I
'1
Voorbereiding laatste 5 jaar
ajaxlife
VOORBEREIDING Q
31-07-2014
Jaar
Trainer:
Weken:
Trainingskamp:
Oefenduels:
2010
Martin Jol
Vijf
Oostenrijk
7
2011
Frank de Boer
Vijf
De Lutte Duitsland
7
2012
Frank de Boer
Zes
De Lutte Engeland
8
2013
Frank de Boer
Vijf
Oostenrijk De Lutte
6
2014
Frank de Boer
Zes
Oostenrijk De Lutte
8
En dan ook nog eens op zaterdag een
wedstrijd. Na drie dagen liep je op
eieren, had je overal spierpijn."
Het is nu haast niet meer denk
baar, zes wedstrijden in evenveel
dagen. En dat ook nog eens met
een selectie van zestien man, waar
door bijna iedereen elke avond aan
de bak moest. Van Dord: "En dan
vonden Johan (Cruijff, red.) en Piet
(Keizer, red.) het vaak na een helftje
wel genoeg. Ik weet dat Ruud Krol
als trainer van KV Mechelen (1989,
red.) eenzelfde voorbereiding wilde
doen als wij die kenden als speler. Na
drie dagen had hij geen elftal meer
over. Of de belastbaarheid lager is
nu? Dat weet ik niet. Het is gewoon
heel anders."
Spelers worden ook eerder afge
remd. Lopen de meters in het rood,
krijgen ze rust. De wetenschappe
lijke benadering heeft de voorbe
reiding voorgoed veranderd. Maar
wat zijn andere grote veranderingen
geweest? Van Dord: "Ik weet nog
wel dat in de beginjaren negentig
Jos Geijsel het nut van de duurloop
had onderzocht. Hij kwam tot de
conclusie dat je beter meteen met de
bal kon gaan trainen, wat natuurlijk
veel functioneler is voor een voetbal
ler. Het werkte. Onze jongens waren
een heel seizoen fit, konden negentig
minuten lang domineren."
Overigens is de duurloop anno
2014 nog steeds niet helemaal afge
schaft. Na een zware training wor
den de spelers soms nog onderwor
pen aan een duurloop. "Vooral voor
de mentaliteit," aldus Van Dord. "Ze
denken dat ze moe zijn na de trai
ning, maar merken met zo'n duur
loop dat ze hun grenzen dan echt
nog niet hebben bereikt."
Tablet
Hij is misschien wel de Ajacied met
de meeste persaanvragen gedurende
de week in De Lutte. En dat terwijl
Tom Stevens geen bal zal aanra
ken. De embedded scientist - om
even een moeilijk woord te gebrui
ken voor de wetenschapper - krijgt
vooral veel bekijks door zijn tablet
en de meetapparatuur van Adidas
die op het trainingsveld van SV De
Lutte staan.
Door Stevens en Rekelhof wor
den tijdens de trainingen verschil
lende waarden bij de spelers geme
ten. Natuurlijk de hartslag, maar via
de gps kunnen ook acceleratie en
loopafstanden bijvoorbeeld worden
bepaald. En daarmee eigenlijk de
zwaarte van de training op individu
eel niveau.
De spelers merken er maar wei
nig van. Ze dragen een extra vestje
met een gps-kastje in de nek. "Daar
voel je eigenlijk niets van," aldus
Lasse Schone, die de huidige situ
atie best wil vergelijken met die van
toen hij als profvoetballer begon,
nu ongeveer tien jaar terug. "Toen
werd er ook van alles gemeten in de
eerste weken van de voorbereidin
gen, maar waren het nog allemaal
van die enorme apparaten. Nu dra
gen we een klein kastje. Je kunt zelfs
niet meer afsnijden bij een duurloop,
want dat is meteen te zien."
Rekelhof herkent de enorme
sprong voorwaarts die de weten
schap in het voetbal heeft gemaakt
in het laatste decennium. Terwijl hij
op een hekje gaat zitten langs het
trainingsveld in De Lutte en toekijkt
hoe de spelers zich richting de hand
tekeningenjagers bewegen, begint
de performance coach te vertellen.
"We krijgen steeds meer objectieve
data tot onze beschikking. Alles kun
je meten. In het verleden werd veel
op fingerspitzengefühl gedaan en
op basis van ervaring. Het is heel
anders werken."
Gemakkelijker ook, moet hij toe
geven. Een trainer hoeft niet meer
aan te voelen of een speler zijn eigen
grenzen overtreedt, het is allemaal
waar te nemen op een tablet. En dus
kunnen grenzen ook gemakkelijker
opgezocht worden. De voorberei
ding op het seizoen kan zo optimaal
gebruikt worden. "We weten nu
beter wat er nodig is om een speler
echt topfit te krijgen."
