Derk de Kloet koppelt inhoud los van emotie
Derk de Kloet (41) speelt een grote rol in het veranderingsproces dat
binnen Ajax plaatsvindt onder Johan Cruijff. Een gesprek over coaching,
teamontwikkeling en procesbegeleiding. 'Het is mijn taak verschillende
bloedgroepen met elkaar te laten praten, op een manier waarbij ze
elkaar goed begrijpen.'
ajaxlife
DOOR SANDER ZELDENRIJK
'Ajax moet af
van de angstcultuur'
INTERVIEW
15-03-2012
'Als ik op de directiestoel zou zitten? Dan zou ik nog meer enthousiasmeren waarmee het technische hart nu bezig is.'
Derk de Kloet belandde in 2007
via het netwerk van toenmalig
preses John Jaakke bij Ajax.
Maarten Fontein, destijds algemeen
directeur, technisch directeur
Martin van Geel en toenmalig hoofd
opleidingen Jan Olde Riekerink
wilden de mentale weerbaarheid
binnen de jeugdopleiding
verhogen. "Ik maakte rapportages
en die besprak ik met hen. De
documentatie van toen is nu nog
uitstekend bruikbaar."
Kun je ons eerst iets meer over je
werkervaring vertellen?
"Ik heb een coaching- en
trainingspraktijk en begon
in 2000 als freelancer bij een
organisatieadviesbureau, waar ik
als persoonlijk coach werkte met
bestuurders van grote bedrijven,
zoals ABN Amro, TNT enHeineken.
De link met sport ontstond toen
Ajax op mijn pad kwam. Daarvoor
had ik wel een schaatstalent begeleid
en met oud-sporters gewerkt, maar
dat waren geen grote namen."
Je gebruikt termen als coaching,
teamontwikkeling en proces
begeleiding. Wat dat laatste
betreft, speel je een grote rol in
het zogenoemde 'plan-Cruijff.
Dat gaat verder dan het praten
met een jeugdspeler?
"Ik heb met heel veel mensen binnen
Ajax gesproken. Mijn vak bestaat uit
praten met en verbindingen maken
tussen mensen. Ik kijk naar hoe er
wordt samengewerkt en bekijk wat
daarbinnen kan worden verbeterd.
Dit proces begeleid ik in nauwe
samenwerking met de mensen die
het werk zelf moeten doen. Hoe
gek het ook klinkt, zo organiseer ik
mezelf uiteindelijk weg. Ik laat alle
bloedgroepen met elkaar praten
op een manier waarbij ze elkaar
vakinhoudelijk goed begrijpen. Zo
ontdek je als club wie je binnen
je organisatie hebt, wat je hebt en
wat er nog eventueel ontbreekt. Ik
bemoei me vanzelfsprekend niet met
het voetbal."
Kun je na alle gesprekken simpel
uitleggen welk veranderingspro
ces binnen Ajax dient plaats te
vinden?
"Ajax moet af van de angstcultuur
en het bijbehorende 'hebbesma-
nagement', en omschakelen naar
een cultuur van samenwerking en
gezamenlijk ontwikkelen. We zijn al
aardig onderweg, maar er moet nog
heel veel gebeuren."
Hoe ontstaat een angstcultuur?
"Veranderingen in organisaties
zorgen traditiegetrouw voor angst.
Het komt ook door onzekerheid en
door mensen aan het roer te zetten
die doen alsof ze slimmer zijn dan
anderen. Als de grondhouding
is dat jij moet doen wat ik zeg,
Procesbegeleider Derk de Kloet: 'Grote denkers worden vaak niet begrepen.'
dan ben je niet bezig om iedereen
te enthousiasmeren voor een
gezamenlijke aanpak. Op die
manier ontwikkel je mensen niet.
Hebbesmanagement is wachten
tot iemand een fout maakt om
vervolgens in te grijpen. De meeste
mensen zijn hier gevoelig voor."
Hoe zou jij het aanpakken als
je op de directiestoel zou
zitten?
