VIJFHONDERD JAAR CRUIJFF
HET ONTBEERDE HENDRIK
AAN DE FINESSE IN ZIJN
HANDEN DIE ZIJN ACHTER-
ACHTERKLEINZOON WEL ZOU
HEBBEN IN ZIJN VOETEN
Voorvader Cruijff kwam als wees naar Amsterdam
Als Ajax Life 14 op 14 februari uitkomt, dan moet er op pagina 14
een verhaal over Johan Cruijff staan. Dat is logisch. Genealoog
Meindert van der Meulen onderzocht de wortels van De Verlosser.
Die liggen niet in Amsterdam, maar in Friesland.
ajaxlife
Ambachtswerk
r J
1
1
1
De familienaam Cruijff bestaat al honderden
jaren in Nederland. Het stamboomonderzoek
van Meindert van der Meulen brengt ons in elk
geval terug naar 1706, het jaar waarin Heijmen
Cruüff trouwde met Jannetje Hendriks Schroeff,
in Amersfoort.
Stamboom Johan Cruijff
-| ACHTERGROND
14-02-2013
Friese Verlosser
DOOR MIKE VAN DAMME
Hendrik Draaijer was ineens wees.
Net als zijn vier zussen was het bijna
vijfjarige Leeuwarder jochie vanaf 3
november 1832 overgeleverd aan de
plaatselijke barmhartigheid, en dat
zes dagen voor zijn verjaardag. Vader
Andries Hendriks Draaijer overleed
acht dagen eerder aan de gevolgen van
cholera - 44 jaren jong - en nu viel
zijn moeder, Hendrikje Berkhoven,
hetzelfde lot te beurt. Ook zij werd
slechts 44 jaar.
Drastisch zou het leven verande
ren voor Janke (17), Christina (12),
Martha (9), voor Johanna (2), en voor
de dus vijfjarige Hendrik. Geen familie
om ze op te vangen, hun wortels kei
hard doorgesneden. 3 november 1832
was de dag die de broer en zussen uit
eindelijk richting Amsterdam zou drij
ven. Via het Leeuwardse weeshuis.
Van gegoede komaf was de familie
Draaijer niet. Vader Andries Hendriks
(touwslager van beroep) en moeder
Hendrikje waren analfabeet, en het
gezin woonde in een van de onvermo
gende wijken van Leeuwarden, aan de
Ipe Brouwerssteeg 10. Naast de vijf
kinderen die ze zouden achterlaten,
gaven ze nog drie kinderen het leven.
Christina (twee maanden) en de eer
ste twee Hendriks (vijf maanden en
één maand) zouden als zuigeling al
sterven.
Uit een rapport van de binnenva
der van het Leeuwardse weeshuis zou
blijken - zo publiceerde Jan Faber in
januari 2012 in Leovardia, het histo
risch tijdschrift voor Leeuwarden en
omgeving - dat de vijf wel levende
kinderen enig onderwijs zou ontbe
ren. De jongste telg, Johanna, leed
daarnaast aan kinkhoest, en zou op
zevenjarige leeftijd overlijden, in het
stadsweeshuis.
Terug naar Hendrik, de betovergroot
vader van Johan Cruijff. Volgens het
verhaal in Leovardia kreeg hij vanuit
het weeshuis een opleiding bij een
koperslager in Leeuwarden. Deze
kans, die hij als niet-wees waarschijn
lijk niet had gekregen, liep op niets
uit. Hij was niet geboren voor het
ambachtswerk. Het ontbeerde hem
aan de finesse in zijn handen die zijn
achter-achterkleinzoon wel zou heb
ben in zijn voeten. Hendrik besloot in
1844, op bijna zeventienjarige leeftijd,
vrijwillig in militaire dienst te gaan,
waarvoor hij uiteindelijk naar Nijme
gen ging.
Het was een tijd zonder bevol
kingsadministratie. Waarom Hen
drik Draaijer uiteindelijk in 1854 in
Amsterdam terecht kwam om daar
op 2 mei 1855 te trouwen met Grietje
van Oort (afkomstig uit Breukelen)
is onduidelijk. Wel is bekend dat zijn
zussen Janke, Christina en Martha
ook al naar de hoofdstad waren
getrokken en daar uiteindelijk zou
den overlijden.
Het leven van Hendrik Draaijer
in Amsterdam zou niet minder tur
bulent verlopen dan dat in Leeu
warden, ontdekte Meindert van der
Meulen. Grietje van Oort overleed al
op 28-jarige leeftijd en liet Hendrik
met zoon Gerrit (de overgrootvader
van Johan Cruijff) achter. Hendrik
hertrouwde na vier maanden met
Elisabeth Bet, die 62 jaar zou wor
den. Uiteindelijk hertrouwde Hen
drik nog een keer, met de 22 jaar
jongere Jannetje van Barneveld. Hij
werd 76 jaar.
Hendrik Draaijer werd in Amster
dam stratenmaker, het beroep dat
zoon Gerrit ook zou gaan beoefenen,
tot diens overlijden op 48-jarige leef
tijd. Gerrits zoon, Hendrik Johan
nes - naar wie Cruijff is vernoemd -
werd diamantbewerker. Hij overleed
ruim drie jaar (op 64-jarige leeftijd,
in het oorlogsjaar 1943) voordat zijn
beroemde kleinzoon werd geboren.
*'X»\
ca */j'c v A j
J,,jf,.
C//.
Ja.
