'IK WAS ALTIJD WEL BEZIG MET
DE JONGENS, MAAR MISSCHIEN
NIET ALTIJD OP DE MOMENTEN
DAT HET SLECHT GING'
Jan Vertonghen is klaar in de eredivisie
ajaxlife
Achterstand
Puzzelstukjes
Jan Vertonghen (25) is onomstreden in Nederland. Hij is toe aan
een nieuwe stap in zijn carrière. 'Niemand heeft zicht op zijn eigen
ontwikkeling.'
O SPELER VAN HET JAAR F"
1m 10-05-2012
'Ik heb Ajax nooit als
een tussenstap gezien'
Ergens diep in de tweede helft van
de thuiswedstrijd tegen FC Gronin
gen drong het tot hem door. "Op dat
moment dacht ik: shit, als ik tegen FC
Twente geel pak, kan dit wel eens mijn
laatste thuiswedstrijd zijn geweest.
Daar zou ik het wel moeilijk mee heb
ben gehad. Ik heb hier ondertussen
wel de mooiste jaren van mijn leven
beleefd," bekent de Belg. De laatste
weken voelden dan ook vreemd voor
de speler die zich als zestienjarige in
de opleiding meldde.
Tijdens de voorbereiding op dit
seizoen, een klein jaar geleden, na
de transfer van aanvoerder Maarten
Stekelenburg naar Rome, zagen velen
Vertonghen als nieuwe leider van de
ploeg. Eerder had hij al voor zichzelf
besloten bij Ajax te blijven, omdat hij
nog niet klaar was voor een transfer
naar het buitenland. Niet in de laatste
plaats omdat hij slechts enkele clubs
op zijn lijstje had staan die een vertrek
bij Ajax zouden rechtvaardigen.
Zijn geduld lijkt te
worden beloond. De
linkspoot kende, na
een stroeve aanloop,
een uitstekend seizoen.
Daarmee symboliseert
hij Ajax' wederop
standing dit kampi
oensjaar. Dat de ploeg
wederom een kampi
oensvaandel kon hij
sen in de Arena heeft
vooral te maken met het vertrouwen
in en het vasthouden aan de Ajaxfi-
losofie van de technische staf, Frank
de Boer in het bijzonder, stelt de ver
dediger. Die visie werd opnieuw inge
zaaid in januari 2011.
Vertonghen noemt specifiek het
oefenduel tegen Galatasaray tijdens
het trainingkamp in Turkije. Dat duel
eindigde in 0-0, maar na afloop ont
stond een inhoudelijke discussie in de
kleedkamer. Het was even wennen, de
visie van De Boer. "In die wedstrijd
speelden we voor het eerst met veel
risico in de eigen opbouw en er ging
veel mis. Je kunt wel iets willen, maar
wij zijn geen Barpa. Als het misgaat,
sta je als elftal heel breed en krijg je
veel tegengoals om je oren. Maar na
die wedstrijd ging het steeds beter.
Persoonlijk moest ik ook leren con
tinu druk te zetten en als verdediger
moet je dan honderd procent scherp
zijn. Dat was ik ook niet altijd."
Ruim een jaar later toonde de ploeg
thuis tegen PSV dat het een tegen
stander kan vastzetten, opjagen en
kan domineren in balbezit. Dat werd
de norm voor de rest van het seizoen.
Een norm die overigens voor dat duel
niet altijd werd gehaald. Na speel
ronde dertien bedroeg de achterstand
op koploper AZ dertien verliespun-
ten. De ploeg verspeelde rondom zes
Champions Leagueduels in twaalf
competitiewedstrijden zestien pun
ten. Ajax ging als vierde de winter
stop in met een achterstand van vijf
punten op AZ.
De ploeg keerde terug van het
trainingskamp in Brazilië en kende
direct een valse start. Drie van de
eerste vier wedstrijden na de win
terstop gingen verloren. Waar menig
Ajaxtrainer zich in het verleden moest
wapenen tegen een kritisch mediaof
fensief, daar overleefde De Boer de
'storm' vrij eenvoudig. Wellicht is dat
na de fluwelen revolutie wel de groot
ste winst voor Ajax.
Vertonghen kan zich de sfeer
nog goed voor de geest halen. "Na
de thuisnederlaag tegen FC Utrecht
(5 februari, 0-2, red.) vroeg ik me in
de kleedkamer echt af of we de titel
nu verspeeld hadden. Bij zo'n lange
negatieve reeks ga je denken: heb ik
mezelf niet overschat na de kampi
oenswedstrijd en voorbereiding? Op
zulke momenten moet je gewoon aan
jezelf werken. Uiteindelijk is dat goed
voor me geweest."