"Dan zou ik nog meer
enthousiasmeren waarmee
het technische hart nu bezig
is. Tegelijkertijd zou ik
altijd de verbinding leggen
naar de vraag: snappen we
wat we kunnen? Dan moet
je dus zelfkritisch zijn. Er
is enorm veel potentieel en
talent binnen de club. Maar het
verschil van denken binnen Ajax
is gigantisch. Dat zegt niets over
vakinhoudelijke kwaliteiten, maar
wel over hoe men naar de wereld
kijkt. Die denkwerelden moet ik
met elkaar verbinden. Ik kan dat
en merk uit gesprekken dat er ook
behoefte aan is. Ontwikkelen moet
in alle poriën zitten. Ajax is een
ontwikkelingshuis, op elk gebied.
Doel is natuurlijk om de organisatie
weer gezond te maken. Als je dat
zuiver hebt, straalt dat af op waar we
met z'n allen iedere dag mee bezig
zijn: het opleiden en beter maken
van talentvolle voetballers."
Wat heb je met de term 'fluwelen
revolutie'?
"Wat is dat dan? Dat je er niet
bij schiet? Ik heb er niets mee.
Als bestuur had je toch samen
met Cruijff op zinnige dingen
kunnen voortborduren? Er heerst
communicatieve en organisatorische
onkunde. Dat heeft ook te maken
met het feit dat veel mensen niet
kunnen omgaan met grote denkers.
Kijk de geschiedenis er maar op
na. Grote denkers worden vaak niet
begrepen. Dat is voor hen ook het
grootste gevaar."
Je analyseert verschillende orga
nisaties. Van Ajax wordt gezegd
dat de structuur uniek is: een
emotioneel voetbalbedrijf. Ver
eist dat een andere aanpak?
"Nee. Ik kom niemand vertellen
dat iemand zijn ambacht beter
moet doen. Ik stel wel veel vragen.
'Waarom doe je dit of dat zo?' Als
twee trainers met elkaar gaan praten,
dan is het mijn ambacht om de
kwaliteit van het gesprek te bewaken
en de bijbehorende processen te
begeleiden. Een gesprek bestaat uit
verschillende onderdelen. Zo heb je de
inhoud, de feiten, en de beleving die
Je werkt nauw samen met
Ruben Jongkind, Wim Jonk en
Dennis Bergkamp. Hoe is de
sfeer op De Toekomst na de
rechterlijke uitspraak in het
voordeel van Cruijff en co?
"Wij hanteren een uitdagend
denkmodel en zijn voorstander
van verfrissing. Daarom wordt er
ook buiten het voetbal gekeken.
Er heerst nog te veel een sfeer dat
het technische hart de boel aan
het doorlichten is, waarbij mensen
ook worden afgerekend op hun
verleden. Ik heb die dynamiek
van de kampenstrijd vanaf het
begin meegemaakt; er wordt met
niemand afgerekend. We kijken
wat we met z'n allen moeten gaan
doen en wat ieders rol daarin is.
Integriteit en zorgvuldigheid zijn
daarin belangrijke kernwaarden."
Die waarden waren de laatste
maanden ver te zoeken bij alle
betrokkenen. Hoe kom je zo
snel tot die nieuwe lijn?
"Om te komen waar we nu staan,
moest inderdaad wel wat gebeuren.
Dit kun je ook niet snel oplossen.
Maar het is voorbij. We gaan
verder. Met elkaar. We kunnen
niet blijven hangen in gedoe."
vaak opgebouwd is uit verschillende
interpretaties. Vaak spelen emoties
een grote rol binnen discussies, wie
kent daar geen voorbeelden van? Als
mensen hetzelfde zeggen, maar toch
in een discussie belanden, dan zeg
ik daar wat van. Het heeft maar al te
vaak te maken met dat ik de inhoud
loskoppel van de emotie."
Als we deze soap straks in
historisch perspectief moeten
plaatsen, hoe kijken we over
vijftig jaar dan terug op de
'fluwelen revolutie'?
"Ik hoop als een vergeten tijd of
in ieder geval niet meer dan een
rimpeling. Vergelijk het met de
Elfstedentocht. Daar wordt altijd
gesproken over de laatste, nooit
over de winters dat er geen tocht
was. Dat Ajacieden tegen die
tijd tegen elkaar zeggen: 'Weet
je nog, het duurde zo'n twintig
jaar, na 1995 duurde het tot 2015
voordat Ajax Europees weer top
presteerde."