Rijk Cruijff
De Draaijers zouden Amsterdam niet
meer verlaten. Maar hoe zat het met die
andere tak, wiens achternaam een van
de bekendste in de voetbalwereld zou
worden? Van der Meulen onderzocht
ook de laatste generaties Cruijffs.
De eerste Cruijff die Amsterdam
aandeed, was Rijk Cruijff, geboren in
1799 in Amersfoort. Op 10 mei 1820
trad hij (generatiegenoot van Hen
drik Draaijers vader) in Amsterdam
in het huwelijk met Auckie Albers.
Rijk Cruijff was molenaarsknecht,
het beroep dat ook zijn zoon Pieter
Cruijff zou beoefenen tot zijn dood
op 33-jarige leeftijd (tuberculose). De
volgende generaties - Johan Cruijffs
betovergrootvader, overgrootvader en
opa - waren werkmannen. Zijn vader
had, zoals bekend, een groentezaak in
Watergraafsmeer.
Het waren harde werkers, de beide
kanten van Cruijffs familie. Mensen
die met hun handen werkten. Als stra
tenmaker, molenaar of diamantbewer
ker. Niet wetende dat in de jaren zes
tig en zeventig van de twintigste eeuw
hun beroemde nazaat zou uitblinken
met zijn voeten. En zo niet alleen de
trots van Amsterdam zou worden,
maar stiekem ook van Friesland.
J4
6
jtó
(<U.
Je
C
CU
3
CU
■O
,c
CU
0
LiY
J
,i. r
L
-rv.
J
'.lr r*-»*
•<- - 'i-
t 'i.,:
A A
i
r
C
v
44?/.
.C
lr
r/.L. IQ
r-Tf-'
V
t'ct'.é..
'77<V.
Andries Draaijer overleed in 1832 aan cholera, zo staat vermeld in het Register der
Cholera-Zieken in Leeuwarden.
Heijmen Cruijff is een van de oud- ties later vinden we Johan Cruijff
betovergrootvaders van Johan terug.
Cruijff. Waar het onderzoek
van Van der Meulen stopte - hij Familie
richtte zich meer op de familie Natuurlijk zullen mensen die
Draaijer uit Friesland - daar ging Cruijff, De Cruijff of Draaijer als
de website Droogleever.com nog achternaam hebben, zich al eens
verder terug de geschiedenis in. hebben afgevraagd of ze familie
In liefst nog zes generaties voor zijn van Johan Cruijff. Maar wie
oudbetovergrootvader Heijmen zeven generaties teruggaat in de
kwam de achternaam Cruijff voor. kwartierstaat van De Verlosser,
In 1540 werd Rijk Corneliszoon naar de tijd van Heijmen Cruijff,
Cruijff van Blootenburg geboren, is al aardig wat andere achter-
zoon van Cornells Dirckzoon de namen tegengekomen. En daarbij
Cruijff. Rijk Corneliszoon zag het zijn nog niet eens de broers en
voorvoegsel 'de' in zijn naam ver- zussen van de directe voorou
dwijnen, en werd daarmee de eer- ders van Cruijff opgenomen. Zie
ste 'Cruijff' in de kwartierstaat, jij je achternaam in de lijst staan,
waarin alleen directe voorouders dan ben je wellicht ook familie
vermeld staan. Veertien genera- van Cruijff.
Abels
Rees
Alber(t)s
Rens
Augustinus
Roosehaan
Bergers
Schippers
Berkhoven
Scholten
Daansen
Seller
De Bruijn
Siep
De Grosse
Sijmons
Docter
Steevens
Draaijer
Stikvoort
Eefting
Theunis
Emmeriks
Tiggers
Fransen
Tossijn
Ganzepoel
Trier
Groenendijk
Triptol
Hartman
Van Bemmelen
Hemmerle
Van de Laar
Hofman
Van den Ende
Hurter
Van den Schellener
Jans
Van der Horst
Kareis
Van der Neut
Koeleman
Van Huizen
Koster
Van Oort
Laroo
Van Raam
Pabrutte
Van Rijn
Pees
Van IJselmuüden
Pels
Van Stelten
Pieters
Van Tuijl
Praag
Verbruggen
Purmer
Vrümoet
Dorothea Daansen
1888-1954
Cornelia Helena van Stelten
1884-1968
Dirk van Rijn
1819-?
Cornelia Abels
1829-?
Pieter Cruijff
1828-1862
Maria Anna Stikvoort
1826-1888
Harmanus Selter
1824-?
Pieter Hermanus Cruijff
1856-1926
Wilhelmina H. Koeleman
1822-?
Wilhelmina Christina Selter
1858-1930
Hermanus Cornelis Cruijff
1886-1957
Gerritje Laroo
1854-1924
Hendrik Daansen
1831 -?
Elisabeth Koster
1837-?
Dirk Daansen
1865-?
Gerrit Draaijer
1855-1904
Hendrik Johannes Draaijer
1879-1943
Hendrik Draaijer
1827-1914
Grietje van Oort
1829-1857
Samuel Arnoldus Laroo
1815-1853
GROOTOUDERS OVERGROOTOUDERS BETOVERGROOTOUDERS
Petrus Franciscus Theunis
1831 -?
Dorothea O. E. Hartman
1840-?
BETOVERGROOTOUDERS
Elisabeth Theunis
1867-?
OVERGROOTOUDERS
GROOTOUDERS
Helena Wilhelmina Tossijn
1818-1876
Jan van Stelten
1867-?
Cornelia Geertruida van Rijn
1867-?
Gerrit van Stelten
1810-?
Grietje Bergers
1841 -?
Hermanus Cornelis Cruijff
1913-1959
VADER