'IK HEB VOETBALLEN EIGENLIJK
NOOIT LEUK GEVONDEN. JA,
ALS JONGEN OP EEN PLEINTJE'
Talentvolle Sjoerd Ruiter stopte door spanning en angst
MARKANTE AJACIED
MARKANTE AJACIED 4 Q
ajaxlife 14-02-2013
Spelers en clubbe
stuurders van Ajax
krijgen de nodige
aandacht in de
media. De clubhis
torie herbergt echter
meer markante per
soonlijkheden. Ajax
Life belicht ze. In
deel 12: het plotse
ling gestopte talent
Sjoerd Ruiter.
DOOR MARK VAN DEN HEUVEL
Diamant die nooit
werd geslepen
Hij staat bekend als de beste Ajacied
die nooit in het eerste elftal van Ajax
heeft gespeeld. Sjoerd Ruiter.
Ruiter stroomde in bij de BI,
op z'n vijftiende, doorliep de Al en
speelde in het tweede elftal toen de
beroemde journalist Maarten de Vos
opeens in de krant schreef dat hij 'de
nieuwe Cruijff' had gezien. 'Sjoerd-
je' schrok zich een hoedje en dat is
eigenlijk nooit meer goed gekomen.
Bij Ajax groeide Ruiter op met
spelers als Johan Neeskens, Gerrie
Kleton, Louis van Gaal, John Rep
en Arnold Mühren. In het Neder
lands elftal onder zeventien speelde
hij samen met Bert van Marwijk en
Wim Rijsbergen. Niets stond een
mooie profloopbaan in de weg, maar
in 1972 zette Ruiter pardoes een punt
achter zijn carrière. Zomaar, leek het.
Hij was nog net twintig jaar. Een dia
mant die nooit werd geslepen.
Zijn toenmalige trainer, Michels-
adept Han Grijzenhout, kleineerde
hem, op zoek naar een reactie. Bobby
Haarms noemde Ruiter destijds een
'grote lui', omdat-ie op punt van
doorbreken stond toen-ie ermee
stopte; ze wisten niet dat hij werd
geplaagd door een explosieve combi
natie van spanning en angst.
Had alles met zijn jeugd te maken,
zegt Ruiter, met een zeegaande vader
die nooit thuis was en een moeder die
niet in staat bleek tot liefde geven. Er
werd nergens over gesproken thuis in
Amstelveen, de sfeer was altijd om te
snijden. Steun kreeg hij niet, van nie
mand. Een stimulans ontbrak, vol
ledig. Stoppen met voetballen voelde
dan ook als een bevrijding.
Vervloekt
Ruiter was bang om te bestaan,
zo erg was het al. Het onrecht, de
onverwerkte woede uit zijn jeugd, de
agressie, het sloeg allemaal naar bin
nen. Hij implodeerde. Niet veel later
werd Ruiter opgeno
men in een psychia
trische kliniek, waar
hij twee jaar ver
bleef. Zijn wankele
psychische gesteld
heid zou altijd 'een
sta in de weg' blij
ven, zegt hij.
Wat blijft is de pijn. Maar hij
heeft er mee leren leven. Hoe vaak
hij Maarten de Vos later nog heeft
vervloekt? "Heel vaak. Maar ja, als
je wilt doorbreken bij Ajax, dan moet
je daar tegen kunnen. Ik was gewoon
een veel te labiel jongetje. In gees-
Sjoerd Ruiter was twee jaar geleden voor het laatst bij een wedstrijd van Ajax. 'Het voetbal zelf viel me een beetje tegen.'
telijk opzicht niet geschikt voor het
profmilieu."
Ik zie Ruiter soms in zijn stam
café, zorgvuldig verscholen in de
Amsterdamse Jordaan. De conver
satie gaat vaak over muziek, over
The Beatles en The Rolling Stones
vooral. Dus nu ook. "Het is wel wat
vreemd," zegt Ruiter. "Ik was ooit
een echte fan van The Beatles, toen
ik jong was. Ik zie me nog al hun
nieuwe elpees kopen in de platen
zaak. Vervolgens ben ik ze misschien
wel dertig jaar uit het oog verloren.
Maar sinds een jaar of tien zit ik er
weer helemaal in."
John Lennon of Paul McCart
ney? "Dat is een hele moeilijke... Ik
denk toch McCartney." En de Sto
nes"Ja, ook wel. Als ik Mick Jag-
ger bezig zie, op z'n 69ste, dan is dat
nog steeds een perfecte showman.
Maar de muziek van The Beatles en
The Rolling Stones laat zich niet met
elkaar vergelijken."
Net zo goed als Johan Cruijff
zich met geen enkele andere voetbal
ler laat vergelijken, zeg
ik. "Nee," beaamt Rui
ter. "Dat zou dom zijn,
moet je nooit doen..."
Gevraagd naar zijn
laatste wedstrijd haalt
hij zijn schouders op.
Hij weet het niet meer,
zegt hij. Nee, echt niet.
Is te lang geleden. "Ik heb ook nog
wel ergens in de veteranen gespeeld,
maar daar vond ik niks aan, op dat
niveau. Ik heb voetballen eigenlijk
nooit leuk gevonden. Ja, als jongen
op een pleintje. En het eerste jaar bij
Ajax, dat was het leukst."
Spelershome
Het huidige Ajax volgt hij nog wel,
zegt hij. Al dateert zijn laatste bezoek
aan de Arena alweer van twee jaar
geleden. "Ik vond het leuk om er te
komen, om na afloop allerlei oude
bekenden te zien in het spelershome,
maar het voetbal zelf viel me een
beetje tegen. Het ontbreekt aan een
goede aanval. Daar stond Ajax vroeger
toch altijd om bekend?"
De doorgevoerde 'Cruijff-lijn', met
Edwin van der Sar, Mare Overmars,
Wim Jonk, Dennis Bergkamp en
Frank de Boer op leidinggevende
posities, spreekt Ruiter wel aan, zegt
hij. "Maar ik weet niet of ze het ook
echt kunnen, of ze goed zijn in hun
werk. Dat zal nog moeten blijken."
Aan de Europese top zullen we
Ajax toch nooit meer terugzien, denkt
hij. "Dat is echt een illusie. Het streven
is leuk hoor, maar als de opleiding van
Ajax écht grote talenten voortbrengt,
dan zijn ze binnen twee jaar weg.
Christian Eriksen is nu 21 jaar. Die
speelt volgend seizoen niet meer voor
Ajax, denk ik. Begrijp je? Daarom
kan ik me dus niet voorstellen dat de
Champions League ooit nog wordt
gewonnen door een opleidingsclub als
Ajax. Daarvoor is het verloop veel te
groot."
Grote vraag die rest: zou de labiele
'Sjoerdje' Ruiter het tegenwoordig wél
hebben gered bij Ajax, waar mental
en coaching langzaamaan geen vieze
woorden meer zijn. "Dat weet je niet,"
zegt hij. "Vroeger ging je trainen en
daarna ging je weer naar huis. Dat was
het. Verder werd er niet aan je gevraagd
hoe het met je ging of zo. Pas in mijn
laatste jaar ben ik door Ajax naar een
psychiater gestuurd, de heer Zeven.
Nou, die was het er eigenlijk wel mee
eens dat ik zou stoppen met voetballen.
Hij vond me veel te gespannen."
Een even triest als leerzaam
verhaal. Binnenkort gaan we een keer
naar de Al kijken, zo spreken we af.
Dat vindt Ruiter nog eens een goed
plan.
