, maar willen wel de
beste zijn."
Het Olympisch Stadion kreeg een tweede ring door de komst van De Kuip in 1937.
In 1934 moest Feyenoord in allerijl
noodtribunes neerzetten voor de
klassieker op het eigen terrein aan de
Kromme Zandweg. Het was een teken
voor voorzitter Leen van Zandvliet
dat de club uit het eigen jasje aan het
groeien was. Drie jaar later werd De
Kuip geopend.
Ajax kreeg in 1989 bij de klas
sieker in Amsterdam bevestigd dat
De Meer niet meer aan de eisen van
die tijd voldeed. Twee fragmentatie-
bommen werden vanuit het uitvak in
vak P gegooid, waarbij veertien men
sen gewond raakten. Penningmees
ter Arie van Os zei na afloop: "Ons
stadion is anno 1989 niet meer ge
schikt om betaald voetbal in te spe
len." In 1993 waren de plannen voor
de Amsterdam Arena klaar.
