V
w
ZES STAPPEN VAN FONTEIN
'HET IS EERLIJKER ALS ALLE
CLUBS ZICH MOETEN REDDEN
ZONDER GEMEENTESTEUN'
§1
V
ajaxlife
^4
f
Behouden
Schuldenlast
Om het voetbal weer gezond en eerlijker
te krijgen, maakte Maarten Fontein een
zesstappenplan, dat hij presenteerde bij de
European Club Association en de Professional
Football Strategy Council van de Uefa.
Hieronder de zes stappen.
0 Reguleren van spelersagenten. Spelers onder achttien jaar zouden
contracten met clubs moeten aangaan zonder tussenkomst van een
agent.
0 De opleidingsvergoedingen moeten minimaal worden verdubbeld. De
drang om te kopen en maar te zien of iemand goed genoeg is, wordt
daarmee minder.
INTERVIEW 4 4
26-04-2012 XX
JT&
Maarten Fontein
Ajax heeft sinds de invoering van het
betaalde voetbal bijna altijd geleund
op de jeugdopleiding. Wekelijks spelen
minimaal zes spelers die op De Toe
komst zijn opgeleid in de Arena. Het
grootste probleem in Amsterdam lijkt
niet het opleiden, maar het behouden
van de talenten. Het zesstappenplan
van Fontein kan de club helpen. Een
van de punten die Fontein graag in
gevoerd ziet worden in de komende
vijf jaar is de verplichting van een ta
lent om zijn eerste contract te tekenen
(voor minimaal drie jaar) bij de club
waar hij is opgeleid.
Fontein vergelijkt het met de IT-
wereld, waar studenten ook een con
tract tekenen bij het bedrijf dat ze
heeft begeleid. "Je investeert in de
kennis van iemand. Dan is het niet de
bedoeling dat hij die kennis meteen
meeneemt naar een ander bedrijf. We
zouden dit systeem ook in het voetbal
moeten invoeren. Als een speler zes
tien is, tekent hij een contract voor
drie jaar of zelfs vijf jaar. Zo kan de
club zijn talenten meteen iets langer
vasthouden."
Clubs blijven toch wel manieren
vinden. Ze kunnen een baan aan
de ouders aanbieden, zodat het ta
lent wel mee moet verhuizen. Zeg
maar, het verhaal van de bestbe-
taalde taxichauffeur van Londen.
"Dat is gebeurd, maar gaat niet meer.
Er wordt nu gekeken bij zo'n verhui
zing of de ouders wel echt dezelfde
soort baan houden die ze hadden.
Dus niet dat een lasser ineens taxi
chauffeur wordt. Dan gaat er vanuit
de Fifa een streep door de transfer."
En dan heb je nog het probleem
dat spelers als Ouasim Bouy als
ze bijna negentien zijn voor een
zak geld naar Juventus gaan. Hij
zal ook weten dat hij eerder bij
Ajax doorbreekt dan in het talent-
onvriendelijke Italië.
"Het is inderdaad moeilijk. Ik zag bij
mijn bezoek aan De Toekomst ook
makelaars rondlopen. Gewoon op
een doordeweekse dag, tijdens een
training. Daar heb je mee te maken.
De makelaarswereld moet ook gere
guleerd worden. Ik vind het van groot
belang dat agenten niet betrokken
worden bij jeugdtransfers. Daar praat
de ECA ook over met de interna
tionale spelersmakelaarsorganisatie
(EFAA, red.). Zij staan daar minder
voor open. Dus zouden we met een
protectiemaatregel moeten komen."
"Zoals dat ook is gelukt met het
reguleren van transfers van jeugdspe
lers uit Afrika en Zuid-Amerika naar
Europa. Ouders hadden dollartekens
in hun ogen, de spelertjes kregen een
ticket naar Europa. Een enkeltje. Ze
gingen ook echt niet terug naar hun
geboorteland als ze geen contract
kregen. Waar ze wel terecht zijn ge
komen, is vaak niet duidelijk. Nu
moeten ook die transfers aan stren
gere eisen voldoen. Zo'n speler moet
in eigen land aangesloten zijn bij een
club of een bond. Weten we niet wie
de ouders zijn, gaat de transfer ook
niet door. Als Fifa-rechter had ik 25
tot 30 procent van de jeugdtransfers
daarmee te maken."
Dat lost het probleem binnen Eu
ropa nog niet op. De Europese
wetgeving schrijft voor dat je van
af je zestiende een contract mag
tekenen.
"We willen deze grens voor het voet
bal ook graag ophogen naar achttien
jaar. Dan hebben we over de hele we
reld dezelfde grens. Spelers blijven
zo ook langer bij de club waar ze zijn
opgeleid. Zolang dat niet kan, zul
len we andere maatregelen moeten
nemen. Zoals het verhogen van de
opleidingsvergoedingen. Clubs ko
pen nu maar raak, en betalen 17.000
euro per opleidingsjaar. Ik ben er een
groot voorstander van dat bedrag te
verdubbelen. Als je dan een speler van
zeventien jaar haalt, moet je voor vijf
opleidingsjaren meer dan 1,5 miljoen
euro betalen. Het verhoogt de drem
pel om te kopen. Dan haalt een club
alleen de exceptionele talenten, en
niet een dozijn spelers in de hoop dat
er een van hen doorbreekt."
Jullie willen dus het liefst de wet
geving aanpassen. Is het niet mo
gelijk om met de clubs onderling
gewoon afspraken te maken?