Nicolai Boilesen in actie tegen Achilles '29. Ajax oefende wederom twee keer op een dag.
hitte van Harderberg. Björn Rekel
hof, Ajax' performance coach, kwam
volgens De Boer met het idee. De
achterliggende gedachte: alle spe
lers krijgen op dezelfde dag speel
tijd, zodat ze wat belasting betreft op
een gelijk niveau blijven gedurende
de voorbereiding. "En het houdt de
spelers gemotiveerd, want iedereen
krijgt een kans," aldus De Boer.
Het klinkt allemaal heel logisch,
toch is Ajax de enige ploeg in Neder
land die zo te werk gaat. "Het is
logisch, maar je moet er eerst opko
men," grapt De Boer. "Dat is vaak zo
met de mooiste ideeën."
Voetbal evolueert en de voorbe
reiding evolueert daarin mee. Trai
ners proberen uit. Behouden hetgeen
dat werkt, schrappen hetgeen dat
geen effect sorteert. Hoogtestages
in Oostenrijk en twee wedstrijden op
één dag: het werkt. En dus kan het
zomaar zijn dat volgend jaar - als De
Boer trainer blijft uiteraard - een
zelfde voorbereiding wordt gepland.
"Dat kan, maar wat ik al zei: stil
stand is achteruitgang. Dus elk jaar
probeer je wat aan te passen."
Masseur
Evolutie. Als iemand daarover kan
meepraten is het fysiotherapeut Pim
van Dord. De oud-speler van Ajax
is een van elf mensen in het begelei
dingsteam die mee is naar Oosten
rijk en De Lutte. Zo extreem als bij
Oranje tijdens WK - 28 begeleiders
op 23 spelers - is het niet, maar het
verschil met Van Dord zijn eerste
ervaringen in De Lutte blijft groot.
De fysiotherapeut heeft na een
van de trainingen wel vijf minuutjes
om over de voorbereiding van 'vroe
ger' te praten, en is uiteindelijk een
halfuur aan het woord. "Toen ik in
1973 voor het eerst meeging naar De
Lutte, als negentienjarige jongen,
ging de trainer mee, een assistent
trainer en een masseur, die niet eens
mocht masseren," begint hij. "Kijk
wat er nu rondloopt: vier trainers,
twee fysiotherapeuten, een dokter,
een masseur, twee materiaalmensen
en een teammanager. De hele groep
rondom het elftal is groter gewor
den."
Dat is niet het enige verschil.
Hoewel de voorbereiding intensie
ver is dan vorig jaar, stelt Van Dord
dat in de jaren zeventig de belasting
voor de spelers in De Lutte veel gro
ter was. "We begonnen 's ochtends
om half acht met een duurloop door
de weilanden, na het ontbijt gingen
we voor het kortere sprintwerk naar
het bos, 's middags werd getraind en
's avonds hadden we een oefenwed
strijd. En dat vijf dagen achter elkaar.
Kracht
Vraag is natuurlijk in hoeverre de
wetenschap het programma in de
voorbereiding bepaalt. "Nooit hele
maal," is het korte maar duidelijke
antwoord van Rekelhof. "Wij doen
alles als een team, dat is ook de
kracht van het Nederlandse werken.
Eerst bepalen we wat voor arbeid de
spelers moeten verrichten, daarna
wordt gekeken hoe dat op een voet
ballende manier kan. Tachtig pro
cent van de tijd zijn de spelers bezig
met de bal. Het is natuurlijk de kunst
om de spelers een heel seizoen fit te
houden."
De basis wordt nu gelegd, in de
voorbereiding, met een kleine stu
ring in de winterstop waar nodig. De
tijd om spelers die basis mee te geven
wordt echter steeds korter. "Tien
jaar terug had je in de winterstop nog
vier of vijf weken na kerst om je voor
te bereiden op de tweede seizoens
helft. Dat heb je nu niet meer. Over
tien jaar zal het nog minder zijn. De
speelkalender raakt steeds voller. Ik
zie dat niet veranderen."
En dus wordt de vakantie van de
spelers eigenlijk ook steeds belangrij
ker. Niet voor niets krijgt elke Ajacied
een persoonlijk trainingsprogram
maatje mee voor tijdens de weken op
het strand of bij het zwembad. Rekel
hof: "Ik zeg ook altijd tegen onze spe
lers: de grootste concurrentiestrijd is
in de vakantie. Hoe kom je terug op
dag één? Daarna is het al snel kilo
meters maken. Als je niet goed terug
komt van vakantie, hang je achter die
kar. Dan wordt het heel lastig naar
het gewenste niveau te groeien."
Nu het seizoen begint, is het
vooral onderhouden. En afwachten
of de voorbereiding niet te intensief
was. Het luistert nauw. Zowel te veel
als te weinig arbeid is niet goed. De
wetenschap helpt. Ervaring ook.
"Van elke voorbereiding leer je,"
aldus Van Dord. "Voor spelers moet
het ook een uitdaging blijven. Je kunt
niet elk jaar hetzelfde doen. Meestal
kunnen ze ook meer aan dan ze den
ken. Dat is iets wat niet veranderd
is."
Björn Rekelhof informeert Lerin Duarte over zijn hartslag en acceleratie.
*5