In periodes van tegenslag staan
echte leiders op. De aanvoerder kreeg
daarbij wel de helpende hand van
zijn trainer. "Hij leerde me dit sei
zoen veel meer van mezelf te eisen en
aanwezig te zijn. Ik kreeg door hoe
ik belangrijk en van invloed kon zijn
op het team. Ik was altijd wel bezig
met de jongens, maar misschien niet
altijd op de momenten dat het slecht
ging. De Boer zegt: 'Je bent aanvoer
der, dan moet je het op elk moment
kunnen doen.' Dat heeft hij er dit sei
zoen ingekregen. Hij kan bij mij wel
de juiste snaar raken."
Vertonghen erkent dat de vooraf ver
wachte progressie er dit jaar niet in
z'n geheel uitkwam. "Daar kan ik me
wel in vinden," zegt de Belg. "Onder
Martin Jol begonnen we na een goede
tweede seizoenshelft dramatisch aan
de eerste competitiehelft. Dit seizoen
misten we veel spelers met blessures
en vielen de puzzelstukjes gewoon
laat in elkaar. Nicolai Boilesen viel
uit, Vurnon Anita ging linksback
spelen, en we vroegen ons af wat
te doen met de buitenspelers. Het
was zoeken met de spitsen en
wat doe je met je middenvelders
bij de keuze voor een bepaalde
spits? Het was zoeken naar de
juiste positie voor Theo. Daar
hebben we overleg over gehad."
De Belg heeft een openhartige
visie op de grootste tactische Ajax-
discussie van het afgelopen seizoen.
"Ik heb niet zozeer gezegd dat Theo
daar niet moest spelen, maar ik liet
onbewust misschien iets merken in
mijn lichaamstaal op het veld. Theo's
kracht is zijn passing, net als bij Toby
en bij mij, eigenlijk. Je offert bijna een
man op door Theo controlerend neer
te zetten en je speelt de tegenstander
in de kaart. Het was duidelijk dat hij
snel dichter bij het doel moest komen.
Een tactische misser van De Boer?
Dat weet ik niet, maar wellicht had hij
ook meer van Theo op die positie ver
wacht. Misschien dat de trainer dacht
dat de middenvelders het ook
wel zonder het indribbelen van
ons konden oplossen. Iedereen
zal wel een beetje schuld heb
ben."
Vertonghen zelf maakte
afgelopen seizoen een grote stap
voorwaarts op fysiek gebied. Hij
is zwaarder en sterker. Een eerste
vereiste voor een Europese top-
verdediger. "De klik kwam toen
voor mij kwam vast te staan dat
ik centrale verdediger zou worden.
Dat was voor mij een belangrijk
moment. Als middenvelder heb
je andere kwaliteiten en fysieke
benodigdheden dan als centrale
verdediger. Ik ging intensief trai
nen en stippelde samen met condi
tie- en looptrainer René Wormhoudt
een plan uit. Eerst deed ik dat met
Michael Lindeman. Hij werkt meer
in groepsverband. René is daarin wat
individueler. Dat heeft me wel verder
geholpen. Ik zie soms nog beelden
van mezelf terug en
dan weeg ik toch
vijftien kilo minder.
Ik was een slungel
toen ik bij het eerste
kwam. Dat is veran
derd. Nu weeg ik 88
kilo."
Navraag bij
Wormhoudt levert
iets meer inzicht
op in de trainings
methode. "Los van zijn mentale
groei heeft Jan ook fysiek een sprong
gemaakt," stelt hij. "We hebben
intensief gewerkt aan zijn stabili
teit, balans en kracht. Het boven-
en onderlichaam, waardoor hij zijn
kracht beter kan gebruiken in de
duels. Vanuit daar kun je dooront
wikkelen naar explosiviteit. Jan is
enorm explosief. Het is daarbij
belangrijk dat zijn lichaam is aan
gepast aan het vermogen van zijn
motor. Als gevolg daarvan is zijn
sprongkracht en startsnelheid
verbeterd. Veel mensen realise
ren het zich wellicht niet, maar
Jan is al jaren de snelste op
de eerste tio"
meter. Het
laatste deel waaraan we
werken, is zijn licht
voetigheid. Dat heeft
weer te maken met de
behendigheid vanuit
de heupen en voe
ten. Ik ken hem al
lang en Jan had die
explosiviteit altijd
al in zich. Hij is vals
traag en toont nu
dat hij een absolute
topspeler is."
DOOR SANDER ZELDENRIJK