"Weet je wat het is? In de G14 (de
voorloper van de ECA, red.) is wel
eens gesproken over de hoge salaris
sen. Er werd afgesproken dat er niet
boven een bepaald bedrag uitbetaald
zou worden. Toen kwamen er toch
clubs die zeiden: wij gaan eroverheen,
want we willen die ene speler graag
hebben. Een herenakkoord werkt ge
woon niet. Als we de zes punten die ik
eerder presenteerde doorvoeren, wor
den clubs uiteindelijk gedwongen om
zelfopgeleide spelers op te stellen. In
Nederland zie je dat nu al gebeuren.
Dat gaat in andere landen ook gebeu
ren."
Een club als Ajax haalt ook spe
lers die jonger zijn dan achttien
jaar uit het buitenland. Denk aan
Jan Vertonghen, Toby Alderwei-
reld, Christian Eriksen en Nicolai
Boilesen.
"We moeten ons niet heiliger voor
doen dan de paus. Mochten de re
gels veranderd worden, heeft dat ook
consequenties voor onze clubs. Maar
Ajax kan natuurlijk wel een of twee
grote talenten nemen, maar wel voor
een hogere prijs."
Een van de punten die momenteel al
worden doorgevoerd, is financial fair
play. Vanaf het seizoen 2013/2014
kunnen clubs met een te hoge
schuldenlast of niet kloppende
begroting bestraft worden. Van een
boete tot uitsluiting in de Europese
competities aan toe. Fontein: "We
zitten nu in het eerste van twee
monitorjaren. We merken dat de
verhoudingen scheef zijn: sommige
clubs geven tachtig procent van hun
begroting uit aan spelerssalarissen,
en maar vijf procent aan hun
jeugdopleiding. Het zou goed zijn
als alle bonden een licentiesysteem
invoeren, en er in eigen land al voor
zorgen dat clubs die hun zaakjes niet
in orde hebben niet mogen beginnen
aan de competitie."
Voor Nederlandse en Duitse
clubs zal niet veel veranderen; zij
zijn in eigen land al onderhevig
aan een streng licentiesysteem. Dat
systeem kent het Spaanse voetbal
bijvoorbeeld niet. Het gevolg: Real
Madrid heeft de schuld laten oplopen
tot ruim zevenhonderd miljoen euro,
FC Barcelona kent een schuld van
ruim vierhonderd miljoen euro.
"De Spaanse bond heeft totaal geen
macht; die ligt, zeg maar, bij de grote
clubs," stelt Fontein. "De hele tweede
divisie is failliet. De clubs daar zitten
met salarisposten die de omzet ver
overstijgen. Er gaan zeker Spaanse
clubs omvallen. Ook omdat er in
Spanje geen solidariteitsprincipe is
bij de verdeling van tv-gelden. FC
Barcelona en Real Madrid strijken
bijna al het geld op. Dat is geen
gezonde situatie."
Maar is het niet zo dat als de Uefa
tegen bijvoorbeeld FC Barcelona,
Real Madrid en ook Manchester
City en Chelsea zegt dat ze worden
uitgesloten omdat het financieel
een rommeltje is zonder steun
van een rijke suikeroom, dat ze
een eigen Europese competitie
gaan beginnen?
"Nee. De ECA staat achter financial
fair play, en heeft een zeer goede re
latie met de Uefa. We zijn blij met de
Champions League, en ook de Eu
ropa League wordt opgewaardeerd.
De grote clubs dwingen elkaar ook
tot zelfreiniging. Clubs als Arsenal
en Manchester United zijn ook niet
te spreken over dat suikerooms de
topsalarissen bij de concurrentie be
talen. Een club als Bayern München
kan door het strenge licentiesysteem
in Duitsland niet eens zo werken als
bijvoorbeeld City. Er zijn genoeg gro
te clubs die echt blij zijn met financial
fair play."
In Nederland kreeg PSV een le
ning van de gemeente Eindhoven,
dat de grond onder het stadion
en het jeugdcomplex kocht. Wat
vindt u daarvan?
"Het systeem laat het toe. Derden
mogen wel investeren in de
infrastructuur, alleen geen geld
stoppen in de tekorten op de
salarissen bijvoorbeeld. Clubs
kunnen wel schuiven met potjes, dat
is waar. Ik kan me voorstellen dat
mensen er problemen mee hebben
dat de ene club wordt geholpen door
de gemeente en de andere niet. Dat
is niet heel fair. Het is eerlijker als
alle clubs zich moeten redden zonder
gemeentesteun. Dan krijg je misschien
een kleinere competitie. Het zal me
niet verbazen als dat alsnog gebeurt.
We hebben veel profclubs voor zo'n
klein stukje land."
Als uw zesstappenplan wordt
ingevoerd binnen enkele jaren,
wordt het gat tussen Ajax en de
absolute top dan ook kleiner?
"Er zullen altijd grote clubs blij
ven, maar het gat met de Europese
subtop zal kleiner worden. Het is
Ajax in de jaren zeventig en ne
gentig ook gelukt om in de top te
komen, dankzij een goede jeugd
opleiding."
Supporters zijn al lange tijd tegen het moderne voetbal, waarin commerciële
belangen groot zijn.
O Geen buitenlandse transfers toestaan voor spelers onder de acht
tien jaar. Hiervoor moet een uitzonderingsregel voor het voetbal
komen in de huidige Europese wetgeving.
Het eerste contract dat een speler tekent (nu vanaf zestien jaar) is
voor minimaal driejaar, b(j de club waar h(j zjjn opleiding heeft geno
ten. Zo kunnen clubs hun jeugdspelers langer aan zich binden.
Het aantal contractspelers per club moet gelimiteerd worden tot 25.
Het aantal jeugdspelers blijft wel ongelimiteerd.
Q Het invoeren van financial fair play, waardoor clubs niet meer mogen
uitgeven dan binnenkomt, en bijvoorbeeld salarissen niet door een
suikeroom kunnen worden betaald. Deze regel gaat in het seizoen
2013/1014 in voor deelname aan de Champions League en Europa
League.